Milli Mücadele destanını hafızalarımızda yeniden canlandıran Bir Asrın Ardından Cepheler, İnsanlar ve Büyük Zafer Sergisi İş Bankası Müzesi’nde kapılarını açtı. Sergi Mondros Mütarekesi’nden İstanbul’un işgaline Anadolu’da Milli Mücadele hareketinin başlamasından İstiklal Harbi’nin kazanılmasına kadar Milli Mücadele dönemini koronolojik olarak tüm yönleriyle ele alıyor.
Sergide Kurtuluş Savaşı’nın cephelerine daha yakından bakarken, Milli Mücadele’nin kahramanlarına ve hikayelerine de yer veriliyor. Harp sahalarında bulunan mühimmat parçaları, mermiler,silahlar, kılıçlar, sıhhi malzeme, pusula, dürbün, baston, matara, kalpak, Kızılay kumbarası, anı defteri, telgraf, harita ve benzeri objeleri ile çok sayıda fotoğraf ve filmin yer aldığı binden fazla eser sergileniyor. Eserler arasında Kazım Orbay’ın pusulası ve mahmuzu, Kazım Karabekir’in ait gözetleme dürbünü, Nurettin Konyar’a ait kırbaç, Bekir Sami Günsav’ın kılıcı gibi pek parça öne çıkıyor.
Sergiyi gezenlerin hemen gözüne çarpacak bir başka çarpıcı detay ise Sakarya Nehri’nin 2020’de tamamen kurumasıyla ortaya çıkan ve Sakarya Meydan Muharebesi Tarihi Milli Parkı Müdürlüğü koleksiyonunda bulunan bir kano. Bu kano Milli Mücadele esnasında Yunan 3. Kolordusunun Sakarya Nehri üzerinde sal köprüler kurarken kullandıkları kanolardan biri olması bakımından tarihi bir önem arz ediyor.
Nesillerin gururu İstiklal Madalyaları
Milli mücadele kahramanları anmak adına bir araya getirilen istiklal madalyaları ve beratları serginin en dikkat çekici bölümü olarak karşımıza çıkıyor. Burada ailelerin ve koleksiyonerlerin ödünç verdiği nesiller boyu saklanmış 250’den fazla İstiklal madalyası ile İstiklal madalyasının ilk tasarım örneği sergileniyor. Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasının ardından cephede ve cephe gerisinde yararlılık gösterenlere madalya verilmesi konusu TBMM’de gündeme gelir.
29 Kasım 1920 günü mecliste İstiklal Madalyası’nın şeklinin belirlenmesi hususunda Darphane tarafından bir tasarım yarışması düzenlenir. Yarışmayı 9 Ocak 1923’te heykeltıraş ve ressam Mesrur İzzet (Durum) Bey’in yaptığı tasarım kazanır. Tek dereceli olan İstiklal madalyasının milletvekillerine yeşil, cephede bulunanlara kırmızı, cephe gerisinde yararlılık gösterenlere beyaz renkte kurdelesi bulunmaktadır. Cephede görev almış milletvekillerinin madalya şeritleri ise yarı kırmızı, yarı yeşil renklidir. Ön yüzünde TBMM’nin resmi arka yüzünde ise yukarı doğru bakan ay yıldızla çevrilmiş, Misak-ı Milli sınırlarını gösteren Türkiye haritasının bulunduğu İstiklal madalyası zaferi ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunu simgeliyor.
