Kandaki şeker seviyesinin normalin üzerine çıkmasıyla oluşan diyabet hastalığı, koronavirüs salgını sürecinde pek çok kişinin yaşamını olumsuz etkiledi. Salgın boyunca hareket kabiliyetimizin kısıtlanmasına, diyet bozmalar da eklenince, hastalık içinden çıkılmaz bir hal aldı. Bezmialem Vakıf Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ertuğrul Taşan, “Hareketsizlik ve obezite artışına, salgın nedeniyle oluşan psikososyal baskılar ve diyabet takibinin aksaması gibi nedenler de eklenince hem hasta hem de şeker seviyesinde ciddi artış yaşandı” dedi.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ ZAYIFLIYOR
Diyabet hastalarının düzenli ilaç kullanmasının önemli olduğunu kaydeden Taşan, “Hastaların kontrollerini aksatmamaları ve düzenli egzersiz yapmaları gerekiyor. Doktorların verdiği diyete bağlı kalabilmeleri de bu dönemde büyük önem taşıyor” diye konuştu. Diyabetlilerin Kovid-19’u daha zor atlattığını belirten Taşan, “Hastaların bağışıklık sistemi zayıflıyor. Kovid-19 virüsü de kan şekerinin yüksek olduğu ortamda daha hızlı gelişme gösteriyor. Diyabet, kalp ve damar hastalıkları ile böbrek gibi organlarda kendine özgü komplikasyonlara neden oluyor. Tüm bu nedenler Kovid-19’un daha ağır seyretmesine yol açıyor. Diyabet iyi kontrol edilir ve komplikasyonları ne kadar az olursa, enfeksiyonun atlatılması o kadar kolay olur” dedi.
4 KAT DAHA FAZLA
Ölümle sonuçlanan 82 vakanın klinik tablosunu analiz eden bir araştırmaya da dikkat çeken Taşan, “Kovid-19 olgusunun klinik özelliklerini analiz eden araştırmada diyabetik komanın ölüm nedenlerinden biri olduğu tespit edildi. Çalışmaya göre, diyabetli hastalarda ölüm oranının diyabetik olmayanlara kıyasla 4 kat daha yüksek olduğu vurgulandı” dedi.
Amerikan Diyabet Derneği’ne (ADA) göre diyabetlilerin grip gibi viral enfeksiyonlarla mücadele ederken daha büyük risk altında olduğunu hatırlatan Prof. Taşan, “Maske, mesafe ve temizlik kurallarına uymak olmazsa olmazımız. Bu süreçte diyabeti kontrol altında tutmak çok önemli. Eğer diyabetiniz iyi kontrol edilmiyorsa Kovid-19’un şiddetli komplikasyonlarının görülme riski de artar. Kan şekeri düzeyinin sağlıklı seviyede kalıp kalmadığını ölçmek için sık sık test yapın. Elinizde yeterli miktarda kan şekeri takibi malzemenizin ve diyabet test stripleri ve insülin gibi araçların bulunduğundan emin olun. Ellerinizi en az yüzde 60 alkol içeren dezenfektanla temizleyin” tavsiyesinde bulundu.
ÖLÜMCÜL HASTALIKLARA YOL AÇIYOR
Günümüzün en önemli hastalıklarından olan diyabet yani şeker hastalığı, ölümcül birçok farklı hastalığın oluşumuna yol açıyor. Kandaki şeker seviyesinin 70-100mg/dL seviyesinin üstüne çıkmasıyla meydana gelen diyabetin tanısı için açlık kan şekeri ölçümü, tokluk kan şekeri ölçümü, HbA1c ölçümü, oral glikoz tolerans testi ve idrarda şeker ölçümü yapılabiliyor. Bu hastalığın diyabet öncesi dönem, Tip1 diyabet, Tip2 diyabet, gebelik diyabeti, çocukluk çağı diyabeti şeklinde türleri bulunuyor.
KENDİNİZİ TEST EDİN
Normalden fazla yemek yeme, doymama hissi ve sık idrara çıkma gibi belirtilerle ortaya çıkan diyabet, ağızda kuruluk ve tatlılık hissi ve buna bağlı olarak aşırı su içme isteğini de beraberinde getiriyor.
İŞTE DİYABETİN DİĞER BELİRGİN ÖZELLİKLERİ:
-Halsizlik ve yorgunluk hissi
-Hızlı ve istemsiz kilo kaybı
-Ağızda koku oluşumu
-Bulanık görme
-Ayaklarda uyuşma ve karıncalanma şeklinde rahatsızlık hissi
-Yaraların normalden daha geç iyileşmesi
-Ciltte kuruluk ve kaşıntı.
Prediyabet, ileride diyabet gelişme riskinin yüksek olduğunun göstergesi olarak kabul ediliyor. Bu dönemde yaşam tarzındaki değişikliklerle gelişmesi yüzde 45- yüzde 48 oranında önlenebiliyor.
Tip 1 diyabet insüline bağımlı diyabettir. Pankreastan salgılanan insülin hormonunun eksikliğine veya yokluğuna bağlı gelişen diyabet tipidir. Her yaşta ortaya çıkabilmekle beraber sıklıkla 30 yaşın altındaki kişilerde gözlenmektedir.
Pankreasın yeterli miktarda insülin salgılayamaması veya salgılanan insülinin yeterli derecede kullanılmaması nedeniyle kan şekerinin yükselmesi durumudur. Bu tür diyabetliler için kullanımı veya insülin tedavisi söz konusudur. Ayrıca sürekli olarak şeker ölçümü yapmaları istenir. Doğru beslenme ve egzersiz ile kandaki şeker seviyesi düşürülebilir.
Hamilelikte ortaya çıkar. Tip 2 diyabet için risk oluşturur.
