İstanbul Sanayi Odası (İSO), sanayi sektörünün devler ligini belirleyen ve 1968 yılından bu yana aralıksız yapılan “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması”nın 2021 yılı sonuçlarını açıkladı. Buna göre pandemi yılı olan 2021’de 500 sanayi kuruluşunun üretimden satışları yüzde 73.8 artışla 1.2 trilyon liradan 2 trilyon liranın üzerine çıktı. Artışın yüksek olmasında ihracattaki güçlü büyüme ile döviz kurları ve enflasyondaki hareketlenme etkili oldu.
İHRACAT REKORA KOŞTU
İSO 500’ün ihracatı da yüzde 33,9’luk artışla 85,8 milyar dolara ulaştı. İSO 500’ün ihracat artışı, Türkiye genelinin 1,1 puan üzerinde gerçekleşti. Böylece hem Türkiye hem de İSO 500 ihracatı tarihsel rekor kırdı. Araştırmaya göre İSO 500’ün 2021’de faaliyet kârı yüzde 139 oranında artarak 143 milyar liradan 342 milyar liraya çıktı. Böylece faaliyet kârlılığı 4 puan artışla yüzde 14,8’e yükseldi. Benzer şekilde faiz, amortisman ve vergi öncesi kâr da yüzde 120’ye yakın bir artışla 185 milyar liradan 405 milyar liraya sıçradı. Bunun sonucunda FAVÖK karlılığı 3,6 puan artışla yüzde 17,5’e çıktı. Vergi öncesi kâr ve zarar toplamı ise yüzde 137 artarak 92,5 milyar liradan 219 milyar liraya yükseldi. Bu gelişme satış karlılığını 2,5 puan artışla yüzde 9,5’e taşıdı.
İSTİHDAM YÜZDE 5.6 ARTTI
İSO 500’de AR-GE harcaması yapan kuruluş sayısı 2021’de 265 olurken, AR-GE harcamaları anket verileri ile yaklaşık 9 milyar TL düzeyinde gerçekleşti. Bu durum 2020’ye göre yaklaşık yüzde 44’lük artışa işaret etti. İSO 500’ün istihdamı da 2021 yılında yüzde 5,6 artarak 757 bin 24 kişiye yükseldi. Aynı yılda ödenen maaş ve ücretler ise yüzde 33.4 artarak yüzde 73.4 milyar liradan 104.4 milyar liraya çıktı. Yine İSO 500 içinde yabancı sermaye paylı kuruluşların sayısı 1 adet daha azalarak 109’a indi.
2.1 TRİLYONLUK AKTİF
İSO 500’ün ana bilanço göstergesine göre, 2021 yılında İSO 500’ün aktif toplamı yüzde 65,4 artarak 1,3 trilyon liradan 2,1 trilyon liraya yükseldi. Aktifler içerisinde ana kalemlerde dönen varlıklar yüzde 74 artışla 821 milyar liradan 1,4 trilyon liraya ulaşırken, duran varlıklar yüzde 51 artışla 467 milyar liradan 706 milyar liraya yükseldi. Özkaynaklar 407 milyar liradan 624 milyar liraya yükselerek yüzde 53 artarken, toplam borçlar 881 milyar liradan 1,5 trilyon liraya çıkarak yüzde 71 büyüdü.
Tümosan ilk 500’de
- Albayrak Şirketler Grubu bünyesinde bulunan ve dizel motor ile traktör üretimi gerçekleştiren Tümosan Motor ve Traktör Sanayi, Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşu listesinde yer aldı. Listede 493’üncü sırada bulunan Tümosan’ın 2021 yılında üretimden satışları 992 milyon 253 bin 801 lira olarak gerçekleşti. Bu dönemde aktif toplamı 1 milyar 212 milyon 973 bin 211 liraya, özkaynakları ise 349 milyon 2394 bin 406 liraya çıkan Tümosan’ın net kârı ise 111 milyon 555 bin 727 lira oldu. Şirketin net kârlılıkta 500 sanayi kuruluşu arasında 297’nci sırada yer alması dikkat çekti. Geçen yıl 3 milyon 147 bin dolarlık ihracat gerçekleştiren şirkette 415 kişi çalışıyor.
Yeteneğin öne çıktığı üretime geçmeliyiz
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan, tüm dünyada 21. yüzyıla özgü yeni bir üretim ekonomisinin önem kazandığını dile getirdi. Bahçıvan, “Yeni üretim çağına çevik, yaygın ağa sahip, bilgiyi kullanabilen, farklı küresel piyasalara çalışan şirketler damga vuracak” dedi. Bahçıvan, dünya böylesine değişirken Türkiye’nin de yeni nesil sanayi anlayışını benimsemesi ve bu doğrultuda bir dönüşüme kendini hazırlaması gerektiğini söyledi. Bahçıvan, küresel değer zincirlerindeki bu yeniden yapılanmanın gerisinde kalmak istemiyorlarsa değişimi iyi anlamaları ve hızlı aksiyon almaları gerektiğini belirterek, “Bu bağlamda çevreye duyarlı, sürdürülebilir, teknoloji odaklı, yeteneklerin ve verimliliğin öne çıkarıldığı bir üretim modeline geçmemiz gerekiyor” dedi.
