|

Garaudy’nin gözüyle Guernica

Fransız düşünür Roger Garaudy, Türkiye’de yeni yayınlanan “Batı Resminin Yedi Yüzyılı/Geleceği Müjdeleyen 60 Tablo” adlı kitabında Cimabue’den Picasso’ya 700 yıllık Batı resmini inceliyor. Garaudy’ye göre Picasso’nun Alman bombardımanı altında kalan Guernica kasabasını resmettiği ünlü eseri Guernica tablosu birkaç yıl sonra gerçekleşecek Hiroşima’yı haber verirken, insanın kabusların üstesinden geleceğini de simgeliyor.

Sevda Dursun
00:00 - 5/07/2022 Salı
Güncelleme: 00:08 - 5/07/2022 Salı
Yeni Şafak
Arşiv
Arşiv

Fransa’nın en önemli entelektüellerinden biri olan ve İslam’la şereflenen Roger Garaudy’nin “Batı Resminin Yedi Yüzyılı/Geleceği Müjdeleyen 60 Tablo” adlı kült eseri Türkçe’ye çevrildi. Kitapta, Cimabue’nin “Sultanımız Bakire Meryem”den başlayarak Pablo Picasso’nun 1937 tarihli “Guernica”sıyla biten 60 tablo var. 13. yüzyıldan 20. yüzyıla, her yüzyıla damgasını vuran, o yüzyılın bütün özelliklerini taşıyan tabloları seçen Garaudy, Batı resminin nasıl bir değişime uğradığını da gözler önüne seriyor.

HATIRASINI YAŞATMAK İÇİN

Roger Garaudy’nin şaheseri olarak bilinen bu eseri, onun 20’yi aşkın kitabını dilimize kazandıran mütercim Cemal Aydın çevirdi. Bu kitabı çevirmeye önce cesaret edemediğini, söyleyen Aydın, Garaudy’nin hatırasını yaşatmak için çevirmeye karar verdiğini söylüyor. Müslüman olmadan 8 sene önce bu kitabı yazan Garaudy, hem estetik sanatını hem de dinler tarihini çok iyi bilen bir isim. Aydın, “Bu kitap başkasının yazabileceği bir kitap değil. Kitapta tabloyu en ince ayrıntısına kadar anlatıyor, sonra da ‘Tablonun çıktığı anlar’ diye bir başlık atarak o dönemde hangi felsefi akımlar olduğunu, düşüncede, edebiyatta, sosyal yapıda ne gibi değişikler olduğunu sıralıyor. Tabloları incelerken Batı resminin değişimini de görebiliyorsunuz. Önce tablolar tamamen dini içerikliyken, yavaş yavaş dinden uzaklaşılıyor ve tamamen dünyevi hale geliyor.”

GELECEKTEN HABER VEREN RESSAM

Kitabında dostu Pablo Picasso’nun da tablolarını inceleyen Garaudy, ünlü ressamın gerçekliği deforme ederek çizim yapmasını, geleceği önceden haber vermek olarak değerlendiriyor.

Picasso’nun Alman bombardımanı altında kalan Guernica kasabasını resmettiği ünlü eseri Guernica tablosunu incelerken, iktidarın şiddeti olarak yorumlamaz. Graudy, “İnsan ihtirasları, en belirgin biçimde hayvanlarda görülür, hem de en uç örnekleriyle: Kuş, parçalanmış barış güvercini, hayatta kalışın ve karanlıklarda ağlayıp sızlayışın imgesi; tüm acıyı, daha büyük bir güce çağrı yaparak selamete ermek için, acılardan kurtulma çabasını özetleyen at. Yine de, bu katliam ve bu kaos, sırf biçimsel ifadesiyle, bizde bir bozgun ve umutsuzluk duygusu uyandırmaz.”

Garaudy’ye göre Guernica, hem birkaç sene sonra bütün Avrupa’nın can çekişmesi ve Hiroşima’nın kıyameti olacak ileriye dönük önemli bir ön haber hem de aynı zamanda insanın gelecekte bu kâbusların üstesinden gelebileceğinin müjdesi. Garaudy, “İnsanın zaferine kesin inanma, şu veya bu detaydan, pencereden fırlayıp da meşalesini orada fütursuzca duran boğaya uzatan alev-kadın gibi bir şeyden doğmuyor. İnsanın mutlaka üstün geleceğine inanış, tablonun genel yapısından çıkıyor” diyerek anlatıyor bunu.

Estetiğe geçiş de heybetli

Dünyaca ünlü felsefeci Roger Graudy’nin resim sanatıyla ilgili kült bir esere imza atması, önce insanı şaşırtıyor. Fakat estetik onun yan dalı. Öyle ki felsefede devlet doktorası olduğu halde, bir dönem üniversitenin rektörüne gidip, artık felsefe dersi veremeyeceğini, ikinci dalı olan estetik dersi vereceğini söyler. Sebebini soran rektöre, Avrupa’yı Ortaçağ’ın karanlığından kurtaran İslâm felsefesini bilmediğini ve bunun için felsefe dersi veremeyeceğini söyler. Estetik dersleri verirken de bu kitabı yazar.

#Roger Garaudy
#Kopernik Yayınları
#Picasso
#Guernica
2 yıl önce