Son dakika... 24 Haziran 2018 genel seçim sonuçları ve Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları sayfasına haberimiz üzerinden ulaşabilirsiniz. 24 Haziran'da cumhurbaşkanını ve 27. Dönem Parlamentosu'nu belirlemek üzere yurt içinde ve yurt dışında toplam 59 milyon 369 bin 960 seçmen sandık başına gidiyor.
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini içeren, 18 maddelik, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'a göre, milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarılacak, milletvekili seçilebilme yaşı 25'ten 18'e indirilecek.
TBMM ve cumhurbaşkanı seçimleri 5 yılda bir aynı gün yapılacak. Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişiği kesilmeyecek.
Cumhurbaşkanlığına, siyasi parti grupları, en son yapılan genel seçimlerde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde 5'ini alan partiler ile en az 100 bin seçmen aday gösterebilecek.
Cumhurbaşkanı hakkında, bir suç işlediği iddiasıyla TBMM üye tam sayısının salt çoğunluğunun vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebilecek.
Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, cumhurbaşkanı tarafından atanacak ve görevden alınacak.
Bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri ile teşkilat yapısı ile merkez ve taşra teşkilatlarının kurulması, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenecek.
TBMM, üye tam sayısının 5'te 3 çoğunluğu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek.
TBMM genel seçimi ile cumhurbaşkanı seçimi birlikte gerçekleştirilecek.
Cumhurbaşkanının, seçimlerin yenilenmesine karar vermesi halinde TBMM genel seçimi ile cumhurbaşkanı seçimi birlikte yapılacak.
Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis, seçimlerin yenilenmesine karar verirse cumhurbaşkanı bir kez daha aday olabilecek.
Anayasa Mahkemesinin üye sayısı 17'den 15'e düşürülecek.
TBMM'nin bir sonraki seçimi ve cumhurbaşkanı seçimi, 3 Kasım 2019'da birlikte yapılacak.
CHP'nin cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce, "Görevlilerimizin bize ulaştırdıkları tutanaklarla YSK'nın açıkladığı rakamlar ve oranlar arasında anlamlı bir farklılık yoktur. Olan farklılıklar, toplam sonucu değiştirecek nitelikte değildir. Dolayısıyla seçim sonuçlarını kabul ediyorum." dedi.
İnce, parti genel merkezinde düzenlediği basın toplantısı öncesinde kendisini izlemek üzere salona gelen TRT ekibinin dışarı çıkmasını istedi. İnce, "TRT'yi dışarı alabilir miyiz? İstanbul, Ankara, İzmir mitinglerimi vermeyen TRT'nin burada ne işi var? Çok rica ediyorum. Üç büyük şehirde miting yapacağım, bir dakikasını bile göstermeyecek devletin televizyonu, bugün buraya iş olsun diye gelecek. Sizinle emekçilerle ilgili değil bu tavrım. Size kahve ikram edebilirim çıkışta." diye konuştu. Bunun üzerine TRT ekibi salondan ayrıldı.
"Öncelikle sosyal medyada dolaşan asparagas haberlerle başlayayım." diyen İnce, "Bunların hepsi yalandır. Böyle bir şey yoktur. Beni kimse tehdit etmedi, tehdit edecek adam da henüz yeryüzüne gelmedi." ifadesini kullandı.
Sosyal medyada, "eşinin kaçırıldığı, kendisinin tehdit edildiği" yönünde paylaşımların yapıldığını belirten İnce, bunların gerçekle ilgisi olmadığını bildirdi.
İnce, "Birkaç şizofrenin, hasta insanların işi. Onları ciddiye alıp yaymak da bir problem ama neyse. Böyle bir şey yok. 'Yok ben saraya gitmişim.' Bunların hepsi asparagas şeylerdir. Bir kere onları bir kapatalım. Birincisi bu." diye konuştu.
İnce, 15 milyon yurttaşın kendisine oy verdiğini dile getirerek, şöyle devam etti:
"Birinci hedefimiz bu 15 milyonu 30 milyon yapmak. Birinci hedefimiz bu. Eğer 15 milyon insan Cumhurbaşkanlığı seçiminde oy veriyorsa bu kısa sürede 30 milyon yapılabilir. Buna inanıyorum ve bunun için uğraşacağım. Bunu herkesin böyle bilmesi lazım. Bir diğeri Sayın Erdoğan, lütfen artık bugünden sonra AK Parti Genel Başkanı gibi davranmayınız, 81 milyonun Cumhurbaşkanı olunuz, herkesi kucaklayın. Benim sloganımı kullanmanızı tavsiye ederim. Artık hepimizin cumhurbaşkanı olun. Bu gerginliğe son verin, kucaklayın milleti, herkesi kucaklayın. Ben seçilseydim öyle yapacaktım. AK Parti Genel Merkezi'ne gelip sizin çayınızı içecektim. AK Parti'lileri kucaklayacaktım, herkesi kucaklayacaktım. Sayın Erdoğan'dan bunu bekliyorum."
Ülkenin ve demokrasinin şimdiki ve gelecekteki yaşamı derinden etkileyecek bir seçim yaşandığına işaret eden İnce, "Bu seçim, ilan edilme biçiminden sonuçlarının açıklanmasına kadar her şeyiyle adaletsiz bir seçim olmuştur. Her şeyden önce seçime kan bulaşmıştır. Suruç'ta ve Erzurum'da yaşananlar, bu seçimi kanın bulaştığı bir seçim olarak tarihteki yerine kaydetmiştir." dedi.
Muharrem İnce, olaylar sırasında yaşamını yitirenlere Allah'tan rahmet, yakınlarına başsağlığı, yaralananlara acil şifalar diledi. Seçimsonuçlarına dönük açıklanmaya muhtaç noktaların bulunduğunu ifade eden İnce, "16 Nisan referandumunda 'hayır' ve 'evet' bloku olarak bir şekillenme ortaya çıkmıştı. Bu seçimde 'hayır' blokunun 16 Nisan'da alınan oyun gerisinde bir oy alması açıklanmaya muhtaçtır." ifadesini kullandı.
Seçim sürecinde oylara müdahale edildiğini, sandıklarda çeşitli usulsüzlükler yaşandığını gördüklerini savunan İnce, görevli arkadaşlarının bunlarla cansiparane mücadele ettiklerini söyledi. İnce, onların sandıklara sahip çıkma azimlerini ve kararlılıklarını kutladı ve kendi adına ve ülke adına teşekkür etti.
Seçimde her sandıkta ıslak imzalı tutanak tutulduğunu, altında görevlilerin imzasının bulunduğunu aktaran İnce, "Bizim için gerçek seçimsonuçları, bu tutanaklarda yazan rakamlardır. Görevlilerimizin bize ulaştırdıkları tutanaklarda YSK'nın açıkladığı rakamlar ve oranlar arasında anlamlı bir farklılık yoktur. Olan farklılıklar, toplam sonucu değiştirecek nitelikte değildir. Dolayısıyla seçim sonuçlarını kabul ediyorum." dedi.
İL İL SEÇİM SONUÇLARI
Türkiye, 23 yıl boyunca 'tek partili' seçim sistemi ile yönetildi. Demokrasiyi ise ilk olarak 1946 yılında çok partili sisteme geçerek tecrübe etti. İstanbul Meclisi'nin (Meclis-i Mebusan) 16 Mart 1920'de dağıtılmasından sonra İlk Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) 23 Nisan 1920'de Ankara'da toplandı. 94 yılda toplam 27 kez milletvekili genel seçimi yapan Türkiye, bu seçimlerin 19'unu 1946 yılından sonra yaptı.
Ankara'da toplanan Meclis, iki ayrı gruptan oluşuyordu. Bunlar, iki dereceli seçim sistemine göre seçilen yeni üyeler ve Osmanlı Meclis-i Mebusanı'ndan katılan 437 üyeydi. Ancak bu 437 üyenin 337'si dönemi tamamlayabildi. 437 vekilin 23'ü Meclis'e katılmadan istifa etti ya da müstafi sayıldı.
Tek parti döneminde yaşanan 1923, 1927, 1931, 1935 ve 1939 seçimleri, I. Meşrutiyet döneminde çıkartılan İntihab-i Mebusan Kanun-i Muvakkati temel alınarak yapıldı. Bu sistem, iki dereceli ve basit çoğunluk sistemidir. Tek parti dönemi, 1946’daki ilk çok partili seçimle sona erdi.
Türkiye demokrasisi askeri darbelerle kesintiye uğrasa da sandık daima halkın önüne gelmeye devam etti. Türk seçmeni 94 yılda 27 kezmilletvekili seçmek için, 6 kez ise anayasa referandumu için sandığa gitti. Türkiye 7’nci referandum için 16 Kasım’da sandığa gitti.
24 Haziran 2018 günü yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilecek. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılacak.
Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy alan iki aday katılacak ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilecek. Bu durumda seçimin ikinci tura kalması halinde, ikinci tur 8 Temmuz 2018'de yapılacak.
Anayasa'nın 67. maddesinin son fıkrasında düzenlenen, "seçim kanunlarında yapılan değişikliklerin, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmayacağı" hükmü, referandumda kabul edilen Anayasa değişikliğinin geçici 21. maddesinin H fıkrası, "Anayasa'nın 67. maddesinin son fıkrası, bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak ilk milletvekili ve Cumhurbaşkanlığı seçimi bakımından uygulanmaz." düzenlemesini içermesi nedeniyle 24 Haziran 2018'de yapılacak seçimde uygulanmayacak.
En önemli başlıklar arasında ‘Başbakanlık’ ifadesinin yasalardan çıkartılması ve Meclis İç Tüzüğü çalışmaları olacak. Başbakanlık 2019 itibari ile olmayacağı için önce yasalardaki ifadelerden çıkartılacak ardından Meclis’teki oturma düzeni ve makamlardan kaldırılacak. Ayrıca çalışmalar kapsamında bazı komisyonlar lağvedilerek yerine yeni sistem ile uyumlu komisyonlar kurulacak.
Uyum yasalarını çalışacak komisyonun önündeki en önemli maddelerden biri Başbakanlık makamını ilgilendiren yasalar olacak. 2019'da başbakanlık sistemi kalkacağı için yasalardaki başbakanlık ifadesinin kaldırılması için gerekli mevzuat hazırlanacak.
Uyum yasaları ile Meclis’in düzeni de sil baştan değişecek. Özellikle Meclis’in çalışma sistemini içeren Meclis İç Tüzüğü yeni sisteme uyarlanacak. Yeni sistemde ‘Başbakanlık’ kaldırıldığı için oturma düzeni ve Meclis’teki makam kaldırılacak. Bunun yerine Cumhurbaşkanı için yeni bir makam oluşturulacak. Bakanlar da Meclis dışından atanabileceği için Genel Kurul’daki oturma düzeninde önemli değişiklikler yapılacak. Ayrıca vekil sayısı 550’den 600’e çıkacağı için Genel Kurul’da yeni vekillere yer açılması gerekiyor. Bunun içinde Bakanların oturduğu alan loca bölümünde yeni oluşturulacak bir alana taşınarak açılan alana vekiller için masalar eklenecek.
Uyum komisyonundaki çalışmalar çerçevesinde yeni sisteme uygun yeni komisyonların kurulması öngörülürken eski sistemdeki bazı komisyonların lağvedilmesi planlanıyor.
