Yeni yılda geçerli olacak asgari ücret rakamını belirleme görüşmeleri öncesi Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda TÜRK-İŞ, yarın açıklanacak kasım ayı enflasyonu rakamının da aralarında olduğu ekonomik göstergeleri komisyona sunacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ev sahipliğinde yapılacak toplantıda, işveren tarafını Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), işçi tarafını ise en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için Türk-İş temsil edecek.
En son enflasyon ne kadar oldu?
Zam pazarlığında tarafların talep ve teklifleri merakla beklenirken, komisyonda işçi kesimini temsil eden TÜRK-İŞ, yarın açıklanacak kasım ayı enflasyon verisine odaklandı. 2022 yılı Ekim ayında TÜFE yüzde 3,54 oranında artmıştır. Ekim ayındaki artışla birlikte yıllık enflasyon yüzde 85,51 düzeyinde gerçekleşmiştir.
İşçi heyetinin komisyona, TÜRK-İŞ'in Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması'ndaki rakamlar ve enflasyon verisinin yanında, ücretler üzerindeki gelir vergisi yüküyle ilgili taleplerini de sunması bekleniyor. TÜRK-İŞ’in raporuna göre Eylül 2022’de açlık sınırı 7 bin 245 Türk Lirası (TL) ve yoksulluk sınırı 23 bin 600 TL oldu.
Asgari Ücret Tespit Komisyonunda kimler var?
Önceki yıllarda Asgari Ücret Tespit Komisyonu'na Çalışma Genel Müdürü olarak başkanlık eden Nurcan Önder'in emekli olması üzerine bu yıl komisyona yeni Genel Müdür Sadettin Akyıl başkanlık yapacak.
Yine bu yıl farklı olarak, komisyonda TÜRK-İŞ adına işçi heyetinin başkanlığını Konfederasyonun Genel Sekreteri ve Türk Metal Sendikası Genel Başkanı Pevrul Kavlak yürütecek.
Görüşmelerin yeri konusunda da bu yıl farklılıklar yaşanacak. Önceki senelerde işçi ve işveren heyetlerinin ev sahipliğinde gerçekleşen ikinci ve üçüncü toplantılar, bu sene Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığında yapılacak.
Yeni asgari ücret rakamının, geçen yıl olduğu gibi bu yıl da ayın sonuna gelmeden kararlaştırılması bekleniyor.
Asgari ücret ikinci toplantısı ne zaman?
İşçi ve işveren kesiminin başkanları 1 Aralık'ta Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'in daveti üzerine bakanlıkta bir araya gelip, asgari ücret görüşmelerinin takvimini belirlemişti. Buna göre, komisyonun ilk toplantısını 7 Aralık'ta, ikinci toplantısının ise 14 Aralık'ta yapması kararlaştırılmıştı.
Bu toplantının ardından TİSK Yönetim Kurulu Başkanı Özgür Burak Akkol, yeni asgari rakamını işçi, işveren ve hükümetin ortak mutabakatıyla belirlemek istediklerini belirterek, "İşverenlerimizin razı olduğu, işçi tarafının memnun olduğu, aynı zamanda da işletmelerimizi koruyan; dengeli, istikrarlı bir rakam için biz de elimizi taşın altına koyacağız." ifadelerini kullanmıştı.
Buna karşın, TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay, katıldığı bir televizyon programında, TÜRK-İŞ'in Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması'nda 4 kişilik bir ailenin açlık sınırının 7 bin 785 lira olduğuna dikkati çekerek, kırmızı çizgileri olan bu rakamın üzerine çıkılması gerektiğini söylemişti.
Asgari ücret nasıl belirleniyor?
Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyon, yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında dört kez toplanıyor.
Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
Asgari ücret net ne kadar?
- Asgari ücret, bir işçi için aylık brüt 6 bin 471 lira, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 5 bin 500 lira 35 kuruş olarak uygulanıyor.
- Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 7 bin 603 lira 43 kuruş. Bunun 6 bin 471 lirası brüt asgari ücret, 1003 lira 1 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 129 lira 42 kuruşunu işveren işsizlik sigorta fonu oluşturuyor.
Asgari ücret enflasyon zammı ne kadar
Milyonlarca çalışanı ilgilendiren asgari ücrette 2023 yılı zammı için geri sayım başladı. Asgari ücret artışında enflasyon oranları belirleyici olacak. Hükümetin üst kademelerinden gelen “çalışanları enflasyona karşı koruma” açıklamaları çerçevesinde kamuoyunda asgari ücretin en az yüzde 50 oranında artacağı beklentisi hakim. Asgari ücrete yüzde 50 zam uygulanması halinde, yeni yıl için ücret 8 bin 250 lira olacak. Ancak 2023 Ocak ayı itibarıyla asgari ücretin bu rakamı da geçebileceği tahmin ediliyor. Asgari ücret komisyonunun toplanacağı aralık ayına kadar gerçekleşecek enflasyon oranı da açıklanacak zamda etkili olacak.
Evde bakım ücreti, 65 yaş ve engelli aylığı zamlanacak mı?
Asgari ücret, pek çok ödemenin hesaplanmasında referans değer olarak kabul edildiği için, kamu maliyesi için kritik önem taşıyor. Yeni asgari ücretle birlikte yeniden düzenlenecek hesaplamaların arasında sosyal güvenlik primleri, genel sağlık sigortası primi, kıdem tazminatı, askerlik ve yurt dışı borçlanması, işsizlik maaşı, evde bakım ücreti, 65 yaş ve engelli aylığı bulunuyor.
