Dünyayı bir uçtan bir uca dolaşan pek çok kuşun ülkemizdeki durağı Samsun’daki Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti. Deltada türlerin tespiti noktasında önemli çalışmalar yapılıyor. Halkalama adı verilen bu işlem, kuşların göç yolları hakkında ipucu verirken, boy, kilo ve türleri hakkında da bilgi sahibi olmamızı sağlıyor. Kuş Cenneti’ndeki ekipler, son 15 yılda 196 değişik türde 106 bin kuşu halkalayarak, adeta kimlik kazanmalarını sağladı.
KUŞLAR AĞA TAKILIYOR
Kış aylarında kuzeyden güneye doğru göç eden kuş sürüleri Karadeniz bloğunu geçtikten sonra beslenme alanı olarak Kızılırmak Deltası’na geliyor. Deltanın iç kısımlarında sis ağlarına takılan kuşlar, bez torbalarla halkalama istasyonuna getiriliyor. Burada ayak bileklerine küçük halkalar takılıyor. Kimlik numarası niteliğindeki bu halkalar, göç yolları, yaşam süreleri takip ediliyor. Ülkemizde 493 kuş türü görülürken, deltada 362 kuş türü tespit edildi. Bu türlerin 160’ı deltada üreyen türler olurken, kuş türlerinin en fazla yoğunlaştığı ay kış.
HAYVANLARA YUVA OLDU
Samsun Büyükşehir Belediyesi’nin girişimleriyle 56 bin hektarlık alanda Bafra, Engiz ve Alaçam ilçe sınırları içerisinde oluşturulan kuş deltasında bulunan 350 kaçak villa yıkıldı. Binaların molozlarının olduğu kısımlardan yapay tepecikler oluşturuldu. Şimdilerde Karadeniz kıyısında göz alabildiğince uzanan bu delta, mandadan, kuşa, deveden, ata pek çok hayvanın evine dönüştü.
UNESCO KORUMAYA ALDI
UNESCO Kültür Mirası yedek listesine giren deltayı korumak için çalışmaların sürdüğünü belirten Samsun Valisi Zülkif Dağlı, bölgede çalıkuşundan tepeli pelikana, cüce karabataktan alboyunlu kaza onlarca farklı kuş türünün yer aldığını söyledi. Güvenlik ekiplerinin 24 saat delta içerisinde çalıştığını belirten Dağlı, “Bölge MOBESE kameralarıyla da sürekli takip ediliyor. Hiçbir şekilde dışarıdan mama takviyesi yapılmıyor, burada doğal bir döngünün hüküm sürmesi için gayret gösteriyoruz” diye konuştu. Vatandaşların yoğun ilgi gösterdiği delta elektrikli golf araçlarıyla, bisikletle veya yaya olarak gezilebiliyor.
Yolu düşen tespit ediliyor
- Merkezde kuş halkalama işlemi yapan Deniz Oğuz, “Her yıl ilkbahar ve sonbahar döneminde 2’şer ay halkalama istasyonlarını açıyoruz. İşlem birkaç dakika sürüyor ve kuşlara zarar vermiyor” dedi. Halkalama işlemi sayesinde hangi kuşun yolu ülkemize düştüyse tespit edildiğine işaret eden Oğuz, “Serçe ebatındaki küçük türlerin tespiti için halkalama işlemi daha sağlıklı” diye konuştu. Kuşlara göç yolunda yuva olan Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’nde göçmen kuşlar bir süre dinleniyor, besleniyor daha sonra ise göçüne devam ediyor.
