Kaçak akaryakıt satışı ile elde edilen tatlı kar, kaçakçıların gözünü döndürdü. Korsan yazılım üreten firmalarla işbirliği yapan kaçakçılar, özel bir yazılım ile kaçak depolarından yakıt satışını yasal yakıt gibi satabiliyor. İstasyonlardaki yasal yazarkasayı da sistem tek tıkla devreden çıkarabiliyor. Emniyet, Maliye ya da EPDK yetkilileri denetime geldiğinde, pompacı telefonundan tek dokunuşla sistemi yasadışı moddan yasal moda geçirebiliyor. Yeraltında gizli olan kaçak depoyu tek dokunuşla devreden çıkarıyor, yakıtın pompaya yasal depodan gelmesini sağlıyor. Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası’nın (EPGİS) Başkanı Fesih Aktaş, son dönemde akıllı telefonlarla akaryakıt kaçakçılığı yöntemini anlattı.
Yaklaşık 20-30 bin liralık maliyetle bir yazılım programı hazırlandığını, bunun akıllı telefonlara yüklendiğini anlatan Aktaş, akaryakıt istasyonlarındaki bütün sistemin bu akıllı telefon kullanılarak bir anda legal hale getirildiğini kaydetti. Akaryakıt istasyonlarının Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) otomasyon sistemine bağlı olduğunu, bütün verilerin bu otomasyon sistemi üzerinden EPDK’ya iletildiğini anlatan Aktaş, “korsan yazılım” ile bu sisteme müdahale edildiğini ve sistemin legal hale getirildiğini kaydetti.
Kaçakçıların vergisiz akaryakıt satışında aynı irsaliye ile 5 firmaya mal gönderilmesi de bulunuyor. Tüm işlemleri faturasız işlem yaparlarken, tüm ödemeler banka üzerinden gerçekleştiriliyor. 5’inci firmaya yapılan ödemeden dolayı aradaki 4 firmaya verilen ürünün KDV’si gösterilmemiş oluyor. EPGİS Başkanı Aktaş, akaryakıtta kaçağın önlenmesinin tek yolunun ÖTV ve KDV’nin tüm ürünler için eşit olması ile sağlanacağını dile getiriyor.
Akaryakıtta KDV oranının yüzde 18’den yüzde 1’e çekilmesi gerektiğini, böylece tek bir irsaliyeyle birden fazla fatura satışının önüne geçileceğini dile getiren EPGİS yetkilileri, aynı irsaliye ile bir malın 5 firmaya gönderilmesinin ancak böyle önlenebileceğini belirttiler. Yine Türkiye’de kayıtlı 13 bin 632 akaryakıt istasyonu bulunduğunu, ancak 684 adet LPG istasyonunun ise kayıtdışı olduğunu anlatan EPGİS Başkanı Aktaş, “Bu 684 istasyonda ne olup bittiğinden devletin haberi yok” iddiasını dile getirdi.
EPDK’nın zorunlu yazılımlarına da girebiliyorlar. EPDK’ya istasyondaki bilgiler giderken, sistem temiz gösteriyor, çünkü veriler EPDK’ya 3 saat arayla gidiyor. 3 saatlik gecikme manipülasyona büyük fırsat veriyor. Emniyet ise plaka tanıma sistemi nedeniyle online olarak 60 saniye içerisinde görebiliyor. EPGİS Başkanı Aktaş, “Bu veri paketine araç plakasının yanı sıra litre ve parasal tutarların da ilave edilerek, eşzamanlı ve anlık olarak EPDK, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) server’larına yüklenmeli” önerisini dile getiriyor. Kaçak akaryakıtçılardan bazıları ise daha aptalca davranıyor. Bu kesim akaryakıt satış ölçümü yapan cihaza kürdan yerleştiriyor. Böylece verilerin yazılımının durduğunu, EPDK tarafından görünmediğini sanıyor. Denetimde gelip kürdanı çıkardıklarında veriler doğrudan akmaya başlıyor.
Maliye Bakanlığı’nca LPG ürünlerinde ÖTV’yi eşitlemesi bu kaçakçıların ekmeğini nispeten de olsa kesti. Kaçakçıların ÖTV eşitlemesi öncesinde kaçak LPG yerine dökmegaz olarak bilinen tüpgaz satarak litrede 37 kuruş kar elde ediyorlardı. ÖTV’nin eşitlenmesi ile bu kar ellerinden gitti. Ancak düzenlemede tüpgazın KDV’sinin yüzde 18’den yüzde 8’e indirilmesi ile kaçakçıların dökmegazı otogaz olarak satmaya çalışacakları riski ortaya çıktı.
Zaten 1 Ağustos’tan itibaren yürürlüğe girecek olan ÖTV uygulaması öncesinde ciddi miktarda Tüpraş’tan dökme gaz çekildiği de tespit edildi. EPGİS Başkanı Aktaş, kaçakçıların 37 kuruşluk tatlı karlarını geri almak için boş durmayacaklarını dile getirerek, dökme gaz ürününün kullanılabilmesi için itici gaz olarak bilinen aerosol gazı ilave etme yoluna gidebilecekleri uyarısında bulundu.
Akaryakıt kaçakçılığını kolaylaştırmak için geliştirilen yazılım incelemelerde tespit edildi. Geliştirilen kaçakçılık yazılımı sistemi aynı zamanda akıllı telefonlara da uyarlandı. Buna göre korsan yazılım sistemini önce dağıtım firmasına satıyorlar. Onlar da bayilerine satıyor. Emniyet, Maliye ya da EPDK yetkilileri istasyonda denetime geldiklerinde, pompacı cep telefonu ile oynuyormuş gibi yaparak sisteme giriyor ve yeraltında gizli olan kaçak depodan yakıtın gelmesini kesiyor. Böylece yeraltı gömme tanklar devreden çıkıyor. Yasal depodan yakıtın gelmesini sağlıyor. Bunlar birkaç saniye içerisinde gerçekleşiyor. Fiyatı da 20-30 bin lira civarında. Bu korsan yazılım sistemi ile pompadaki yazarkasaları da sıfırlıyor.
Kaçakçıların uyguladığı yöntemlerden birinin de bayilerini değiştirmek olduğu ortaya çıktı. EPGİS yetkilileri, şu anda iki firmanın bayilerini devrettiklerini dile getirdi. Sanoil firmasının Repet Petrol olduğu, Makro Petrol firmasının ise Gazmer Petrol haline dönüştürüldüğü dile getiriliyor. Bayiler de hemen yeni firmaya dönüştürülecek. Tahsilata gidildiğinde tabelasının dahi olmadığı görülecek. Önceki firmalarının devlete olan vergi borçlarının tek kuruşu ödenmemiş olacak. EPGİS yetkilileri, bu durumun daha önce, Parkoil firmasında ve Uspet firmalarında da yaşandığı iddia ettiler.
Gemi sökümünde ciddi artış olduğuna işaret ediliyor. Buna göre, gemi limana girince millileştirme işlemleri beyana dayalı olarak yapılıyor. İthalat izni olan dağıtıcı firma eksik beyanda bulunarak depolardaki bir miktar gayri resmi ürünü stoklamış oluyor. Genellikle eksik beyan toplamı yükün yüzde 10-20’si kadar olabiliyor. Gemilerin depolarında 3 bin ton civarında arakyakıt ürünü olabiliyor. O mallar gemi sökümü ile piyasaya sürülüyor. Aliağada iki firmanın gemi sökümü sonrası bu yöntemle piyasaya tonlarca akaryakıt sürüldüğü gemi kaptanının suçlanması ile yakalandı” dedi.
LPG’de ÖTV eşitlemesinin 4 gün sonra 1 Ağustos tarihinde uygulamaya gireceği için kaçakçıların hızla tüpgaz olarak kullanılan dökmegazı çektiklerini ve otogaz olarak satışının yapılacağını öğrendiklerini anlatan Aktaş, “1 Ağustos’ta yürürlüğe girmesi kararı nedeniyle Emniyet ve Jandarma istihbarata bilgi verdim 15 kaçakçı tankeri yakalattım” dedi.
