Buğdaydan ekmek yapabilmek, onu ürüne dönüştürmek dünyaya Mezopotamya ve Anadolu’dan yayılan bir bilgidir. Tarım bu topraklarda başladı, ilk buğday, arpa burada yetişti. Dolayısıyla ilk ekmek te bu topraklarda pişti. Zamanla birbirinden farklı yüzlerce çeşide ulaştı. Yassı ekmekler, somunlar, küçük, büyük, yağlı, içi farklı farklı hazırlanan ekmekler… Yıllar geçtikçe hamur Anadolu kadınının elinde, poğaça oldu, börek oldu, kek oldu. Buğdaydan yarma, bulgur yaptık, köfteler icad ettik, çorbalar, et yemekleri pişirdik. Nişastaya dönüştürdük, tatlılar, çocuklarımız için mamalar yaptık. Aslında buğday öyle bereketli bir gıda ki, sadece ana malzemesi buğday olan yemeklerle bir sofra kurabilirsiniz. Çorbadan pilava, ekmekten tatlıya bir çok ürünü bugün hala buğday ve onun türevleriyle yapmaktayız.
EN ESKİ KEKLERİ HİTİTLİLER YAPMIŞ
Börekler ve kekler, misafir sofralarının vazgeçilmez yiyecekleridir. Buğday unundan hazırlanan bu güzel yiyeceklerin hoş lezzeti hepimizi cezbediyor. Keklerin en eskileri yine Hititler döneminde yapılmış tatlı, ballı, pekmezli ekmekler olmalı. Böreklerse köylerde pişirilegelen katmerlerden, yanıçlardan, gözlemelerden esinlenerek yine maharetli kadınlarımız elleriyle yapıldı. Gastronomi araştırmacıları böreğin en eski formlarının Orta Asya Türk Kültürü’nde bulunduğunu yazarlar. Bu böreklerde elbette sac çok önemli bir işlev görür. Açılan yufkalar ekmeğe, kat kat bir halde ise böreğe dönüşür. Bugün Anadolu’nun değişik yörelerinde sac üzerinde, çevrile çevrile pişirilen börekler vardır. Anadolu’da fırınla tanışan Türkler, elbette yerel kültürlerin de etkisiyle böreğe bambaşka formlar verdiler. Neredeyse her ilin kendine özgü, bayram sabahlarında pişirilen börekleri vardır. Osmanlı saray mutfağının börekleri ise, bugün yabancı araştırmacıların bile konu edindiği çok zengin bir alan. Börekler Osmanlı coğrafyası başta olmak üzere dünyanın bir çok yerinde, o bölgeye özgü malzemelerle yapılan, dünya ortak mirasının bir parçası haline gelmiştir.
BÖREKTE PÜF NOKTA
İnsanlık tarihinin başlatıcısı gıdaların en önemlilerinden biri buğday olduğu ve hala hayatımızda çokça yer tuttuğu için, bugün buğdaydan yapılan birkaç tarif paylaşmak istiyorum. Fakat normalden farklı olarak fırında değil, ocakta pişen börek, kek tarifleri. Bu tariflerde püf nokta, kısık ateş ve su. Börek ya da kek yaparken kullanacağımız sıvıların miktarını doğru ayarlamak, ayrıca ateşi kısık tutmak iyi bir sonuç almamızı sağlayacaktır. Şimdiden “afiyet olsun” diyor, mübarek üç aylarınızı tebrik ediyorum. Sağlıklı, mutlu pazarlar dilerim.
Tencere Böreği
-3 adet böreklik yufka
-1 yumurta
-1 çay bardağı süt
-1 çay bardağı sıvı yağ
-1 şişe maden suyu
-100 g beyaz peynir
-100 g kaşar peyniri
- Kalın dipli orta boy bir tencerenin dibini yağlayalım. Bir kat yufkayı buruşturarak yerleştirelim. Üzerine süt ve kalan sıvı yağın üçte birini sürelim. İkinci kat yufkayı buruşturarak yerleştirelim. Yumurtayı çırpalım, peyniri rendeleyelim ve birbirine karıştıralım. İkinci kat yufka üzerine biraz süt sürdükten sonra içi koyalım. En son kat yufkayı da buruşturarak yerleştirelim. Maden suyunu üzerine dökelim. Kalan süt ve yağı sürelim. Kısık ateşte 20- 25 dakika kapağı kapalı şekilde pişirelim. Çıtırtı seslerini aldığımızda kapak yardımıyla alt üst edip diğer yüzünü kızartabiliriz. Afiyet olsun.
Tencerede Kek
-2 yumurta
-1 su bardağı şeker
-1 su bardağı sıvı yağ
-1 su bardağı süt
-Bir paket kabartma tozu
-3 yemek kaşığı kakao
-1 paket vanilya
-250 g. un
- Un, kabartma tozu, vanilya ve kakaoyu karıştırıp eleyelim. Sıvı malzemelerimizi karıştıralım. Yumurta ve şekeri oda sıcaklığında kar kıvamına gelene kadar çırpalım. Bir tahta kaşık yardımıyla bütün sıvıları ilave edip yavaşça karıştıralım. Un, kabartma tozu, kakao, vanilya karışımını ekleyip tahta kaşıkla karıştıralım. Kağıt bardaklara yarısına gelecek kadar kek hamuru dolduralım. Bardakları düz dipli bir tencereye dizelim. Bardakların yarısına gelene kadar su dolduralım. Tencerenin ağzına bir bez koyalım, kapağını kapatıp ocağa koyalım. Kısık ateşte 30-35 dakika pişirelim. Pişen keklerimizin altını kapatıp 15 dakika dinlendirelim. Soğuduktan sonra kağıt bardaklardan çıkararak servise alalım. Üzerine çikolata sos, reçel çeşitleri, pudra şekeri ilave edebilir, hamuru hazırlarken içine kuru yemiş ekleyebiliriz. Afiyet olsun.
