Ramazan ayı evlerimize misafir olmaya başladı. Ramazan ayında tutulacak orucun sevabı büyüktür. Her ibadette oluğu gibi oruca niyette büyük önem taşır. Niyet etmek orucun şartlarındandır. Niyetsiz oruç sahih değildir. Peki oruca nasıl niyet edilir? Niyet etmeyi unutan ne yapmalı, oruç tutabilir mi, ne zamana kadar niyet getirmek gerekiyor? Sahura kalkan niyet etmiş sayılır mı?
Ramazan ayı, Müslüman kulların nefsini terbiye edeceği en güzel ibadetlerden biridir. Oruca niyet etmek gibi oruca ne zaman niyet edilir sorusunun yanıtı da önemlidir. Oruca niyet etmenin en uygun olduğu zaman sahur vaktidir. Peki oruç için en geç ne zaman niyet edilir? Niyet etmeyi unutan ne yapmalı, oruç tutabilir mi?
Oruç, İslam dininde Ramazan ayında veya belirli günlerde yapılan, imsak vaktinden güneş batımına kadar yeme, içme, cinsel ilişkiden ve diğer bazı davranışlardan kaçınılan bir ibadettir. Oruç tutmaya niyet etmek, oruç ibadetinin başlangıcı için önemlidir. Niyet, kişinin içinden veya dilinden geçirdiği, oruç tutmaya karar verdiğini belirten bir düşünce veya sözdür. Peki oruca niyet ne zaman edilir? Ramazanda oruca niyet etmenin bir zamanı, vakti var mı?
Oruca ne zaman ve nasıl niyet edilir?
Niyet etmek orucun şartlarındandır. Niyetsiz oruç sahih değildir. Kalben niyet etmek yeterli ise de niyeti dil ile ifade etmek menduptur. Oruç için sahura kalkılması da niyet sayılır.
Ramazan orucu, belli günlerde tutulmak üzere adanan oruçlar ile nâfile oruçlar için niyet etme vakti, güneşin batması ile ertesi gün tepe noktasına gelmesi öncesine (10 dk.) kadarki süredir ancak imsaktan sonra yapılacak niyetin geçerli olması için bu vakitten itibaren bir şey yenilip içilmemiş, oruca aykırı bir iş yapılmamış olması gerekir.
Aksi takdirde gündüz niyet caiz olmaz (Kâsânî, Bedâî’, 2/85). Bu oruçlar için “yarınki orucu tutmaya” şeklinde mutlak niyet yeterlidir.
Oruç niyeti nasıl edilir?
Bununla birlikte geceden niyet edilmesi ve “yarınki Ramazan orucuna” şeklinde orucun belirlenmesi daha faziletlidir. Ramazan’ın her günü için ayrı niyet edilmesi gerekir (Mevsılî, el-İhtiyâr, 1/126-127).
Kaza, keffaret ve bir zamana bağlı olmaksızın adanan oruçlar için gün batımından itibaren en geç imsak vaktine kadar niyet edilmiş olmalıdır. Bu tür oruçlara niyet edilirken, “falanca kaza, keffaret veya adak orucuna” şeklinde belirtilmesi gerekir.
Şâfiî mezhebine göre ise nâfile dışındaki tüm oruçlara geceden niyet edilmelidir. İmsak vaktine kadar niyet edilmemişse o günün orucu geçerli olmaz. Nâfile oruçlara ise güneş tepe noktasına gelmeden öncesine kadar niyet edilebilir (Şirâzî, el-Mühezzeb, 1/331-332).