Enflasyon zirvede, rezervler artıda ama PMI düşüşte

Hafta başında TÜİK merakla beklediğimiz Mayıs ayına ilişkin enflasyon oranlarını açıkladı. Son verilere göre enflasyon yıllık %75,45 olurken aylık bazda %3,37’lik artış kaydetti. Böylelikle bir süreden bu yana sıkça gündeme gelen enflasyonda zirve tartışmaları da son bulmuş oldu.

Hatırlayacağınız üzere son dönemde enflasyonun Mayıs ayında zirve yaptıktan sonra baz etkisi ile hızla düşeceği konuşuluyordu. Mayıs ayı enflasyonu ile tam da o noktaya gelmiş durumdayız. Bundan sonrasında yıllık enflasyonda hızlı bir düşüş öngörülüyor. Ancak elbette önemli olan aylık enflasyonun ana eğilimi. Zira TCMB’nin yıl sonu ara hedefi olan %38’i yakalayabilmesi için yılın kalan aylarında enflasyonun aylık ortalama %1,7 civarında olması gerekiyor.

Fakat bu konuda piyasalar TCMB kadar iyimser değil. En son yapılan Piyasa Katılımcıları Anketi’nde cari yıl sonu için enflasyon beklentisi %43,64. Yani beklentiler arasında 5 puandan fazla fark var. Elbette bu fark son birkaç ayda azaldı fakat yine de beklentilerin henüz çıpalanamamış olması enflasyonla mücadeleyi zorlaştırıyor.

Ekonomide bu haftanın bir diğer önemli gündem maddesi de rezervlerdeki artış. Esasen genel kanaat rezervlere brüt şekilde bakmak yönünde. Ancak son dönemde konu sıkça gündem olduğu için swap hariç net rezervleri de yakından takip ediyoruz. Hatırlayacağınız üzere swap hariç net rezervler çok uzun bir süre ekside seyretti. Hatta bir ara Hazine dövizleri de düşüldüğünde -75 milyar dolara kadar düşmüştü. Ancak yerel seçimler sonrası dönemde rezervler hızla toparlandı ve swap hariç net rezervler uzun bir aradan sonra ilk kez artıya geçti.

Öte yandan bu hafta açıklanan verilerden bir tanesi ise oldukça can sıkıcı. İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), anketinin Mayıs 2024 dönemi sonuçlarına göre; Nisan ayında 49,3 olan veri Mayıs’ta 48,4’e geriledi. Bu veri yılın en düşük seviyesine işaret ediyor. Ayrıca verinin son dönemdeki sıkılaştırma programının reel sektör üzerindeki etkisi ile uyumlu olduğunu ifade edebiliriz.

Son açıklanan büyüme verileri de ekonomide tüketim harcamaların yoğun bir şekilde devam ettiğine işaret ediyor. Elbette tüm enflasyondan tek başına tüketim sorumlu olmasa da tüketimin yüksek seyretmesi ve hatta bunun önemli bir kısmının ithalata dönüşmesi dikkatle takip edilmesi gereken bir konu. Ancak gelinen noktada tüketimin yavaşlatılmasına yönelik adımların ağırlıklı olarak içerideki üreticileri zorlamaya başladığını da not edelim. Bu durum zaten PMI verilerine de yansımış durumda.

Özetle finansal kesimde veriler yavaş yavaş toparlanmaya işaret ederken sıkılaştırma programının etkileri reel sektör üzerinde daha da belirginleşmeye başladı. Örneğin nakit akşını yönetemeyen 491 şirketin yıl başından bu yana konkordato ilan ettiğini görüyoruz. Elbette konkordato mekanizması iyi niyetli işletme sahipleri için oldukça katkı sağlayan bir uygulama olarak değerlendirilebilir. Ancak son dönemde konkordato uygulamalarının bir kısmının alacaklıları mağdur eden ciddi sonuçlar doğurmaya başladığı da gözlemleniyor. Bu konuda da yeni bir düzenlemenin yapılması gerektiğini hatırlatmakta fayda var.