Pakistan'la ilgili bugüne kadar zihninizde oluşan tüm imgeleri kaldırmaya hazır olun. Sizi Pakistan'ın sanat dünyasına küçük bir gezintiye davet ediyoruz. Bu kez patlayan bombalar ve ölen insanlar yok. Bu kez binlerce kilometre uzağımızda bir ülkenin gencecik ve umut vaadeden bir sanatçısı ve onun ilham veren çizimleri var. Ali Asad Naqvi, henüz 29 yaşında. Pakistan'ın Lahore şehrinde bulunan National College of Arts enstitüsünden mezun. Aynı enstitüden hat ve tezhip diplomaları da bulunuyor Naqvi'nin. Kağıt üzerinde eserlerinde, bir geleneksel el yazması kağıdı hatırlatan formatta içinde farklı simgelerin siluetini görebilirsiniz. Rastgele yerleştirilmiş imgeler gözünüze çarpabilir. Naqvi, yeni bir yol izleyerek geleneksel sanatları çağdaş ve modern sanatla harmanlıyor. Hat ve tezhibi kullanıyor. Hatta bir anlamda hat ve tezhibi modernleştirdiğini söyleyebiliriz. Eserleri, sadece kendi ülkesinin değil birçok kültürün perspektifini yansıtıyor.
Naqvi'nin çizimlerinde çok fazla geometrik şekil var. Bunun yanı sıra hayvan ve insan figürleri, bitkiler ve çeşitli semboller göze çarpıyor. Çizimlerini yaparken bir hikayeden, küçük bir anlatıdan ve evrensel sembollerden ilham alan Naqvi, geçmişle gelecek arasında bir köprü kuruyor. Bütün çizimlerinde bunun izlerini görmek mümkün. Bütün eserleri bir yüzleşme gibi. Bugüne kadar hem kendi ülkesinde hem ülkesi dışında pek çok sergi açan Naqvi, "İmkanlarım el verdiğinde ve Türkiye'den bir galeri eserlerimi sergilemek istediğinde tabii ki İstanbul'da sergi açmak isterim" diyor.
Naqvi sadece çizim tekniğinde değil kullandığı kağıtlar bakımından da özgün bir sanatçı. En favorisi eskimiş kağıtlar. İşlerinden bazılarını özgün kağıt baskılar üzerine yapıyor. Kanvas üzerine de çizimler yapıyor. Kağıtları genelde satın alan Naqvi, geleneksel kağıt yapım tekniklerini de aynı zamanda işinin bir parçası olarak takip ediyor. Farklı yüzeyleri karıştırarak kendine özel bir yüzey oluşturuyor. Böylece tek yönlü çalışmamış oluyor. Aharlı kağıtlar üzerine hat ve tezhip yapıyor, 'Wasli' adı verilen el yapımı kağıtlara da Babür minyatürleri boyuyor.
Naqvi, "Hayvanların güçlü semboller olarak gelenek ve kültürümüzde yeri var. Mesela Ferudüddin-i Attar'ın Mantıku't Tayr (Kuşların Dili) benim için büyük bir ilham kaynağı oldu. Kitaptaki kuşların Simurg'u bulmak için yaptığı yolculuğu kuş ve at figürleri kullanarak anlattım. Çünkü atların da tarihsel ve mistik olaylarda göze çarpan yerleri var. Atları kullanma nedenim tamamen görsel bir deney. Hat ve hayvan formlarının beraber kullanımında birden fazla çekim gücü olduğunu hissediyorum. Genelde işlerimde hatın dışında hayvan formları görürsünüz" diyor.
Sadece atları değil kuşları, aslanları da kullanıyor Naqvi. Yine aynı estetik formlarla hem de. Onlar üzerine veya etrafına güzel yazılar yazıyor. Geleneksel sanatlarla uğraşan ailelerde sanatsal yaklaşım nesilden nesile aktarılır. Fakat Naqvi, böyle bir aileden gelmiyor. O, bilinçli olarak ve kendi seçimiyle geleneksele odaklanıyor. Geleneksel sanatlar ile şimdinin modern sanatı arasında bir diyalog kurmak istiyor. Sınırlı bilgi ve birikimleriyle ikisini şimdilik harmanlıyor. Ne tamamen biri ne de diğeri. Kişisel gelişimine ve sanat dünyasına yeni bir şeyler eklemek istiyor.
Dua Abbas, Wardha Shabbir ve Naqvi, National College of Arts'tan mezun. Üç sanatçının da kendine has dili ve tarzı var. Geçtiğimiz yıllarda birlikte bir sergi açan üçlünün ortak eserleri de var. Bu eserlere bakıp kimin neyi çizdiğini bulmak çok kolay. Kadın figürleri Abbas'a, karmaşık bitki örtüleri Shabbir'e, geometrik çizimler ise Naqvi'ye ait. Bu eserler üçünün de portfolyosunda bulunuyor.
Naqvi'ye Pakistan'da çağdaş sanatla uğraşmanın nasıl bir şey olduğunu soruyoruz. Naqvi, ülkesinde çağdaş sanatın giderek büyüdüğünü söylüyor. Pakistan'da bu sanatlarla tam zamanlı uğraşmak artık sıra dışı değil. Naqvi gibi pek çok sanatçı var. Mesela 1976 doğumlu Mohammad Ali Talpur. Daha çok geometrik çizimler yapıyor. Noor Ali Chagani, çoğunlukla istila edilmiş toprak parçaları ve özel mülkiyet üzerine kafa yoruyor. Postmodern bir sanatçı olan Sana Arjumand, tıpkı Naqvi gibi geleneksel becerilerini çağdaş tekniklerle yansıtıyor. İslamabad merkezli ressam Shireen İkram, aynı zamanda sanat eleştirmeni.
