Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Azadlık Meydanı'nda, Kafkas İslam Ordusu'nun teşkilinin ve Bakü'nün kurtuluşunun 100. yıl dönümü törenlerine katıldı. Törende bir konuşma yapan Erdoğan, Ermenistan'a sert mesajlar gönderdi:
Bugün sadece Kafkas İslam Ordusu ve Azerbaycanlı kardeşlerimizin destansı mücadelesiyle Bakü'nün zulümden kurtuluşunun 100. yıl dönümünü kutlamıyoruz. Bizler aynı zamanda aziz şehitlerimizin bizlere emaneti olan, 'iki devlet bir millet' diyerek sembolleştirdiğimiz kemik kardeşliğimizi de idrak ediyoruz.
SIRADAN BİR HADİSE DEĞİL
15 Eylül 1918 yılında şu an üzerinde bulunduğumuz topraklarda yaşanan asla sıradan bir hadise değildir. Bir asır önce burada verilen mücadele bizim kardeşliğimizin, dostluğumuzun, birlik ve beraberliğimizin de sembolüdür. Geçmişi bilmeden, bir asır önce Nuri Paşa ve askerlerinin binlerce kilometre öteden Bakü ve Gence'ye koşmalarının sebeplerini anlamadan Azadlık Meydanı'ndaki şu dayanışma tablosunun manasını da kavrayamayız.
İLK TANIYAN BİZ OLDUK
Kafkas İslam Ordusu'nun ve Azerbaycan Ordusu'nun 1918 yılında burada gerçekleştirdikleri harekatlar o dönemde Azerbaycan'ın toprak bütünlüğünü sağlayarak bugünkü bağımsızlığının da temelini atmıştır. Azerbaycan'ın 1991 yılında, bağımsızlığını yeniden kazanmasından sonra, onu ilk tanıyan devletin Türkiye olması tesadüf değil kemik kardeşliğimizin sonucudur. Azerbaycan'a elimizden gelen her türlü desteği verdik, vermeye devam edeceğiz.
BOŞUNADIR, BEYHUDEDİR
Azerbaycan ağlarsa biz ağlarız, Azerbaycan sevinirse biz seviniriz. Azerbaycan'ın en büyük sıkıntı kaynağı Yukarı Karabağ Türkiye için de aynı derecede sıkıntı kaynağıdır. Yıllardır vatan hasretiyle hayatlarını sürdüren 1 milyondan fazla kardeşimizin artık gözyaşları dinsin istiyoruz. Kardeşimizin topraklarının yüzde 20'sini işgal altında tutanların, 1 milyondan fazla kardeşimizi öz yurduna dönmekten alıkoyanların bizden sınırlarımızı açmamızı beklemeleri boşunadır, beyhudedir. Türkiye'nin bu konuda tavrı bellidir, nettir, kesindir.
ADIM ATMASI GEREKEN İŞGALCİLERDİR
Yukarı Karabağ meselesinde öncelikle adım atması gerekenler işgalciler ve 1 milyon kişinin yüreğini memleket özlemiyle yakanlardır. Elbette biz bütün komşularımızla iyi ilişkiler kurmayı ve sürdürmeyi istiyoruz ancak Yukarı Karabağ sorununun çözülmesi, Ermenistan ile ilişkilerimizin düzelmesinin olmazsa olmaz şartıdır, bu böyle bilinmelidir. Bundan sadece 25 yıl önce Hocalı'da yaşananların, Yukarı Karabağ'da katledilenlerin hesabını vermeyenlerin, katilleri kahraman ilan edenlerin bize verebilecekleri hiçbir tarih dersi yoktur.
Kafkas İslam Ordusu Ermeni ve Bolşevik çetelerden kurtardı
28 Mayıs 1918'de bağımsızlığını ilan eden Azerbaycan, Osmanlı Devleti ile yaptığı anlaşmanın 4. maddesi uyarısınca Ermeni ve Bolşevik çetelerin işgaline karşı Osmanlı hükümetinden yardım istedi. Enver Paşa'nın 28 yaşındaki kardeşi Nuri Paşa'nın (Killigil) çabalarıyla kurulan Kafkas İslam Ordusu, Bakü ve Azerbaycan'ın diğer illerinin Ermeni ve Bolşevik çetelerden kurtarılması için görevlendirildi. Gence'ye ulaşan Kafkas İslam Ordusu'ndaki asker sayısı, Azerbaycan kolordusundan yapılan bin kişilik takviyeyle 12 bine ulaştı. Güzergahındaki Göyçay, Salyan, Ağsu ve Kürdemir'i de Bolşevik birlikleri ve Ermeni çetelerinden temizleyen ordu, 15 Eylül 1918'de 30 saat süren şiddetli muharebelerden sonra Bakü'yü kurtardı. Kafkas İslam Ordusu, Azerbaycan'da sadece 2 ay kalmasına rağmen ülkenin toprak bütünlüğünün sağlanması ve Bakü'nün başkent olmasında önemli rol oynadı.
Aliyev böyle karşıladı
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından resmi törenle karşılandı. Gençlik Sarayı’nda gerçekleştirilen karşılama töreninde Aliyev, makam aracından inen Erdoğan ile kucaklaştı. Erdoğan, 1 saat 10 dakika süren baş başa görüşmenin ardından Azerbaycan’ın merhum Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in kabrini ziyaret etti. Bakü Türk Şehitliği’ne de geçen iki Cumhurbaşkanı, buradaki anıta çelenk koydu ve anıt defterini imzaladı.
Yenilginin utancını hala unutamadılar
Erdoğan, "Bugün 15 Eylül 1918 tarihinde kazanılan bu büyük zaferi küçük, önemsiz göstermeye çalışan bazı çevreler olduğunu biliyoruz. Buna teşebbüs edenler o dönemde aldıkları ağır yenilginin utancını hala unutamayanlardır. Osmanlı’nın imzaladığı Mondros Ateşkes anlaşması maalesef bu çevrelere fırsat vermiş ve Kafkas İslam Ordusu’nun bu topraklardan çekilmesine yol açmıştır. Bundan daha acısı, aynı çevreler Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin yok olması için her türlü gayreti sarf etmişlerdir. Bağımsızlığının ilanından 22 ay sonra bunda başarılı da olmuşlardır. Kafkas İslam Ordusu’nun ve Azerbaycan Ordusu’nun burada gerçekleştirdikleri harekatlar, o dönemde Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü sağlayarak bugünkü bağımsızlığının temelini atmıştır" dedi.
Türk Yıldızları Bakü semalarında
Bakü’nün Kafkas İslam Ordusu tarafından kurtarılmasının 100. yılında Türk Yıldızları da Bakü semalarında gösteri uçuşu yaptı. Uçakların gökyüzünde kalp çizmesi, “Bir yürekte iki can, yaşasın Türkiye-Azerbaycan” sözleriyle anons edildi.
