Türkiye’de akaryakıt fiyatları üzerinde yaptıkları manipülasyonlarla anılan 5 büyük ana dağıtıcı şirket, şimdi de kendi ürünlerini satan bayilerinin kazancına gözünü dikmekle eleştiriliyor. Türkiye içerisinde aynı akaryakıt ürününün piyasada farklı fiyatlarla satılmasını regüle eden 5 büyük ana dağıtıcı şirket, taşıt tanıma sistemi üzerinden anlaşma yaptığı firmalara verdiği ıskontoları bayilerinden kesmeye başladı. Bu durum bayiler ile ana dağıtıcıları karşı karşıya getirdi.
İstasyonlar taşıt kartıyla satışı durdurmaya hazırlanıyor. Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası (EPGİS) Başkanı Fesih Aktaş, “Ana dağıtıcıların litrede 50 kuruşluk bayi karının 20 kuruşunu taşıt kartı anlaşması yaptığı şirkete ıskonto yapıyor. Bunu da bayiden kesiyor. Bayiye litrede 5 kuruş kalıyor” dedi. Taşıt tanıma sistemiyle yapılan satışların bayi kârını ortadan kaldırdığını ve zarar etmelerine neden olduğunu belirten Aktaş, ana dağıtıcılar tarafından gerekli düzeltmeler yapılmazsa bu sistem üzerinden akaryakıt satışını durduracaklarını açıkladı.
Uygulamanın düzeltilmesi için 9 aylık bir süre verdiklerine işaret eden Aktaş, bu süre içinde elektronik sistem satışları yoluyla bayi kârını ortadan kaldıran uygulamalardan vazgeçmelerini beklediklerini söyledi. Bu süre içinde düzelme yaşanmadığı takdirde elektronik sistem satışları bloke edecekleri uyarısında bulunan Aktaş, kararlı konuştu: “Artık üye sayımız bunu yapabilecek çoğunluğa ulaştı. Gerekli değişiklik yapılmazsa sistemi bloklayacağız. Yani elektronik sistemde satış yaptırmayacağız. Ana dağıtıcıların mal vermeme, istasyonu bayinin elinden alma gibi muhtemel tehditlerine de boyun eğmeyeceğiz. Gücünüz yetiyorsa gelin, bu konuda bayilere ceza kesmeyi ya da diğer dediklerinizi yapmayı deneyin.”
Bu tip satışlarda bayi kârı için yüzde 4’ün altında olmayacak bir alt limit belirlenmesini talep eden Aktaş “Bayi kârı asla bu limitin altına düşmemeli” diye konuştu.
Tarafların uzlaşı içinde çalışması için gerekli şartların mevcut olduğuna dikkat çeken Aktaş, şu çağrıda bulundu: “Ötesini yapmak bayiyi sömürmek olacaktır. Bu konuda dağıtıcıların özellikle 5 büyük dağıtıcı temsilcilerinin mantıklı düşünüp aklıselim davranacağını umuyoruz.”
Bayilerin en az yüzde 4 düzeyindeki kâr payının korunması gerektiğine işaret eden Aktaş, şu öneride bulundu: “Bayi elektronik sistem müşterisine malı sattığında, aldığı malın fiyatından ana dağıtıcıya iade faturası keserek, o ay sattığı miktar üzerinden komisyon almalıdır.”
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun verilerine göre dağıtım şirketlerinin 2016 sonu itibariyle Pazar payları aşağıdaki tabloda gösteriliyor. Yabancı hisselerinin ağırlıkta olduğu ilk beş dağıtım şirketinin pazar paylarının toplamı yüzde 68’i geçiyor.
