|

28 Şubat’ın cesur kalemi: Yaşar Kaplan'a veda

Önceki gün Almanya’da vefat eden İslami edebiyatın öncü isimlerinden Yaşar Kaplan, tedavisine Türkiye’de devam etme hazırlığı içindeydi. Kaplan, 28 Şubat döneminde hakkında açılan davalardan dolayı Almanya’ya gitmek zorunda kalmıştı. Sanatçıyı kendi toplumunda da gurbeti hiç bitmeyen birisi olarak tarif eden yazar, ülkesini özlediğini her fırsatta dile getiriyordu.

Sevda Dursun
04:00 - 9/01/2023 Pazartesi
Güncelleme: 06:13 - 9/01/2023 Pazartesi
Yeni Şafak
Yaşar Kaplan.
Yaşar Kaplan.

İslami edebiyatın öncü isimlerinden olan Yaşar Kaplan, Almanya’da tedavi gördüğü hastanede önceki gün vefat etti. Bugün Ankara’ya gelmesi beklenen cenazenin, yarın Hacı Bayram Veli Camisi’nde kılınacak namazın ardından Taceddin Dergâhı Haziresi’ne defnedilmesi planlanıyor. Geçmişte düşünceleriyle önemli bir kitleye hitap eden Kaplan, 28 Şubat döneminde hakkında açılan davalardan dolayı Almanya’ya gitmişti. Son zamanlarda ülkesine dönme hazırlıkları içinde olan yazar, 20’ye yakın eserini ve yayınlanmamış notlarını bırakarak ülkesinden uzakta hayata veda etti.

En son verdiği röportajlardan birinde “Sanatçı, esas itibariyle kendi toplumunda da gurbeti yaşayan ve hasreti hiç bitmeyen kişidir” diyerek gurbetini anlatmıştı. Ülkesini özlediğini söylemiş, dönüş şartları oluştuğunda Türkiye’ye geleceğini belirtmişti. Yeni kitaplarıyla başlangıç yapma hayali vardı. Yetmişli yıllarda yayınlanan hikaye kitaplarının Ketebe’den çıkması, belki de bu başlangıcı hazırlayan bir süreçti.

MALCOM X’İ ONUNLA TANIDIK

Seksenli yılların öncü isimlerinden olan Yaşar Kaplan, hikaye, deneme ve eleştiri yazılarını kendi adı ve müstear imzalarla Edebiyat, kurucusu olduğu Aylık Dergi, Meydan ve Hüner gibi dergilerde yayımladı. Aykırı bir edebiyat dergisi olan “Aylık Dergi”yi 1978-1988 yılları arasında çıkartırken, İslami cenahtan birçok edebiyatçının yayın dünyasına girmesine vesile oldu. Bir edebiyat dergisinde Kur’an ve hadis metinlerine yer veriliyordu ve bu bir ilkti. Yine onun çevirileri sayesinde Malcolm X ve Abdülkadir es-Sufi Türkiye’de tanınmaya başladı. Kaplan, o dönemlerde yazdığı dört ayrı eserinden dolayı yargılandı, Demokrasi Risalesi adlı deneme kitabı nedeniyle 3 yıla yakın cezaevinde kaldı.

28 Şubat döneminde yazdığı cesur yazılarla akıllara kazanan mütefekkir yazar Yaşar Kaplan, hakkında açılan davalar nedeniyle 1999 yılında Almanya’ya yerleşmek zorunda kaldı. Uzun yıllar kendisinden haber alınamadı. İlk baskısı 1976’da yapılan “Dönemeçler” öykü kitabı 2019 yılında Ketebe’den yeniden yayınlandığında, Gerçek Hayat dergisine bir röportaj verdi. Sürekli yazmasına rağmen yazdıklarını paylaşma imkanı bulamadığını itiraf eden yazar, “Yazmak var olmanın, var olmak yazmanın bir ayrılmazıdır” diyerek yazma devam ettiğini belirtti.

KOLİLER DOLUSU DEFTERİ VARDI

Kadim dostu Cengiz Kalkan, koliler dolusu defteri olduğunu ve her biri için birer ay çalışsa, yayına hazır duruma getirebileceğini söyledi. Kalkan, “Son dönemlerde hastalıklarla mücadelesinde bile gece yarılarına kadar notlar aldığını, kitaplar biriktiğini ve yazılar tasnif ettiğini söylüyordu. Bu hafta uçak ambulansla nakledilmeyi bekliyordu. Bu arada hem kitapların naklini hem notlarının tasnifini arzu ediyordu. Son bir hastane kontrolü olacak, burada buluşacaktık, nasip bu dünyada değilmiş” dedi.

Demokrasi Risalesi kitabında demokrasinin Müslümanlarca nasıl anlaşılması gerektiği yönünde ufuk açtığını belirten arkadaşı Şair Arif Dülger ise şu bilgiyi verdi: “Seksenli yıllarda Aylık Dergi’de müstear İzzet Merter adıyla ‘Şair-sanatçı yönüyle Necip Fazıl, düşünür yönüyle Necip Fazıl ve aksiyon adamı Necip Fazıl’ başlığıyla ilk ciddi eleştiri yazılarını yazmıştı.”

CEZAEVİNDEN GURBETE

  • Niğde’de 1952’de dünyaya gelen Kaplan, ilköğrenimini köyünde, ortaöğrenimini Kayseri İmam Hatip Lisesi’nde tamamladı. Ardından İngiliz Dili ve Edebiyatı ile Amerikan Dili ve Edebiyatı Tarihi bölümlerinde yükseköğrenim gördü. Diyanet İşleri Başkanlığı, İller Bankası, Türkiye Zirai Donatım Kurumu, Mila Haber Ajansı’nda yazı işleri müdürlüğü ve Devlet Planlama Teşkilatı’nda tercümanlık görevlerinde bulunan Kaplan, dört ayrı eserinden dolayı yargılandı. Demokrasi Risalesi adlı deneme kitabı nedeniyle 3 yıla yakın cezaevinde kaldı. Cezaevinden çıktıktan sonra Almanya’ya gidene kadar Akit gazetesinde köşe yazarlığı yaptı.

YİRMİYE YAKIN KİTAP

1976-2019 yılları arasında birçok esere imza atan Kaplan üçü çeviri olmak üzere 20’ye yakın kitap kaleme aldı. Yazarın tek romanı “İdris’in İdris” ve hikaye kitabı “Dönemeçler”in 2019 yılındaki tekrar basımı Ketebe Yayınları’ndan çıktı. Diğer eserleri ise şu şekilde: Birinci Kitap (1982), İkinci Kitap (1982), Sıfırüç Depremleri (1987), Canhıraş (1991), İzdüşüm (1983), Demokrasi Risalesi (1985), İran’a Nasıl Bakmalı (1986), Mücahide Mektuplar (1990), Açıl Susam Açıl (1990), Bir Şenliktir İnkılab (1992), Vatan Millet Sakarya Üstüne Düşülmüş Notlar (1993), Devrim ve Terbiye (1995), Kalem ve Kelepçe (1995), Hz. Ali (1998), Siyaset Bilinci (1998), Günümüz Yezidiliği (2013), Giriş ve Çıkışlar (1989), Yazışmalar (1982), Malcolm X (Alex Halley’den, 1983), İslâm Ekonomi Düşüncesi (M. N. Sıddıkî’den, 1984), Yarınki İslâm (Abdülkadir es-Sufi’den, 1984).

  • Başsağlığı tweeti atan Meclis Başkanı Mustafa Şentop, “İki ay kadar önce Almanya'da kendisini ziyaret etmiş, Türkiye hasretini görmüş ve dönüşü için hazırlıklar yapmıştık. İlahi plan farklıymış” ifadelerini kullandı.
#Yaşar Kaplan
#28 Şubat
#İslami Edebiyatın Öncü İsmi
#Dönemeçler
#MALCOM X
1 yıl önce