Genellikle enseden başlayan baş ağrısı, kulakta çınlama ve uğultu, baş dönmesi gibi belirtilerle kendini gösteren hipertansiyon sinsice ilerleyerek kalp yetersizliğine de zemin hazırlayabiliyor. Prof. Dr. Nihat Özer, yüksek tansiyonun nedenleri ve kontrol altına alınması için dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Yüksek tansiyonun riskini artıran faktörler?
İlk olarak hastaların yaşam tarzlarını değiştirmesi gerekir.
- Yiyecekler: Daha çok meyve, sebze ve tam tahıl tüketilmeli; tuz, doymuş ve trans yağ tüketimi azaltılmalıdır. Özellikle ülkemizde çok tuz tüketilmektedir. Kişi başı ortalama 14,8 gr tuz alımı olmaktadır. Bu tuzun yüzde 30 gibi büyük bir bölümü sofradan değil ekmekten gelmektedir. Kan basıncının düzenlenmesine yardımcı olan soğan, sarımsak, posalı, potasyum ve magnezyum içerikli besinler bol tüketmelidir. Yağda kızartılmış besinler, hamur işleri, işlenmiş et ürünleri ve sakatatlardan uzak durulması gerekir. Sebze ve meyve olarak, kavun ve karpuzun yanında; kurutulmuş kayısı, avokado, incir, portakal, kuru üzüm, fasulye, patates, domates ve hatta üzüm gibi potasyum bakımından zengin kalsiyum düşürücü etkisi olanlar daha çok tercih edilmelidir.
Önerilen ilaçlar düzenli şekilde kullanılmalıdır. Kan basıncı yüksekliğinin kontrol altına alınabilmesi için birden fazla ilaç kullanmak gerekebilir. İlaç tedavisine devam ederken kan basıncı düzeyi takip edilmelidir. İyi bir cihaz temin edilmelidir. Özellikle manşon denilen kola bağlanan kısım uygun olmalıdır. Çünkü kol çevresi alet manşon boyutundan genişse kan basıncı olduğundan yüksek, dar ise olduğunda düşük ölçülecektir. Hasta tansiyonunu her gün aynı saatte (örneğin her sabah ve akşam aç karnına), ölçümden önce 30 dakika yorulmamış olacak ve tansiyon ilaçlarını almadan önce ölçmelidir. Bu takipler doktorun tansiyonun seyrine bakıp tedaviyi ona göre düzenlemesi açısından çok önemlidir. Kan basıncı ölçüm aletinin manşonu ile kol çevresi uyumlu olmalıdır. Bunlar sadece tansiyonu kontrol altına almaz, sağlıklı ve uzun bir ömrüm kapılarını açar.
- Sarımsak ve limon sizi tedavi etmez
- Tansiyon ilacı başlanan hastaya genelde evde tansiyonu yükseldiği zaman neler yapacağı anlatılır. Başta dil altı olarak tabir edilen kısa etkili ilaçlar kullanılabilir. Halk arasında bilinen sıkça başvurulan sarımsak, soğan, limon suyu tam bir tedavi sağlamaz ancak tansiyon düzenlemesinde yardımları dokunabilir. Evde yapılan bu uygulamalara rağmen tansiyon düşmüyorsa mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
