Türkiye, televizyon izlemeyi o kadar çok seviyor ki, günde 330 dakika ile rekoru elinde tutuyor. Hayatımızda önemli bir yer kaplayan televizyonda en fazla yarışma, evlilik-yemek programı, dizi ve maç izleniyor. Günde 5-6 saatimizi kapsayan televizyon çalışma zamanı dışında gerçekleştirdiğimiz faaliyetlerin yüzde 94’ünü kapsıyor. Dünyayı ayağımıza getirdiğini sandığımız bu küçük kutu bağımlılığa bile neden olabiliyor.

Avrupa’da ortalama 3 saat, Japonya’da 265 dakika ve Çin’de 180 dakika olan TV izleme istatistikleri göz önünde tutulursa, Türkiye’de televizyonun birçok yönden çok kullanışlı hale geldiği bir gerçek. Türkiye, günde toplam 330 dakika yani 5 buçuk saat televizyon izleyerek listenin en başında yer alıyor.

Ajans Press’in verilerine göre, Türk halkı en çok magazin programlarını ve dizileri izliyor. Kadın izleyiciler daha çok sırasıyla bilgi yarışmaları, dizi, kadın programları, reality show ve magazin programlarını seyrediyor.

Erkekler, tartışma programlarını kadınlardan daha fazla izliyor.

En uzun dizi Arka Sokaklar

Araştırmaya göre, 2013-2014 yayın sezonu sonu itibariyle yayında olan diziler arasında bölüm sayısı dikkate alındığında en uzun haftalık dizilerin başında 336 bölümle Arka Sokaklar dizisi geliyor. Onu, Kurtlar Vadisi Pusu (229 bölüm) ve Çocuklar Duymasın (156 bölüm) dizileri takip ediyor.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından hazırlanan "Televizyon İzleme Eğilimleri Araştırması"na göre televizyon programlarının izlenme sıklığında yüzde 76,7 ile yerli diziler ilk sırada yer alıyor. Yerli dizilerin ardından yüzde 74,5 ile haberler, yüzde 49,7 ile Türk filmleri, yüzde 42,4 ile Yarışma programları geliyor.

Yerli dizileri izleyenlerin televizyon kanallarına göre dağılımı; yüzde 30,4 ile ATV, yüzde 25,7 ile Kanal D, yüzde 13,2 ile Star Tv, yüzde 11,3 ile Show Tv ve yüzde 6,4 ile de TRT olarak sıralandı.

İsteklerde, "Haber ve habere dayalı programlar" yüzde 85,1, "Türk filmleri" yüzde 74,8, "Yarışma programları" yüzde 71, "Yabancı filmler" yüzde 68,7 ve "Dini programlar" ise 66,9 düzeyinde oldu.

Her sezon yayın hayatına başlayan 60-70 dizinin çoğu rekabet nedeniyle sezon sonunu göremiyor. Artan rekabet ile beraber dizilerin ilk bölümden yayından kaldırılma oranı da son yıllarda arttı. Kurgusu, hikayesi, prodüksiyonu, oyuncuları belirli bir seviyenin altında kalan yapımlar, alternatifin fazla olması nedeniyle ekrandan siliniyor. Kanalın genel performansını da düşüren bu dizilere yayıncı kuruluşların da tahammülü yok.

• Türkiye’deki dizilerin % 60’ının uzunluğu, 120 ile 180 dakika arasında değişirken, 60 dakikanın altında süren diziler diğer birçok ülkenin aksine Türkiye’de neredeyse yok denecek kadar az. Dizi sürelerinin uzunluğu da izleyiciyi ilk bölümden ekran başına bağlayamayan dizilere devam etme şansı vermiyor.

Yüksek maliyetleri olan dizilerin, yüz binlerce lira harcanan tek bölümleri izlenmediğinde yapımcılara zarar ettiriyor. Yayından kaldırılmasının en büyük nedeni de bu harcamalar.

Seyircinin son dönemlerde en fazla şikayet ettiği konu, dizilerin senaryolarındaki benzerlik. Aşırı zenginlik, zengin kız-fakir oğlan, mantıksız kurgu, abartılı şive, kötü gelin veya kaynana, sürekli cinayet işleyen mafya, düşman ailelerin çocuklarının birbirini sevmesi gibi Türk dizilerinin vazgeçilmezi konular izleyiciyi sıktı.

Çok ünlü oyuncuların da başrolde oynaması artık dizileri kurtarmıyor. İzleyiciler kimi zaman, bir sezon içinde aynı oyuncuları farklı karakterlerde dahi üst üste görebiliyor ve artık dizi sektöründeki bu hüsranın son bulmasını istiyorlar.

Genellikle kanallarla yapılan 13 bölümlük anlaşmalardan sonra pek çok proje 5. bölümü göremeden yayından kalkıyor. Bu şekilde milyonlarca lira zarar eden bazı yapımcılar, ilk çözümü dizinin yayın gününü değiştirmekte arıyor. Aynı saatte yayınlanan iddialı bir dizi, diğerlerini neredeyse ekrandan süpürüyor.

Reklamların çoğunun dizilere verildiğini düşünürsek, reytingleri düşük olan bir dizi reklam da alamıyor.

Böylelikle bir bölümü 700 bin liralık maliyete kadar çıkan dizilerin masrafı karşılanamaz ise dizi anında yayından kalkıyor.

Türkiye’deki dizilerin % 60’ının uzunluğu, 120 ile 180 dakika arasında değişirken, 60 dakikanın altında süren diziler diğer birçok ülkenin aksine Türkiye’de neredeyse yok denecek kadar az. Sinema filmi boyutunda çekilen diziler, senaristin, yönetmenin, oyuncunun enerjisini düşürerek ortaya kaliteli bir iş çıkmasını engelliyor. Tecrübeli yapımcılar, uzun dizilere birkaç ekip çalıştırarak çözüm bulsa da asıl çözümün sürenin kısalması olduğunu söylüyor.