Türkiye’nin akademik eğitim alan ilk profesyonel kadın fotoğraf sanatçısı Yıldız Moran özel bir sergiyle anılıyor. İstanbul Modern’in düzenlediği “Yıldız Moran: Bir Dağ Masalı” sergisi ziyarete açıldı.
Küratörlüğünü Merih Akoğul’un üstlendiği sergi, yaşasaydı 86 yaşında olacak olan Moran’ın 86 fotoğrafını izleyiciyle buluşturuyor. Sergide Moran’ın doğa, soyut, manzara, portre fotoğrafları öne çıkıyor. Bu kapsamda 1950’lerin başından 1962’ye kadar Anadolu’nun dört bir yanında çektiği kareler, İstanbul Büyükada’dan Kapadokya’ya Ağrı Dağı’ndan Antalya’ya uzanan geniş seçki, 50’li yılların gündelik hayatından kesitler sunması bakımından oldukça önemli. Sanatçının dünyaya açılan gözüyle birlikte sergide Viyana, İspanya, Portekiz, Londra ve Roma fotoğrafları eşliğinde bir dünya turuna çıkmak mümkün.
ARŞİVDEN İLK KEZ ÇIKANLAR
Sergide sanatçının daha önce hiçbir yerde görülmeyen fotoğrafları ilk kez izleyiciyle buluşuyor. Bunlar arasında 50’li yıllarda bir çiftlik projesiyle uğraşan siyasetçi Ahmet İsvan’a ait bir kare göze çarpıyor. 1957 tarihli bu fotoğraf Ahmet ve Reha İsvan çiftliğinde çekilmiş. 1954’te Kocaeli Diliskelesi’nde çekilen bir karenin devamı da Moran’ın arşivin bulundu. Sanatçının bir istasyon şefinin hayatını anlatan fotoğraflardan bir röportaj serisi yaptığı ortaya çıktı. Peşpeşe sıralanan bu kareler ilk kez sergideki yerini aldı.
DUYARLILIK, İNCELİK VE LİRİZM DOLU
“Yıldız Moran fotoğraflarında o günden atılan mayanın nasıl tuttuğunu, atılan tohumun bugün nasıl meyve verdiğini çok iyi görüyoruz” diyen Akoğul şunları kaydetti: Hem Anadolu’da hem Avrupa’da çektiği fotoğraflarla görmek çok heyecan verici. 50’lı yıllarda fotoğraf eğitimi almak çok ciddi bir şey. Ayrıca insanların makine görmediği Anadolu’da bir kadın fotoğrafçıyla karşılaşmaları, duygularının fotoğraflara kaydedilmesi çok çarpıcı. Bir dağ, neresinden bakarsanız oradan görünür. Ben biraz arkasına geçtim ve farklı bir seçki yapmaya çalıştım. Bugün baktığımızda bize 50 ve 60ları müthiş bir sanatsal disiplin, duyarlılık, incelik ve lirizmle gösteriyor.” Sergi İstanbul Modern’in geçici mekanı olan Union Française’te 12 Mayıs 2019 tarihine kadar görülebilecek.
