Daha önce özelleştirmeye çıkılan ancak Danıştay tarafından durdurulan 14 şeker fabrikasının özelleştirmesinde öncekinden farklı şartlar getirildi. Maliye Bakanı Naci Ağbal, TBMM Plan Bütçe Komisyon’unda özelleştirilmesi kararlaştırılan 14 şeker fabrikası ile ilgili yaptığı değerlendirmede, özelleştirme kapsamına alınan fabrikalara pancar üretimi yapan kooperatiflerle 3-4 kez toplantı yaptığını anlattı.
Ağbal, “Yerel yatırımcılardan daha fazla katılım gelsin diye geçici teminat tutarlarını aşağı çektik. Ben de istiyorum, kooperatifler, üreteci birlikleri gelsin” diye konuştu. İşçi sendikaları ile toplantı yaptığını kaydeden Ağbal, özelleştirme modellerinden hangisi olabiliri konuştuklarını söyledi. Ancak, gelen önerilerde, ‘anahtarı bize verin gerisine karışmayın’ anlayışının olduğunu söyleyen Ağbal, “Açıkçası 80 milyonun sahibi olduğu şeker fabrikaları için doğru adım değil” dedi. Bu fabrikaların özelleştirmesinde işçi ve üreticilerle, adeta sosyal özelleştirme sözleşmeleri yaptıklarını anlatan Ağbal, şöyle devam etti: “İleriye dönük şeker üretiminin aynen devamını sağlayacak şartnamelere hükümler koyduk.” Ağbal, önceki şeker özeleştirmelerinden farklı olarak bu kez şeker fabrikalarının kurulu alanlarda şeker fabrikalarına ait olup da ihtiyaç olmayan taşınmazların da kesinlikle özeleştirme dışında tuttuklarını anlattı.
Çalışanların haklarını korumak için özel hükümler getirdiklerini aktaran Ağbal, “O fabrikalarda çalışan memurlar var. Bu kişilerin diledikleri takdirde Türk Şeker’e ait diğer fabrikalarda çalışma imkanları olacak. İsterlerse, tüm özlük haklarını da ödeyerek diğer kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam hakkı getirdik" ifadelerini kullandı. Ayrıca isterlerse yeni yatırımcı ile çalışma hakları olacağını kaydeden Ağbal, şunları söyledi: "Daimi ve geçici işçiler için de koruyucu hükümler getirdik. Emeklilik hakkını elde etmemişse, Türk Şeker’de çalışabilecekler. Dileyenler diğer kamu kurum ve kuruluşlarında 12 ay boyunca çalışabilecekler. Şu anda şeker fabrikalarında 6 ay çalışabilirken, bu fabrikalardaki işçiler diğer kurum ve kuruluşlara geçmek isterlerse, 12 ay çalışabilecekler. 3 yıl sonra kamuya gelmek istiyorum derse gelebilecek.”
Ağbal, üreticilerle ilgili de fabrika özelleştikten sonra 5 yıl boyunca Türk Şekerin yaptığı mevcut kota anlaşmalarının da geçerli olacağını belirtti.
- Piyasa payı %20 olacak
- Bakan Ağbal, yeni yatırımcının fabrikanın şeker üretim kotasının altında daha az üretim yapması halinde kullanmadığı kota hakkı hiçbir işleme gerek olmaksızın doğrudan Türk Şekere geçeceğini söyledi. Ağbal, Türk Şekerin kotası aynı seviyede özel sektör eliyle sürdürmeye devam edeceğini bildirdi. Yeni yatırımcının aldığı fabrikanın kota imkanını Türk Şekere bırakmak istemeyeceğini anlatan Ağbal, “Ayrıca, Türk Şeker’e ait fabrikaların her halükarda piyasada yüzde 20 oranında pazar payının kalması önemliydi, bunu da sağladık” dedi.
Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay; 14 şeker fabrikasının özelleştirilmesine ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, "Şeker sanayisinin ülke ekonomisine, tarımsal üretime, istihdama ve sosyal hayata katkısı dikkate alınarak Türkşeker fabrikaları özelleştirme kapsamından çıkarılmalıdır" değerlendirmesini yaptı.
Şeker sanayisinin, tarladan şeker üretimine kadar uzanan entegre yapısıyla ülke ekonomisine önemli katkı sağladığına dikkati çeken Atalay, Türkşeker kapsamındaki 14 fabrikanın özelleştirilmesi için ihale sürecinin başlatılmasının, geçmiş özelleştirme uygulamalarının sonuçları da dikkate alındığında doğru bir çözüm olmayacağını belirtti.
