Benim ne okuduğumu ve sözü nereye getirmek istediğimi merak ediyorsunuz. Önce 1960’lı yıllarda yayımlanan
nde merhum
ile yapılan bir röportajı okudum. Orada esefle, Türkistan Tarihi ile ilgili yazıp yayınlayamadığı bir eserinden söz ediyordu. Elbette bu 1942 yılında yayımlanmış olan
Bugünkü Türkili ve Yakın Tarihi
nden başka bir kitap olmalıydı. Muhtemelen kendisinin
içindeki erken dönem mücadelesini de içine alan hatıralarıydı. Bu eski röportajı okumamın ardından, yeni bir okuma arayışındaydım
ki, imdadıma Doğu Türkistan’ın İlk Devlet Başkanı Alihan Töre’nin Hatıratı, Türkistan Kaygısı
yetişti. İlk baskısı 2006 yılında yapılmış olmasına rağmen dikkatlerimden kaçan ancak oğlu Kutlukhan Şakirov’un (Edikut) hazırlayıp, Oğuz Doğan’ın Türkiye Türkçesine uyarladığı ve Şubat ayında Tarih-Kuram yayınlarından çıkan ikinci baskısı elime ulaştı. Büyük dava adamı Alihan Töre de tıpkı Zeki Velidi Togan ile aynı yıllarda
Türkistan’da mücadeleye girişen önemli fikir ve ilim adamlarından biri.
Zeki Velidi Togan’a göre ülkemizde fazla bilinmeyen Alihan Töre;
Basmacılar Hareketini, pek çok vatan evladının yok olmasına sebep olan israf edilmiş bir kalkışma
olarak görüp farklı duruş sergileyen bir siyasetçi. Başka bir ifade ile Zeki Velidi Togan’dan oldukça farklı düşünen bir aksiyon adamı.