Son birkaç yılın turizm gözdesi Kars. Özellikle kışın Doğu Ekspresi ile yapılan ve 24 saatte tamamlanan bu yolculuk özellikle gençler tarafından büyük ilgi görüyor. Sosyal medyada uçsuz ovalardan ve karlı dağlar arasından süzülerek geçen bu trenlere imrenerek bakıyoruz. Genellikle arkadaş gruplarıyla çıkılan bu yolculuk bu yıl rekor seviyeye ulaştı. Yarıyıl tatili için biletler haftalar öncesinden satıldı. Kars’taki oteller ise Mart ayına kadar dolu.
Kars İl Kültür ve Turizm Müdürü Hakan Doğanay özellikle kış aylarında iç turizmde yaşanan patlamadan çok mutlu. Ancak otellerin erkenden dolmasından dolayı da endişeli ve mahcup şunları söylüyor: "Turizm işletme belgeli ve belediye belgeli bütün otellerimiz dolu. Yer yok. Hatta sayın valimizin talimatıyla misafirhanelerimizin tamamını gözden geçirdik. Oraları yeniledik ama oralar da şu anda doldu. Şimdi bir de Yarıyıl tatili başladı. Zaten yer yoktu, ne yapacağız hiç bilmiyoruz. Mart'ın ilk haftasına kadar yer yok. Misafirlerimize mahçup oluyoruz. Yer bulamıyor insanlar. Artık evlerimizde ağırlayacağız."
Kars, Ani, Doğu Ekspresi yıllardır orada duruyordu ama kimse gitmiyordu. Ne oldu da birdenbire bu ilgi ortaya çıktı diye merak ediyoruz. Doğanay üç dört sene önce sosyal medya blogger'larını Kars'a davet ettiklerini, onların yazılarından sonra ilginin giderek arttığını kaydederek şunu anlatıyor:"Gençler arasında furya oldu. Gençler diyoruz ama gelenlerin çoğu aslında orta yaşlı. Gelenleri tren garında karanfillerle karşılıyoruz. Buraya gelen herkesle güzel bir dostluk ilişkisi kurduk. Herkes hoş gelmiş, hoş gitmiş diyoruz yani."
"Böyle bir furya oldu ama tabi biz bunu oldu bittiye getirmek değil de on iki aya yaymak istiyoruz. İki günde bir otellerin tamamını denetliyoruz. Restoranları, peynircileri geziyoruz. Teyakküz halindeyiz hepimiz. Fırsatçılara elimizden geldiğince göz açtırmamaya çalışıyoruz" diyen Doğanay, Kars turizmini on iki aya nasıl yayacaklarını ise şöyle anlatıyor: "Kars'ın en önemli ürünleri kaşar, peynir ve et. Bunları meşhur olan bir yerin doğal olarak florası da meşhurdur. Şimdi Kars Trekking diye bir grup da kurduk. Sosyal medya üzerinden Kars ve Sarıkamış'ın büyülü rotalarını tanıtıyoruz. Müzecilik faaliyetlerini artırıyoruz. Türkiye'nin ilk ve tek peynir müzesi Zavot Eko Müze Boğatepe Köyü'nde."
Doğanay, Kars turunu kısaca şöyle anlatıyor: "Gelenlerin tamamı Ani'yi geziyor. 725 tane turistik tescilli eserimiz var. 400 küsur tanesi Barok mimari üslubuyla şehrin içinde. Mimari geçişleri bir arada görünce bunları fotoğraflıyorlar. Bir günlerini Kars'ta geçiriyorlar. İkinci gün genelde Çıldır'a gidiyorlar. Gençler dans ediyorlar, buzun üzerinde kayıyorlar. Üçüncü gün de Sarıkamış'ı ziyaret ediyorlar. Ertesi gün de Doğu Ekspresi'yle dönmüş oluyorlar. Kars'a gelenler genelde bal ve kaşar alıyorlar. Bir de tabi ki olmazsa olmazımız Kars kazı tadıyorlar. Tamamen organik, farklı bir kazdır."
TCDD Taşımacılık AŞ'den aldığımız resmi bilgilere göre Doğu Ekspresi hakkında bilmeniz gerekenler ise şöyle: Doğu Ekspresi, 4 Pulman, 1 Yemekli, 1 Kuşetli ve 1 Yataklı olmak üzere 7 vagondan oluşuyor. 1 Pulman vagonda 60, 1 kuşetli vagonda 40 yolcu seyahat edebiliyor. Kuşetli vagonlarda 10 Kompartıman bulunmakta her kompartımanda 4 kişi yolculuk yapabiliyor. Çarşaf, pike ve yastık TCDD Taşımacılık AŞ tarafından veriliyor. Kompartımandaki koltuklar istenildiğinde yatak olarak kullanılabiliyor. Yemekli vagonda 14 masa 47-52 arasında değişen oturma yeri bulunuyor. 1 Yataklı vagonda ise 10 kompartıman olup 1 kompartımanda 2 kişi seyahat edebiliyor. Doğu Ekspres trenine Ocak ayından itibaren sefer başına 5 adet yataklı ve 2 adet kuşetli vagon ekleniyor. En yoğun sezon sanılanın aksine Kış değil Yaz. Yazın seyahatler genelde pulman vagonlar ile yapılıyor. Kış aylarında ise yürüyüş grupları, fotoğrafçılar, dağcılık grupları, öğrenciler gibi farklı meslek gruplarından talepler genelde kuşetli ve yataklı vagonlara alınıyor. Bu grupların tercihi Aralık sonunda başlayıp Mart ayı ortalarına kadar devam ediyor. Trenin 2017 Temmuz ayına ait yolcu sayısı 37 bin 283. Bu sayı aynı yolın Ocak ayında 27 bin 442 olarak gözleniyor.
Doğu Ekspresi'ni sadece popüler olduğu için değil kafa dinlemek, kendini yolda hissetmek için tercih ettiğini söyleyen Tuba Şen, "Doğu Ekspresi'nin Orhan Pamuk’un ‘Kar’ı ile alakası var. Belki de bu yolculukta yanınıza alacağınız bir kitap önerisi olabilir. Peki gidiş mi dönüş mü Doğu Epresi ile yapılmalı derseniz bence 'Dönüş' çünkü bu seyahatin bir amacı da zaten manzara seyretmek, kendini yola teslim etmek değil mi? En ormanlık manzaraya sahip Sarıkamış civarı ancak dönüşte sabah saatlerine denk geliyor. Gidişte burası akşama denk geldiğinden ve gece de çok net görünmediğinden dönüş daha avantajlı. Kesinlikle uzun ama asla yorucu olmayan üstelik keyifli ve rutinden sıyıran, varmayı değil yolda olmayı doyasıya deneyimleten seyahat" diyor.
Kenan Çakır, İstanbul'dan uçakla Kars'a gidip dönüşte Doğu Ekspresi'yle dönenlerden. Yolculuğunu geçtiğimiz ay gerçekleştirmiş. Kars'ta kiraladığı araçla gezen Çakır "Benim gezim iki günlüktü. Cuma günü vardığım Kars'ı gezdikten sonra Cumartesi sabahı istasyona geldim. Kompartımana yerleşir yerleşmez kondüktör bilet kontrolü sonrası temiz havlu, su, çikolata, atıştırmalık ve temiz terlik getirdi. Kompartımanda lavabo ve şarj için priz de olunca kendi odamda gibi hissediyordum. İlk büyük durak Sarıkamış, karlı çam ağaçlarıyla tren yolculuğu inanılmaz keyif vericiydi" diyor.
2016'da Doğu Ekspresi'yle Kars'a gidne Yusuf Çifci, bu yolculuğu hayatının en sıra dışı yolculuğu olarak tanımlıyor ve "Hem oldukça ucuz hem de başka yerde göremeyeceğiniz güzellikleri görebiliyorsunuz. Doğu Ekspresi adeta büyülü bir yolculuk. Ankara-Kars arası toplamda 26 saat sürüyor ve ödediğiniz para 96 lira. Tren Kars’tan sabah 08.10’da kalkıyor. Yol boyunca donmuş nehirler, karla kaplı dağlar, ovalar insanı gerçekten büyülüyor" diyor.
Elif Soykan, kendi deneyimini şu sözlerle anlatıyor: “Tren seyahatini oldum olası çok severim. Hele de bu kadar uzunsa. Amacım uzun ve dingin bir yolculuk yapmaktı. Kar manzaralarının ve içine içine işleyen soğuğun tadını çıkarmaktı. Konforlu, sıcak ve son derece temiz yataklı vagonda adeta kısa süreli yeni bir yaşam alanı oluşturuluyor. Dostluklar kuruluyor, yemekler yeniyor, çaylar demleniyor.”
