Devlet Bakanı Kemal Derviş''in dünyaca ünlü Musevi para spekülatörü George Soros''un özel temsilcileri Antnio Richter ve Aryeh Neier ile görüşmesi Güneydoğu Asya''nın derin bir ekonomik krize sürüklendiği dönemde Malezya Başbakanı Mahathir Muhammed ile Soros arasındaki keskin kavgayı hatırlamamıza yol açtı. Kurduğu fonlarla yüzmilyarlarca doları yönlendiren, Balkanlar''ı, Rusya''yı ve Orta Asya ülkelerini siyasi hesaplara göre dizayn edilmiş görünüşte yardım kuruluşlarıyla donatan Soros, 1997 yı...

Amerika ile Çin arasındaki casus uçak krizi Pasifik''te gerilimi bir anda tırmandırırken, aslında dünyanın bazı bölgelerinde aynı türden ve birbiriyle oldukça bağlantılı ciddi ve bir o kadar da tehlikeli "gerilim noktaları" oluşuyor. ABD ile Çin arasında Asya-Pasifik bölgesinde yaşanan hakimiyet savaşı, yine ABD ile Avrupa ve Rusya arasında Kafkaslar''dan Irak''a ve Afganistan''a kadar uzanıyor. AB-Rusya arasındaki dayanışma hattı İran''ı da içine alarak Hazar enerji kaynakları ve boru hatlarını...

On yıl önce, "Adriyatik''ten Çin Seddi"ne uzanan bölgede varolmak isteyen her ülkenin kapısını aşındırdığı, dünya enerji merkezleri olan Körfez ve Hazar bölgeleri etrafındaki 16 ülke arasında yıldızı en hızlı parlayan, "Avrasya''ya yönelik küresel projelerin "kilit ülke"si olan, Almanya, Japonya, Rusya, Fransa ve Hindistan ile birlikte bölgesel güçler arasında yer verilen Türkiye, "geleneksel iktidar odaklarının direnç noktası"nı kıramadı ve kendini hızla eski konumuna; siyasi ve ekonomik krizle...

George Bush yönetiminin iktidara gelmesinden sonra Ortadoğu''da yeniden tırmanan gerilim Balkanlar''dan Orta Asya''ya kadar uzanma evresine girdi. Bağdat saldırısı ve Körfez Koalisyonu''nu tekrar bir araya getirme çabaları İsrail-Filistin gerilimini bile gölgede bırakan bir hareketliliği Ortadoğu''ya taşırken, Balkanlar''da Sırplar''ın hakim rolünü üslenmeye aday olan Arnavutlar''ın Makedonya''yı bölünmeye doğru sürükleyen çıkışları ve bütün Arnavutlar''ı birleştirme hedefleri bölgede uzun sürec...

İstanbul-Medine hattındaki uçak kaçırma olayı maalesef kanlı bitti. Kan dökülmeden de sona erdirilebilirdi. Sonuç çok kötü olsa da, İstanbul-Moskova seferini yapan Rus uçağını kaçıran Çeçenler''in öne sürdüğü üç istek dikkatleri yeniden Çeçenistan''a çekmeye yetti: Çeçenistan''daki sivil katliamların, insani trajedinin ve Rus vahşetinin görüntülerini içeren bir video kaseti dünyaya göstermek, savaşı sona erdirecek müzakerelerin başlatılması ve Ruslar''ın Çeçenistan''dan çekilmesi...Çeçenistan''d...

Taliban''ın Afganistan''daki antik Buda heykellerini yıkacağını açıklaması hem uluslararası kamuoyunda hem de İslam dünyasında "şok" etkisi yaptı.Başta BM olmak üzere, bütün uluslararası kurumlar Taliban''ı bu fikrinden vazgeçirmek için seferber oldu. Batılı ülkelerin yanı sıra, Mısır gibi, Müslüman ülkeler de Taliban''ı ikna edebilmek amacıyla Kabil''e temsilciler gönderiyor. Taliban ise, "hiç bir gücün kendisini bu kararından geri çeviremeyeceğini" belirterek, heykellerin yıkılmaya başladığını...

ABD ve İngiltere''nin Irak''a karşı kapsamlı saldırıya girişmelerinin Bağdat yönetiminin eylemlerinden kaynaklanan hiç bir inandırıcı gerekçesi yok. Hukuki ve insani gerekçesi de yok. İki ülke saldırıyı en yakın müttefiklerine bilgi verme ihtiyacı bile hissetmeden gerçekleştirdi.Saldırının inandırıcı gerekçesi olmayınca da dünya doğal olarak değişik ihtimalleri tartışmaya başladı. Ortak kanaat, mesajın sadece Saddam''a değil, son zamanlarda AB''yi ABD karşıtı bir çizgiye çekmeye çalışan, Irak am...

21. yüzyılın ilk günlerinde etnik ve dini sorunlardaki artış, bu sorunların gittikçe bölgesel düzeyde krizlere dönüşmesi, etnik ve dini farklılıkların belli büyük güçler tarafından hedef ülkeleri yıpratacak/sarsacak bir silah olarak kullanılması ve bununu belli bazı ülkeler üzerinde yoğunlaşması düşündürücü.Bugünlerde Ermeni soykırımı tasarılarıyla köşeye sıkıştırılmaya çalışılan Türkiye, Avrupa''da kendisine yönelen bu dalgayı savuşturmaya çalışırken İslam dünyasının bir başka ülkesi parçalanma...

Azerbaycan Devlet Başkanı Haydar Aliyev, Ermenistan Devlet Başkanı Robert Koçaryan ve Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac''ın Cuma günü Paris''te yaptıkları üçlü görüşmenin, Fransa''nın Ermeni soykırım iddialarını kabul etmesinden hemen sonra yapılması bir rastlantı değil. Ermenistan ve Azerbaycan''ın Avrupa Konseyi''ne kabul edilmesinin de aynı zamana denk gelmesi, Fransa''ya dolayısıyla Avrupa''ya Kafkaslar''da önemli bir mevzi kazandırdı. Azeri-Ermeni sorununun Avrupa''nın eliyle çözülmesi is...

ABD Temsilciler Meclisi Genel Kurulu''na kadar çıkan, Avrupa Parlamentosu, Almanya ve İtalya başta olmak üzere bir çok Avrupa ülkesinin ulusal meclisinde tartışılan "Ermeni Soykırımı Tasarısı" Fransız Ulusal Meclisi''nde kabul edildi ve sırada bekleyen Avrupa''nın diğer parlamentolarının önünü açtı. Önümüzdeki günlerde hem ABD yönetiminin hem de Avrupa ülkelerinin teker teker bu tasarıyı yasalaştırmaları pek muhtemel. "Soykırım" kavramının unsurlarının henüz netleşmemesi gerçeğini ve Ermeni iddi...

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin''in Bakü ziyareti sırasında Azerbaycan''la stratejik işbirliği yolları araması ve Azeri petrollerinin tamamının Bakü-Novorossisk boru hattından taşınmasını önermesi, ABD''nin Carnegie Endowmen ve CATO Institute gibi düşünce kuruluşlarının Bush yönetiminden, Clinton''ın iflas eden Orta Asya/Hazar politikalarını kökten değiştirmesini ve bölge enerji kaynaklarına ilişkin boru hatlarında radikal değişikliklere gidip, Bakü-Ceyhan''a verilen desteğin çekilmesini ist...

Sekiz yıllık Demokrat Bill Clinton''dan sonra gelen Cumhuriyetçi George Bush ve kurduğu ''şahin'' ekibin, Sovyet sonrası dünyanın ''karşı konulmaz hegemonik gücü'' olan ABD dış politikasında ne tür değişikliklere imza atacağı bugünlerin en belirgin tartışma konusu. Soğuk Savaş döneminde Sovyetler Birliği, Çin, Kuzey Kore ve Küba gibi ABD ulusal güvenliği ve küresel çıkarları için korku kaynağı olan ülkeler, Çin hariç, güçlerini kaybetti. Pekin ve Moskova şimdi ABD''nin lideri olduğu tek kutuplu ...

Orta Asya''nın geleceği Çeçenistan ile Fergana Vadisi''nin geleceğine göre şekillenecek. Bu iki bölgedeki Müslümanlar''a karşı bütün dünya dayanışma içine girse de, düşman ülkeler bile bölgedeki Müslümanlar''a karşı sayısız güvenlik anlaşmaları imzalasa da, Orta Asya''yı denetimine alacak uluslararası güçler dengesi için birinci tehdit olarak gösterilen İslam''ın tasfiye edilmesi amacıyla bütün güçlerin katıldığı ortak bir çephe açılsa da, yeryüzünün suskun Müslümanları''nı sevindirecek, coştura...

26 Haziran 2000 tarihli Milliyet''in ilk sayfasında yeralan (Araç muâyenesi özelleştiriliyor) başlıklı haberin bir spotu şöyle:"Özel şirketler muâyene başına belirli bir ücret alacak.. Belirlenen niteliklere hâiz şirketler, âlet ve cihazları krediyle getirebilecek."Bu spotun yanlışlığı şurada: (niteliklere hâiz) denemez; (nitelikleri hâiz) denmesi gerekir..(Niteliklere sahip) denebilirdi.. Fakat, hâiz olmak, geçişli bir fiil olduğu için, nesnesinin (i) halinde bulunması gerekir.. Meselâ; (bu mes...

Malezya''nın başkenti Kuala Lumpur''da dün başlayan İKÖ Dışişleri Bakanları Toplantısı''nın çok önemli bir gündemi var: "İslam ve globalleşme."Toplantıya 56 ülkeden binden fazla delege katılıyor. İKÖ Genel Sekreterliği yarışına da sahne olan toplantılara en kalabalık katılım 28 kişilik heyetle Türkiye''den.Genel Sekreterliğe adaylığını koyan Türkiye, son yıllarda gerek örgüt nezdinde gerekse diğer platformlarda Müslüman ülkelerle ilişkilerini ciddi şekilde soğuttu. Türk-İsrail anlaşmalarından bu...

Türkiye''nin Orta Asya politikalarındaki gerileme her geçen gün daha da geri dönülmez bir hal alıyor. Hükümetteki üç ''milliyetçi'' partinin dış politika anlayışındaki marjinal yaklaşım, Türkiye''nin bölgedeki bütün kazanımlarını neredeyse sıfırladı. Ecevit ekibinin nostaljik özentileri ve MHP''nin buna yamanmasıyla bakanlarımız günlerinin çoğunu Küba, Vietnam ve Çin''de geçirir oldu. AB ile ilişkiler ve Yunanistan dışında uluslararası ilişkilerde Türkiye''nin inisiyatif belirlediği hiç bir plat...

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer''in Tahran''daki ECO Zirvesi''ne katılmayıp, Hafız Esad''ın cenaze töreni için Şam''a gitmesi, Türkiye''nin bölgesel ilişkilerindeki iki farklı yaklaşımı göstermesi açısından çok önemli. İki ülkeye gösterilen iki farklı tavrın yansımaları bundan sonra kendini çok fazla hissettirecek.Tahran''a uygulanan ambargo sanıldığı gibi ''terör'' gerekçeli değil. Öyle olsaydı, Şam''a hiç gidilmemesi gerekirdi. Zira Suriye kadar Türkiye''ye terör ihraç eden bir başka ülke hiç...

Dün toprağa verilen Suriye''nin 30 yıllık diktatörü ve Ortadoğu dengesinin kilit adamı Hafız Esad''la birlikte, bölge ülkeleri arasındaki düşmanlıklar da bir anlamda toprağa gömülmüş oldu ve İsrail''in kuruluşundan bu yana devam eden bölgesel denklem, ilk kez köklü bir değişimin arafesine geldi.ABD ve İsrail dışındaki bölge ülkeleri Esad''ın ölümüne hazırlıksız yakalandı.Başta, kendisini henüz Suriye''nin başına geçmeye hazır görmeyen Beşşar olmak üzere, Ortadoğu''daki en büyük müttefikini kaybe...

Mayıs başından bu yana kamuoyunda tezgahlanan senaryoların amacının neler olduğu yavaş yavaş ortaya çıkıyor. Devletin en üst mercilerinin daha sorgulamaları bile bitmeden ''katil'' olarak tanımladığı kişilerin aranan kişiler olmadığı yine bizzat resmi ağızlardan dile getirildi. Türkiye kamuoyu büyük oranda suçlamaların gerçeği yansıtmadığını zaten biliyordu. Ancak, ardı ardına pazarlanan senaryolar insanların kafalarını öyle karıştırdı ki, kimse bunları analiz etmeye bile muktedir olamadı.Sonund...

Kasım ayında yapılacak seçimler arafesinde son dış ziyaretlerini Avrupa ve Rusya''ya yapan ABD Başkanı Bill Clinton, Avrupa, Rusya ve Çin''e yönelik politikalarının ABD''nin küresel hegemonyasına ne büyük zararlar verdiğine dair şiddetli bir sorgulama ile karşı karşıya. ABD basını ve bazı çevreler, Washington''ın Avrupa, Rusya ve Çin politikalarının tam anlamıyla iflas ettiğini belirterek, Clinton yönetimini topa tutuyor. ABD''nin Avrupa, Rusya ve Çin politikalarında yaşanan gerileme Türkiye''yi...

20. yüzyıl boyunca Ortadoğu''yu kana bulayan enerji kaynakları, 21. yüzyılda da Kafkaslar ve Orta Asya''yı aynı şekilde kaosa sürüklemek üzere. Bağımsızlıklarını kazanalı 10 yıl bile geçmeden bölge ülkeleri çok boyutlu güçler savaşında can çekişir hale geldiler.Yeni "Büyük Oyun"da sadece İngiltere ve Rusya değil, İsrail''den Pakistan''a, ABD''den Rusya''ya, Türkiye''den İran''a, Çin''den Avrupa''ya kadar büyük ve ortak ölçekli bütün dünya ülkeleri yarışıyor.Enerji kaynaklarına sahip olmanın geti...

Rusya''nın son birkaç hafta içinde Türkiye''nin stratejik çıkar alanları olan Kafkaslar ve Orta Asya''da attığı uzun vadeli ve çok önemli adımlar Ankara''da ciddi bir heyecana yol açmadı.İnsanın, "Dış politikayı belirleyenlerin mutlaka bir bildiği vardır" diyesi geliyor. Ama geçek maalesef hiç de öyle değil. Özellikle son iki yıldır Türkiye''yi yönetenlerin başarılı olduğu en önemli konu, kamuoyunu yönlendirme becerisi. Kamuoyu "istikrar"a o kadar yönlendirildi ki, kimse neler olup bittiğini sor...

Filipinler''in güneyinde yaşayan Müslümanlar''ın bağımsızlığı için savaşan en küçük ve en yeni grup olan Ebu Seyyaf birliklerinin 23 Nisan''da 21 kişiyi rehin alması, Mindanao bölgesinde yaşayan trajediyi tekrar dünya gündeminin üst sıralarına yerleştirdi.Olay Filipinler''de yaşanan iç savaşın uzantısı gibi görünse de, vatandaşları kaçırılan Malezya, Finlandiya, Almanya, Lübnan ve Güney Afrika''nın doğrudan taraf olması, krize uluslararası boyut katıyor. Ancak daha da önemlisi, son gelişme, düny...

24 Nisan''ı ''soykırım günü'' ilan eden Ermeniler, Amerika''nın değişik eyaletlerinde, Avrupa başkentlerinde, Moskova''da, Tahran''da ve Ortadoğu''da anma gösterileri düzenleyerek, Türkiye aleyhine şiddetli bir kampanya başlattılar. Bir çok başkentte bu toplantılara ilgili ülkelerin üst düzeyde yetkilileri de katılarak, Türkiye ile ilişkilerin nabzına göre açıklamalarda bulundu. Fransa, "Fransa yetkilileri, bu trajedinin kurbanlarını anmaktadır" derken ''soykırım'' kelimesini kullanmayan ABD Baş...