Hafta başında TÜİK, Sanayi Üretim Endeksi verilerini açıkladı. Verinin açıklamasının ardından ortaya çıkan tablo diğer öncü göstergelerin ima ettiği beklentilere görece olarak oldukça farklı çıkınca ben de konunun detayını araştırma ihtiyacı hissettim. Zira son dönemde özellikle ekonomideki yavaşlamanın imalat sanayi üzerindeki etkileri ve yine bu etkilerin en yakından izlendiği öncü gösterge olan “İmalat PMI” verisindeki gelişmeler bizi farklı beklentilere itmişti. Farklı diyorum çünkü İstanbul
Hafta başında TÜİK, Sanayi Üretim Endeksi verilerini açıkladı. Verinin açıklamasının ardından ortaya çıkan tablo diğer öncü göstergelerin ima ettiği beklentilere görece olarak oldukça farklı çıkınca ben de konunun detayını araştırma ihtiyacı hissettim. Zira son dönemde özellikle ekonomideki yavaşlamanın imalat sanayi üzerindeki etkileri ve yine bu etkilerin en yakından izlendiği öncü gösterge olan “İmalat PMI” verisindeki gelişmeler bizi farklı beklentilere itmişti. Farklı diyorum çünkü İstanbul Sanayi Odası’nın açıkladığı İmalat PMI verisi her ne kadar son iki aydır yükselse de son 10 aydır eşik değer olan 50,00’nin altında ve daralmaya işaret ediyor.
Ancak TÜİK’in son açıkladığı veriye göre 2024 Aralık ayında Sanayi Üretim Endeksi aylık bazda %5 ve yıllık %7 artış göstermiş durumda. Her ne kadar Kasım ve Aralık’taki İmalat PMI verileri evvelki aylara görece olarak bir miktar daha yüksek olsa da Sanayi Üretim Endeksi’ndeki son 2 aylık bu denli yükselişi izah etmiyor.
Hali hazırda Sanayi Üretim Endeksi son 2 aydır pozitif hareket ederken ondan önceki 4 ay boyunca negatif değer almıştı ve açıkçası hem içerideki hem de yurtdışındaki talep koşulları son 2 aylık bu hızlı artışı tek başına izah eder nitelikte değildi.
Hal böyle olunca ben de Sanayi Üretim Endeksi’ndeki gelişmelerin sektörel kırılımlarına bakma gereği hissettim. Alt kırılımlarda en yüksek artışın hem aylık hem de yıllık bazda yüksek teknoloji grubunda olduğu görülüyor. Hatta bu artışlar oldukça dikkat çekici derecede yüksek. Çünkü yüksek teknoloji grubundaki aylık artış %51,6 ve yıllık artış ise %43,5. Bir önceki ay da aylık bazda %8,1’lik bir artış var.
Elbette bu “yüksek teknoloji” grubunun içerisinde hangi ürünler ve/veya sektörler olduğu TÜİK’in veri seti içinde yayımlanmıyor. Ancak biz biliyoruz ki son dönemde Türkiye’nin yüksek teknoloji grubunda en iddialı olduğu sektör savunma sanayi. Zaten son dönemde halka açık savunma sanayi şirketlerinin Kamuoyu Aydınlatma Platformu’na bildirdiği iş anlaşmalarına ve bu şirketlerin bilançolarına bakarsanız bu alanda Türkiye’nin oldukça önemli bir üretici haline geldiği aşikâr. Bu verilerden yola çıkarak Sanayi Üretim Endeksi’ndeki imalat sanayinin geneline yayılmayan ancak sürpriz olarak nitelendirilen bu ciddi artışın ağırlıklı olarak savunma sanayiindeki gelişmelerden kaynaklandığını düşünmek çok zorlama bir yorum olmayacaktır. Hali hazırda Türkiye’nin “yüksek teknoloji” grubunda en çok üretim ve ihracat yaptığı sektörün savunma sanayi olduğunu not edelim.
Elbette Sanayi Üretim Endeksi’ndeki artışın imalat sanayinin geneline yayılması arzu edilir. Ancak yüksek teknoloji gibi “yükte hafif, pahada ağır” sektörlerin katkısının her geçen gün artması da oldukça önemli bir gelişme. Tahmin ediyorum önümüzdeki dönemde enflasyonun makul seviyelere inmesinin ardından imalat sanayiindeki ivmelenme genele yayılarak büyümeye devam edecektir.
#Ekonomi
#sanayi
#üretim
