Arşiv

Ayçiçeği bitkisinin tohumlarının preslenmesi ile üretilen ayçiçek yağı, ev yemeklerimizin olmazsa olmazı olarak kullanılır. Peki, ayçiçek yağı nasıl yapılır?

EVLERİN OLMAZSA OLMAZI: AYÇİÇEĞİ YAĞI

Hafif tadı, açık bir renge sahip olan ayçiçek yağı, ayçiçeği bitkisinin tohumlarından elde edilir.

İlk olarak ayçiçek bitkisi pişirilerek özü alınır ve sonra prenslenerek yağı çıkartılır. Sonrasında çıkan yağ 48 ayrı bezden süzülerek yağ oluşturulur.

Gerekli malzemeler

35 kilo ayçiçek tohumu

AYÇİÇEK YAĞI NASIL YAPILIR?

35 kilo ayçiçek tohumunu 5 dakika boyunca karıştırılarak tohumlar kavrulur. Daha sonra soyulmuş ve öğütülmüş çekirdeklerden prenslenerek yağ elde edilir. Daha sonra parçacıklardan kurtulmak için süzme arıtma işlemi yapılır.

3 kilo çekirdekten 1 litre yağ çıkabilmektedir.

AYÇİÇEĞİ YAĞININ ÜRETİM AŞAMALARI

Ham ayçiçeği yağı alınarak rafine edilmektedir. Bu yağlarda hem fiziksel hem de kimyasal iki türlü rafinasyon işlemi uygulanmaktadır. Bu işlemler sırasıyla degumming, nötralizasyon, dewaxing ve vinterizasyon, ağartma, deodorizasyon’dur.

İlk sırada degumming işlemi vardır. Bu işlemle yağın hidratlanması yapılır. Hidratlanan yağda fosfolipidler, proteinle r ve gumlar çözünürlüklerini yitirir ve bu sayede ayrışmaları sağlanır. Nötralizasyon aşamasında, ham yağda olan serbest yağ asitleri sodyum hidroksit maharetiyle sabunlaştırılmakta ve uzaklaştırılmaktadır. Ayçiçek yağında oda sıcaklığında çözünmeyen waks molekülleri bulunur ve bu moleküller yağda çökerek bulanıklığa sebep olur. Bunun ortadan kaldırılması için dewaxing ve vinterizasyon aşamalarından geçirilir.

Yağda bulunan renk veren pigmentlerin, kalan fosfolipidlerin, oksidasyon ürünlerinin, iz metallerin ve sabun kalıntılarının adsorbonla uzaklaştırılmas aşamasına ağartma denmektedir. Bu işlem 90-120 derecede 1,5-2 saat gibi bir sürede yapılır. Deodorizasyon aşamasında da yağa koku, aroma, tat, renk ve asitlik veren maddelerin uzaklaştırılması gerçekleştirilmektedir. Bu aşama, 220-240 derecede 1-8 mm Hg basınçta vakum altında yapılan bir işlemdir. İşlem sonunda yağ filtrelerden geçirilir ve silolarda depolanır.