Reeskont kredilerinin Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’na katkısı geçen yıl 22,7 milyar dolar oldu. Katkının bu yıl 26 milyar lira olması öngörülüyor. Bu yıl reeskont kredisi kullanımının da 28 milyar dolar olacağı hesap ediliyor. Reeskont kredileri, döviz üzerinden düzenlenen senetlerin reeskonta kabulü suretiyle Türk Eximbank ve ticari bankalar aracılığıyla ihracatçılar ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerde bulunan firmalara TL olarak kullandırılıyor. Bu krediler, vade sonunda döviz olarak geri ödenmesi özelliği taşıyor. Böylelikle firmalara düşük maliyetle finansman sağlanması, mal ve hizmet ihracatının artırılması destekleniyor. Kredi kullanan firma sayısında görülen istikrarlı artış ile kredinin tabana yayılmasının devam etmesi dış ticaretin dengelenmesine katkı sağlıyor.
Vadesi 240 gün
Reeskont kredilerinde vade azami 240 gün olarak uygulanıyor. Reeskont kredileri, senette belirtilen döviz tutarınından iskonto bedelinin düşülmesinin ardından kalan tutarın kredinin kullandırıldığı tarihte ilan edilen kurdan Türk lirası karşılığının bankalar aracılığıyla firmalara ödenmesi suretiyle kullandırılıyor. Kredilerin vadesinde geri ödemesi döviz olarak gerçekleştiğinden, TCMB döviz rezervlerine önemli ölçüde katkı sağlıyor. Kredilerin ağırlıkla sekiz ay, kısmen dört ay ve daha kısa vadelerde kullandırılması nedeniyle, rezervlere olan katkı kredinin vadesine göre gerçekleşiyor.
Yeni pazara aracılık ediyor
Kredi ile ihracat pazarlarının çeşitlendirilmesi ve katma değeri yüksek ürünlerin ihracı da teşvik ediliyor. Çünkü yeni pazarlara yönelik ihracat ile yüksek teknolojili ürün ihracatına bu yolla daha uzun vadeli kaynak kullanma imkanı sağlanıyor. Reeskont kredilerinin döviz rezervine katkısı 2018'de 14,9 milyar dolar, 2017'de 12,5 milyar dolar ve 2016'da 15 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmişti. Merkez Bankası 2020 yılında da piyasa koşullarının uygun olması durumunda rezervlerini artırmaya devam edecek. Bu kapsamda 2020'de reeskont kredisi kullanımının 28 milyar dolara, reeskont kredilerinin TCMB döviz rezervlerine katkısının yaklaşık 26 milyar dolara ulaşabileceği öngörülüyor.
Mali gücü olmayan döviz bürosu açamayacak
- Hazine ve Maliye Bakanlığı, hissedarları yeterli mali güce sahip olduğunu belgeleyemeyen döviz bürolarının kuruluş, faaliyet ve devirlerine ilişkin başvuru işlemlerini reddetme kararı aldı. Bakanlık, mali gücün belgelenmesine ve kanıtlanmasına ilişkin usul ve esasları da hazırladığı bir genelgeyle belirledi. Şubat ayı itibarıyla uygulamaya girecek olan genelgeye göre, Yetkili müessese kurucuları, toplamda en az kuruluş izni için belirlenmiş asgari ödenmiş sermaye tutarı, faaliyet izni için belirlenmiş asgari ödenmiş sermaye miktarının onda birine karşılık gelen tutar ve başvuru ücreti tutarının toplamı kadar mali gücü bulunduğunu tevsik edecek. Şube faaliyet izinleri için de yine bu faaliyet için belirlenmiş sermaye şartı belgelenecek. Hisse devir izni başvurularında da hisseleri devralacak olanlar, toplamda en az devralacakları hisse tutarı kadar mali gücü olduğunu kanıtlayacak. Gerekli mali güce sahip olma şartının sağlanmaması sebebiyle gerçekleştirilecek ret işlemi Yetkili Müessese Bilgi Sistemi (YMBS) üzerinden yapılacak.
