Takvim yaprakları 26 Şubat 1992’yi gösterdiğinde o gün tarih en vahşi katliamlardan birine şahit oldu. Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı kasabası unutulmayacak acılara sahne oldu. Ermenistan için önemli tepelerden birisi olan Hocalı şehrindeki insanlar, bir gecede yani 25 Şubat’ı 26 Şubat’a bağlayan gece, Ermenistan güçleri tarafından Azeri sivilleri çocuk, kadın, yaşlı dinlemeden acımasızca katletti. Tarihe kara bir leke olarak geçen katliamda resmi kayıtlara göre; 83’ü çocuk, 106’sı kadın ve 70’ten fazla yaşlı olmak üzere 613 kişi öldürüldü. 487 kişi ağır yaralandı.
Bin 275 kişi ise, Ermeni güçleri tarafından esir alındı ve bunların 150’sinden hâlâ haber alınamıyor. 1992’de dünyanın gözü önünde bir katliam yaşandı ve insanlık tarihinin en karanlık, en yürek burkan sayfalarını oluşturdu. Azerbaycan’da, Hocalı Katliamı’na farkındalık oluşturmak ve 30. yılını anmak için “Sevinç’in Hikâyesi” adı verilen bir sosyal medya projesi hazırladı. Projenin resmi sosyal medya hesapları, 1 Şubat’tan trajedinin anıldığı 25 Şubat’a kadar her gün kısa kısa videolar paylaştı. 1992 yılının Şubat ayından bizlerle Instagram postları paylaşan 9 yaşındaki Sevinç’in gözünden Hocalı Katliamı gün gün gözler önüne serildi.
30 YIL ÖNCESİ
Sevinç’in hikâyelerinde, “30 yıl önce Instagram olsaydı ve küçük Sevinç olanları hikâye olarak paylaşsaydı, dünya Hocalı’da yaşananları nasıl görürdü?” sorusunun yanıtı verildi. Her gün Sevinç’i, ailesi ve Asıf’la geçirdiği günleri izledik. Sevinç’in videolarında karakterler ve olaylar kurgusal olsa da anlatılanlar gerçekti. Biz de paylaşıldığı ilk günden beri sosyal medyada büyük yankı uyandıran ve kısa sürede binlerce takipçiye ulaşan projenin başkahramanı Sevinç karakterini canlandıran 9 yaşındaki Nezaket Heydarova ile projenin yönetmeni ve aynı zamanda senaristlerinden biri olan Alihan Recebov ile konuştuk.
KATLİAMI DÜNYA GÖRSÜN
- Projenin yönetmeni ve aynı zamanda senaristi olan Alihan Recebov proje fikrinin, Holokost trajedisini kapsayacak şekilde tasarlanan Eva.stories projesinden geldiğini dile getiriyor. Recebov, “Bu fikirden yola çıkarak Hocalı trajedisini benimsemeye ve Hocalı’yı dünyaya tanıtmaya karar verdik” diyor. Recebov bu projeyle ne kadar acı olsa da, dünyada hâlâ Hocalı soykırımını tanımayan ve Ermeni vahşetini görmek istemeyen ülkeler olduğunu belirterek, “O ülkelerde yaşayanlar, Hocalı’da öldürülen sivillerden habersizler. Ana hedefimiz dünyadaki herkesi Hocalı kurbanlarından haberdar etmek ve Ermeni vandalizmini tanıtmaktan ibarettir” şeklinde ifade ediyor. İletmek istedikleri mesajın yerine ulaştığını da söyleyen Recebov, her gün projenin Instagram sayfasından yurt içinden ve yurt dışından yüzlerce mesaj aldıklarını, Sevinç’in gerçekten Hocalı’da yaşadığına ve gerçekten var olduğuna inananların olduğunu dile getiriyor ve ekliyor:“Hikâyenin sonunun ne olduğunu bile bile her günü Sevinç’le birlikte kederini yaşayan insanlar oldu. En hüzünlü tarafı da bu zaten. Hocalı’da Sevinç gibi her şeyden habersiz yüzlerce çocuk katledildi.”
BİR GECEDE BÜYÜYORSUN
Recebov paylaşmış oldukları videoların çekim ve hazırlık sürecinin iki hafta sürdüğünü belirtiyor ve karlar arasında çekim yapmanın çok zor olduğunu söylüyor. Recebov, “Kahramanımızın 9 yaşında bir çocuk olduğunu düşünürsek bu bizim işimizi daha da zorlaştırdı. Ama Hocalı’da o gece donan bebeklerin ve karda yalın ayak koşan insanların çektiği acıların yanında bizim zorluklarımız hiçbir şeydi” diyor ve takım olarak soğuğa rağmen büyük bir şevkle çalıştıklarını ifade ediyor. Recebov, projenin neden küçük bir kız çocuğunun gözünden anlatılmak istendiğini de şu sözlerle anlatıyor: “Düşünün ki Hocalı’da doğdunuz. 9 yaşındasınız. Savaştan haberiniz yok. Çocuk olduğun için ailen çevrende olup bitenleri saklar ve bir gün seni mutlu eden her şeyi kaybedersin. Büyüklerinizin size özenle ve sevgiyle davrandığı bir dünyayı terk ediyorsunuz ve bir anda yetişkinlerin sizi öldürmek istediği bir dünyaya düşüyorsunuz. Bir gecede büyüyorsun.”
KARANLIKTAN KORKTUĞUM ANLAR OLDU
- Sevinç karakterini canlandıran 9 yaşındaki Nezaket Heyderova, “Sevinç’in Hikâyeleri” projesinde yer alacağını ilk öğrendiğinde sevindiğini ama öldürülen bebeklerin yüzlerini oynamanın çok üzücü olduğunu dile getiriyor. Heyderova, “Ama tüm üzüntümle bunu yapabileceğimi ve tüm dünyaya Hocalı Katliamı’nın nasıl gerçekleştiğini gösterebileceğimi düşündüm” diyor. Heyderova rolünü canlandırırken Sevinç karakterine çok üzüldüğünü dile getirerek, “Hocalı’da öldürülen uşakların ne kadar acı çektiğini ve soğuktan nasıl korktuklarını biliyordum çünkü bu rolü oynarken karanlıkta korktuğum anlar oldu. Hatta gerçekten ağladım” diyor. Çekimler sırasında kışın karlar arasında çekim yapmanın zor olduğunu belirten Heyderova, “Çok soğuktu ama her şeyin gerçekte de ne kadar trajik olduğunu tüm dünyaya üzüntüyle anlatmak istedim. En zor ve etkileyici tarafı da orada yaşayan çoçukların bunları ve çok daha kötüsünü yaşadıklarını düşünmemdi” şeklinde ifade ediyor.
