Milli Eğitim Bakanlığınca açıklanan yeni lise sisteminin detayları yavaş yavaş ortaya çıkıyor. Liselerde yeni sistem, 2020-2021 Eğitim Öğretim Yılı'nda 9'uncu sınıflardan başlayacak ve 2023-2024 Eğitim Öğretim Yılı'nda dört yıllık lise döneminin tüm sınıflarında uygulamaya girecek. Yeni sistemde ders saatleri başta olmak üzere zorunlu ve tercih edilecek dersler açıklandı. Sistemin hazırlanmasında ders sayısında azalma, deneyime yönelik eğitim, atölye ve laboratuvar çalışmaları, derslerde disiplinler üstü yaklaşım ve alan derslerinde proje ve uygulama çalışmalarına dikkat edildi.
SANAT FAALİYETLERİ ÖN PLANDA
Sistem kavramı, bilgi kuram, tasarım odaklı düşünme ve toplumsal faydayı da içinde alarak bilginin değere dönüşümünü sağladı. Çocukların sanatsal aktiviteleri, toplumsal fayda çalışmaları ve fiziksel aktiviteler de göz önünde bulunduruldu. Yeni sistemin üniversiteye giremeyen lise mezunlarının işverenlere daha kolay ulaşmasını da sağlayacağı belirtiliyor. İşte lisede yeni sistemin sınıf sınıf detayları:
9. SINIFTA HANGİ DERSLER OLACAK?
9’uncu sınıfta 8 zorunlu ders bulunuyor. Zorunlu dersler arasında ‘Türk dili ve edebiyatı’, ‘matematik uygulamaları’, ‘din kültürü ve ahlak bilgisi’, ‘yabancı dil’, ‘doğa bilimleri deneyimi’ ve ‘sosyal bilimler dersleri’ olacak. Zorunlu tercih grupları arasında sanat ve spor grupları yer alırken, öğrenci ilgiye bağlı seçmeli derslerde ilgi alanı derslerinden en az bir dersi seçebilecek. Öğrenciler 9’uncu sınıfın ikinci döneminde ise ‘doğada enerji ve enerji dönüşümleri’ dersini zorunlu görecek.
10. VE 11. SINIFLAR
Yeni modelde 10. ve 11. sınıflarda zorunlu olan ders sayısı 10 olacak. Öğrenciler 10’uncu sınıfta ‘Türk dili ve edebiyatı’, ‘din Kültürü ve ahlak bilgisi’, ‘bilgi kuramı’, ‘yabancı dil grubu’, ‘matematik grubu’, ‘fen bilimleri grubu’, ‘sosyal ve beşeri bilimler grubu’ derslerinden en az birer tane almak zorunda. Öğrenciler, ilgiye bağlı seçmeli derslerden de sanat ve spor grubu ile ilgi alanı derslerinden de alabilecek. 11'inci sınıf öğrencileri de aynı şekilde 10’uncu sınıf öğrencileri gibi aynı gurubun bir üst derslerini zorunlu ve tercih edebilecek.
DİSİPLİNLERÜSTÜ KARİYER DERSLERİ
Öğrenciler lisede en az dersi 12’nci sınıfta görecek. 7 tane ders görecek olan öğrenciler bunların içinden ‘Türk dili ve edebiyatı’, ‘din kültürü ve ahlak bilgisi’ ile ‘inkılap tarihi ve Atatürkçülüğü’ zorunlu olarak görecek. 12. sınıfta konulan disiplinlerüstü kariyer derslerinden de yabancı dil grubu, matematik grubu, sosyal ve beşeri bilimler grubu ile sanat ve teknoloji grubu dersleri görecek. Fen ve sosyal bilimler ile matematik konuları, biyoloji, akıllı şehirler, veri analizi gibi tematik disiplinlerüstü dersler çerçevesinde bütünleşik olarak ele alınacak.
Yapay zeka ders oluyor
MEB’in müfredat çalışması başlattığı yeni Ortaöğretim Programı’ndan yer alacak seçmeli dersler, teknolojiden hukuka, kültür ve sanattan ekonomiye varana kadar çok geniş bir yelpazede tercih imkanı sağlayacak. Bu kapsamda matematik, fen ve sosyal-beşeri bilimler grubundan seçilebilecek dersler özetle şöyle: “İleri yabancı dil, ikinci yabancı dil, finansal matematik, veri analizi ve optimizasyon, biyoteknoloji, geleceğin enerji sistemleri, malzeme bilimi, yapay zeka uygulamaları, nesnelerin interneti uygulamaları, çevresel güçlüklere yaratıcı yaklaşımlar, akıllı şehirler ve insanlığın geleceği, sosyal güçlüklere yenilikçi yaklaşımlar, davranışsal ekonomi, uygulamalı hukuk, sosyal medya ve kültür, insan haklarının gelişimi ve doğası, güç-egemenlik ve uluslararası ilişkiler, tasavvuf edebiyatı, İslam felsefesi, yaratıcı sanatsal açılımlar, insan- makine etkileşimi, iletişim tasarımı.”
Önce öğretmen eğitilecek
- Milli Eğitim Bakanlığının internet sitesinden, “Ziya Öğretmen Ortaöğretim Tasarımı’nı Anlatıyor” başlığıyla yayınlanan videolarda, Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un liselerdeki yeni model tasarımına ilişkin sorulara verdiği yanıtlar paylaşıldı. Bakan Selçuk, “Tasarımın başarılı olabilmesi için gereken en önemli unsurlar neler?” sorusunu yanıtlarken, “Öğretmen eğitimi, materyallerin geliştirilmesi ve rehberlik son derece kritik bir üçlü” değerlendirmesinde bulundu. Öğrencilerin ders seçmesi için çok güçlü ve kariyer yönlendirme sistemine ihtiyaç olduğunu vurgulayan Selçuk, “Öğretmen eğitimi sağlanmadan, içerikler, materyaller geliştirilmeden, çok kuvvetli bir kişisel rehberlik ile kariyer yönlendirme yapısı kurulmadan böyle bir sistemi hayata geçirmek çok zor.” dedi.
- KİTAPLAR HAZIRLANMAYA BAŞLADI
- Önce öğretmenlerin yetişmesine yönelik katkılar sağlayacaklarına değinen Selçuk, yeni bakış açısına uygun ders kitaplarının, materyallerin geliştirilmesi için hazırlık yapmaya başladıklarına değindi. Bakan Selçuk, yeni sistemin anahtar kavramlarını ise “Derinleşme, tasarımsal düşünce, toplumsal fayda, çok yönlü yetişme, çift kanatlılık, öğrencinin kendisiyle buluşması, ilgi alanları, kişiselleştirmeye olanak sağlama, bilgi kuramı, sistem kavramı, esnek yapı, sertifika programları” şeklinde sıraladı. Milli Eğitim Bakanı Selçuk, bu anahtar kavramların tümünün birbiriyle bağlantılı olduğunu söyledi. Yeni tasarımda, öğrencilerin portfolyosundaki tüm özelliklerini dikkate alıp sertifikaları ile birleştirildiğinde mezuniyette nasıl bir profile sahip olduğu konusunda bir öngörüye sahip olacaklarını dile getiren Selçuk, öğrencilerin ayrıca haziran ayında projelerini sergileme fırsatı bulacağını böylece bütünsel bir fotoğrafın çok rahat görülebileceğini vurguladı.
- ÖĞRETMENE BİR YIL BAŞLANGIÇ EĞİTİMİ
- Daha önce yapılan öğretmen eğitimlerinden farklı bir bakış açısının oluşturulmaya çalışılacağının altını çizen Selçuk, “En az bir yıl başlangıç eğitimi için öğretmenlere fırsat tanıyacağız. Yıllar içinde adım adım yürütülecek ama bunu yürütürken yükseköğretim kurumları, sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte ele alacağız.” diye konuştu. Ortaöğretim sisteminin nasıl hayata geçirileceğinin bir takvim doğrultusunda yapılacağını anlatan Selçuk, “2019-2020 yılının bu tasarımın hayata geçirilmesi için materyal, içerik geliştirme, öğretmen yönetici eğitimi, rehberlik sisteminin oluşturulması gibi birçok hazırlığı taşıyan bir yıl olacak.” ifadesini kullandı.
