Türkiye’de tasarrufların oranının düşük olduğuna vurgu yapan AK Parti Ekonomi İşleri Başkanlığı “Ekonomik Bağımsızlığın ön şartı: Tasarruf” başlıklı bir çalışma hazırladı. Tasarruf oranlarının arttırılabilmesi için finansal okuryazarlığın yaygınlaştırılması gerektiğine vurgu yapılan çalışmada; bankacılık dışı finans kuruluşlarının fonlamadaki paylarının arttırılması, girişim sermayesi finansmanının yaygınlaştırılması ve alternatif faizsiz enstrümanların üretilmesi gibi öneriler bulunuyor.
Çalışmada 2016 itibariyle Türkiye’de yapılan yatırımların yüzde 85’inin özel sektör tarafından yapıldığına da işaret edildı. Çalışmada, özel sektör ağırlıklı yatırım yapısının güvenin bir göstergesi olduğuna da işaret edildi.
2016’da ülke Gayri Safi Yurtiçi Hasılası (GSYH)’nın yüzde 29,8’inin yatırımlara ayrıldığına dikkat çekilen raporda, “Bu rakam Türkiye’nin GSYH’sının yüzde 29,8 oranında bir tasarrufa ihtiyacı olduğunun da göstergesidir. Ancak, aynı dönemde tasarruf ihtiyacımızın yüzde 24,9’da kaldığı da görülmektedir” tespiti yapıldı.
Çalışmada 2002 yılında kamunun tasarrufunun GSYH’ya oranının yüzde -4,7 olduğu, cari açık üzerindeki baskının geçen 15 yılda azaltıldığı da kaydedildi. Ancak aynı dönemde özel tasarrufların oransal olarak da gerilediğine dikkat çekildi. Bu kapsamda ekonomik aktivitede özel sektör tasarruflarını artırıcı çalışmalara ağırlık verilmesinin önemine işaret edildi. İhtiyaç duyulan tasarrufun yurt dışından temin edilmesiyle 2016’da Türkiye’nin 32,6 milyar dolarlık tasarruf açığı oluştuğu da aktarıldı.
Çalışmada; tasarrufa giden yolun israfın önlenmesinden geçtiğine işaret edildi. Çünkü Türkiye’de günde 5 milyon ekmek israf ediliyor. Bu rakam Türkiye’de üretilen ekmeğin yüzde 5,4’üne karşılık geliyor. Çalışmada; elektrik, su, giyim gibi diğer gider kalemlerinde de benzer oranlarda israfın olduğu, israfın önlenmesiyle bile cari açığın azalabileceği ifade edildi.
- FİNANSI BİLMEK BİRİKİMİ ARTIRIR
- Tasarruf için finansal okuryazarlık seviyesinin yükseltilmesi gerektiği, bunun rasyonel kararlar alınmasını sağlayacağı dile getirildi. Tasarruf araçlarının çoğunlukla bilinmediğine de dikkat çeken ekonomi kurmayları; mevduat, hisse senetleri, borçlanma araçları, türev ürünler, bireysel emeklilik sistemleri ve sigortacılık ürünlerinin tasarruf enstrümanları arasında sayılabileceğini belirtiyor.
Çalışmada finansal okuryazarlığın arttırılması ile yastık altı birikim alışkanlığının da aşılacağı vurgusu yapıldı. İlgili çalışmada,"Yastık altında bekletilen her bir kuruş Türkiye ekonomisinin de yatırımlar için gereken tasarruftan mahrum bırakılması anlamına geliyor. Paranın finansal sistem aracılığıyla yatırımcılara aktarılmamasının bir ülke için etkisi, tasarruf açığıdır" görüşlerine de yer verildi.
Ekonomi kurmayları alternatif finansman modellerine de dikkat çekti. Yeni girişimleri desteklemek üzere oluşturulan alternatif finansman modellerinin gelişme potansiyeli taşıyan ve kaynak ihtiyacı olan işletmelerin finansmanı için önemli olduğu dile getirildi. Girişim sermayesi ve kitlesel fonlama kavramlarının bu tür modellere örnek olduğu ve yakından takip edildiği de belirtildi.
