İrfan Fethi Gemuhluoğlu, 1922 yılının Ekim ayında İstanbul’da dünyaya geldi. Malatya’nın Arapkir kazasından İstanbul’a göçen Türkmen bir aileye mensup olan Gemuhluoğlu’nun çocukluğu son Osmanlı aydınlarının gölgesinde, Erenköy ve Göztepe semtlerinde geçti. Babası Mustafa Neşet Bey, annesi Fatma Saniye Hanım ile 1914 yılında evlenmiş, aynı yıl askere alınmış ve çeşitli cephelerde devam eden bu askerlik 7 yıl sürmüştü. Bu şartlarda geçen çocukluğu sırasında ilköğrenimini yetiştiği semtlerde tamamlayan Fethi Gemuhluoğlu, orta öğrenimine Haydar Paşa Lisesi’nde devam etti.
‘İstanbul Beyefendisi’ olarak anılan, İstanbul Türkçesine özen gösteren, tanıyan herkesin dost canlısı, küçüklerin ağabeyi olarak bildiği Fethi Gemuhluoğlu, bütün nezaketine rağmen dava adamlığı konusunda oldukça tavizsizdi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde okuduğu dönemde öğrenci faaliyetleri konusunda aktif roller üstlendi. Tek parti döneminin sadece Halkevleri eksenli organizasyonlarına tepki olarak öğrenci yurtları ve kahvehanelerde bir araya gelerek alternatif ve bilinç aşılayan programlar yapmaya yönelen ekibin içindeydi.
Yurtlara ve kahvehanelere sığmayan bu gençler bir araya gelerek 1946 yılında Türk Kültür Ocağı’nı kurdu. Fethi Gemuhluoğlu, Kültür Ocağı faaliyetlerinde aktif bir şekilde yer almaya devam etti. Bir süre sonra Ocak, birkaç dernekle daha birleşerek Milliyetçiler Derneği’ni oluşturdu. Gemuhluoğlu, dernek organizasyonlarının, özellikle mitinglerin önde gelen isimlerden biri oldu. Birçok kişinin bildiği ve onunla özdeşleşen eylem ise 10 Nisan 1950 günü Mareşal Fevzi Çakmak’ın vefatının ardından yaşandı. Radyoda Paşa’nın ardından neşeli şarkılar ve oyun havaları çalınmasını kabul edilemez bulan Gemuhluoğlu ve arkadaşları, radyoyu protesto etmek için toplandı. Radyo binasının yakınındaki Harbiye Ordu Komutanlığı’nda bulunan Türk bayrağını yarıya indirerek Mareşal Fevzi Çakmak’a gösterilmeyen devlet vefasını protesto etmeyi sürdüren kalabalık, Beyazıt Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından Paşa’nın naaşını resmi görevlilere teslim etmeyerek tekbirler eşliğinde omuzlarında Eyüp Sultan’a kadar taşıdı. Ekibin en önünde Fethi Gemuhluoğlu vardı.
1950-1955 yılları arasında çeşitli okullarda Türk dili ve edebiyatı öğretmenliği yapan Gemuhluoğlu, Spor ve Sergi Sarayı Müdürlüğü ile kariyerine devam etti. 1959 yılında evlendiği Doktor Suzan Hanım özel bir klinikte çalışmak üzere Almanya’ya davet edilince Fethi Gemuhluoğlu ve bu evlilikten dünyaya gelen oğulları 2 yıl Almanya’da yaşadı. Bu süre içinde Almanya’da serbest gazetecilik yapan Gemuhluoğlu, Milli Eğitim Bakanlığı Özel Kalem Müdürlüğü göreviyle Ankara’ya döndü.
Çok sayıda vakıf, dernek ve hayır kurumunun kuruluşlarında ve yönetimlerinde çeşitli görevlerde yer alan Gemuhluoğlu, kurucularından olduğu Türkpetrol Vakfı’nın 8 yıl boyunca genel sekreterliği görevini yürüttü. Vakfın gayeleri arasında; öğrencilere burs sağlamak ve sağlık kuruluşlarına yardım etmek gibi amaçlar vardı.
Adeta onunla özdeşleşen ‘dostluk’ kavramıyla ilgili olarak 22 Kasım 1975 tarihinde gerçekleşen bir toplantıda yaptığı konuşmanın metni, ondan günümüze kalan tek yazılı kaynak oldu. Kitap, vefatından sonra hakkında yazılmış makaleler, yazılar, şiirler ve kendisinin Arapgir Postası’nda çıkmış bazı yazıları eklenerek ‘Dostluk Üzerine’ ismiyle yayımlandı.
Hayatında tasavvufun büyük etkisi olan ve Halvetiyye tarikatının Şâbâniyye koluna mensup olan Gemuhluoğlu, 5 Ekim 1977 günü kalp krizi sebebiyle vefat etti. Fatih Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından Sahrayıcedid Mezarlığı’na defnedildi.
Necip Fazıl Kısakürek, Nuri Pakdil ve Cahit Zarifoğlu gibi birçok önemli ismin eserlerinde kendisine özel bir yer ayırdığı Fethi Gemuhluoğlu, “Kendisine dost olmayanlar, gayrıya dost olmazlar. Kendileri ile barışa varamayanlar, gayrı ile barışa varamazlar. Kaldı ki, savaş yoktur. Dünya, dostluk üzere halk edilmiştir” cümleleri ile dostluğun tarifini hem yaşamı hem sözleri ile ortaya koymayı bilmişti.
