Bir atom bombasının neye benzediğini bilemeyebiliriz veya ilk anda bombanın kendisini düşünmeyiz. Aklımıza gelen önce bombanın etkileri olur. Etrafımızı saran turuncu bir sıcaklık gözümüzün önünde belirir. Küçük küçük ama her tarafa etki eden bir durumdur. Ancak bu bomba değil, onun yarattığı sonuçtur. Bazı yazarların kısa metinleri aynı bu örnekte olduğu gibi bizi doğrudan sonuca iletir. Sert ve net biçimde yapar bunu. Etrafımızı kaplar, bizi keskin sonuçlara yönlendirir. Ketebe Yayınları’nın “Minyatür” isimli yeni serisinden çıkan kitaplarını işte bu bağlamda değerlendirmek mümkün. Yazarın kişisel tarihi ve edebiyat için küçük ancak etki alanı geniş kitaplardan bahsedeceğiz. Kitaplarla alakalı detaya girmeden önce bu eserleri ve kapladıkları yeri Deleuze’ün “minör edebiyat” kavramı çerçevesinde de düşünmek gerektiğini not edelim.
İKİ MAKALE, BEŞ AYRI YAZI
Bahsettiğimiz serinin ilk iki kitabı Simone Weil’in Tanrı Sevgisi ve Bahtsızlık. İki kapak arasında önce bizi Weil’in iki makalesi karşılıyor. Biri kitapla aynı ismi taşıyan “Tanrı Sevgisi ve Bahtsızlık” diğeri de “Dostluk” başlığını taşıyor. Kitabın sonunda Emil Cioran, Emmanuel Levinas, Paul Ricœur, Gabriel Marcel ve Witold Gombrowicz’in yazarın kendisi hakkındaki beş ayrı yazısı bulunuyor. 20. yüzyılın önemli düşünürlerinden, aykırı kararlarıyla dikkatleri üzerine toplayan Weil, ilk metinde Tanrı sevgisi ve bahtsızlığın ilintisi üzerinde duruyor. Ona göre bahtsızlık, yaşamın kökünden kopuştur, fiziksel acının doğrudan idrakinin ya da saldırısının ruhta karşı konulmaz biçimde mevcut kıldığı, ölümün az çok yatışmış bir eşdeğerlisidir. Hatta “fiziksel acı tümden yoksa ruh için bahtsızlık diye bir şey de yoktur” diye ekler. Dostluk ise doğaüstü bir ahenk, zıtların birliğidir: “Dostluk, bir insanın onun için bir besin kadar zorunlu olan varlığının kendisine yaklaşmadan, uzaktan bakmayı kabul etmesini sağlayan mucizedir.”
HEM BÜTÜN HEM PARÇA
Serinin ikinci kitabı ise Bellek ve El. Edmond Jabes’in “şiir parçacıkları”ndan oluşan kitap, Merve Demirtaş’ın çizimleri eşliğinde ilerliyor. Bölümlere ayrılmış dizelerin her biri kendi içinde bağımsız. Bütün olarak güçlü ancak parçalar halinde de anlamlı bir metin sunuyor. Bu okur için de farklı bir okuma denemesi oluşturuyor. Yani parçalar arasındaki geçirgenliğin kitabı inceleyen kişi için daha özgür bir okuma alanı oluşturduğunu söyleyebiliriz. Sonuç olarak iki kitap da, tek lokmalık olmanın yanı sıra doyurucu bir niteliğe sahip olmalarıyla öne çıkıyorlar.
