|

Hattat Hasan Çelebi: Günümüz hat sanatı ticarete dönük

Reis-ül Hattatin kabul edilen Hasan Çelebi, gazeteci-yazar Ayşe Böhürler'in TVNET'te ekranlarında hazırlayıp sunduğu Türk Kahvesi programının bu haftaki konuğu. Hattın basit bir sanat olmadığının altını çizen Çelebi, "Bugün yapılan hat levha kültürüdür. Ticarete dönüktür. Bunu da kendilerine göre yazıyorlar. Oysa ki bir ustanın önünde terbiye alınarak yapılması gerekiyor. Hat öyle basit bir şey değil. Bunun bir ölçüsü, dizgisi, harflerin birbirine yakınlığı uzaklığı var" dedi.

Haber Merkezi
10:33 - 21/04/2019 Pazar
Güncelleme: 15:54 - 21/04/2019 Pazar
Yeni Şafak
Hattat Hasan Çelebi
Hattat Hasan Çelebi

Günümüzün hattatların reisi yani Reis-ül Hattatin kabul edilen Hasan Çelebi, TVNET ekranlarında yayınlanan Türk Kahvesi'nin bu haftaki konuğu.

Gündemin gerilimli konularından uzak hayatın içinden sorularla, hem konukların hem Türkiye'nin hikayesinin konuşulduğu programda; hat sanatını Japonya, Güney Afrika ve Rusya'ya kadar uzanan bir coğrafyada yaşatan, dünyanın tanıdığı en büyük hattatlarımızdan Çelebi, Ayşe Böhürler'in sorularını yanıtlıyor.

Günümüz hat sanatı ticarete dönük

Hattatı tarif etmek için ilk olarak hattı tarif etmek gerek diyen Çelebi, "Hat çizgidir" diyerek şöyle konuştu: "Bugünkü hattatların henüz ulaşamadığı nokta sanatkarlık. Bugün hat tek düze bir halde. Sebebi şu: Eskiler bir kültürden geliyordu. Bir kültürün içerisinden gelmişlerdir. Yaza yaza bu kültürü öğrenmişler. Bugünküler o kültürden mahrum. Çünkü okuyamıyorlar. Bugünkülere yaz desek yazamazlar eski yazıyı. Bugün yapılan ise levha kültürüdür. Ticarete dönüktür bugün yapılanlar. Bunu da kendilerine göre yazıyorlar. Oysa ki bir ustanın önünde terbiye alınarak yapılması gerekiyor. Hat öyle basit bir şey değil. Bunun bir ölçüsü, dizgisi, harflerin birbirine yakınlığı uzaklığı var"

Muhakkak bir ustanın önünde hattın kaidelerinin öğrenilmesi gerektiğinin altını çizen Çelebi, "Hat ve klasik musikide bu çok önemlidir. Bu iki sanat dalında meşk vardır. Usta öğrenci ilişkisi olmalıdır" ifadelerini kullandı.

Sanat hayatının 55 yılını geride bırakan Hattat Hasan Çelebi, bu zamana kadar 35'e yakın yabancı hattata icazet verdi. Kendisine hat için müracaat edenlerin sayısını saymadığını söyleyen Çelebi, toplamda 100'e aşkın kişiye icazet verdi.

Afrika'dan Sibirya'ya kadar olan coğrafyada bulunan Çelebi'nin öğrencileri hat sanatını dünyanın farklı yerlerinde öğretmeye gayret ediyor.


İki yıl Rabbi Yessir dersinden geçemedim

Hocası Hamit Aytaç'ı anlatan Çelebi, "Hat sanatından Hamit bey gibi bir beyefendi bir daha zor gelir. Talik yazısını kimse ondan güzel yazamazdı. Beni Rabbi Yessir yazısını iki yıl boyunca geçirmedi. Benim hevesimin gelip geçici olduğunu düşünüyordu. Ben de büyüğüm olduğu için Anadolu kültürü görmüş biri olarak soramadım nedenini. Onun yanında kelam edemezdim. Selam verir ve Allah'a ısmarladık ile iki yıl gidip geldim. Ben de iki yıl sonunda hocamdan müsaade istedim. Neden dedi? "Hocam iki yıldır Rabbi Yessir'i geçemedim. Sizi daha fazla meşgul etmeyeyim" dedim. Sonra "Tabii sen de haklısın. Yazmaktan usandın" dedi" şeklinde hocası ile arasında geçen anıyı anlattı.


Hattat sabırlı olmalı

Hat sanatında sabrın başta geldiğini söyleyen Çelebi, "Hattat ilk olarak sabırlı olmalı. Öğrencilere 'Heybeniz sabır dolu ise bu işe başlayın" derim. Heybenin ikinci gözü aşağıdan yukarıya doğru sebat dolu olacak. Üçüncü olarak da muhabbet olmalı. Yoksa aşk ile olmaz. Kalem istediğin yere gitmez. Muhabbet yoksa kalemi de defteri de bir kenara atarsınız" dedi.


Çamlıca Camii çalışmaları ilk

Çamlıca Camii'nin hatlarını öğrencileri ile birlikte yapan Çelebi, "Uzun ömürlü olması için yeni bir teknik kullanıldı. Kubbe yazısındaki Elif'in boyu 5 metre mesela. Yazı işi bana teklif edildiğinde ben de "Bunu tek benim üstüme atmayın. Bir heyet olsun ve herkes neler yapılacağını bilsin ama benim müdahale etme hakkım da baki olsun" dedim. Çünkü daha önce yaptığım bir çalışmam da başıma gelen olaylar oldu 'Neden bunu buraya yazdın' gibi. Bir ekip oluşturduktan sonra yazılarımızın ebatlarını belirledik. Nereye ne yazılacağına karar verdik" şeklinde konuştu.


#Türk Kahvesi
#Ayşe Böhürler
#Hasan Çelebi
#Hat
#Hattat
#Reis-ül Hattatin
5 yıl önce