Anadolu’nun köklü geleneklerinden biri olan taziye kültürü, son yıllarda amacından saparak aileleri ekonomik yıkıma sürükleyen bir "ziyafet" törenine dönüşmeye başladı. Uzmanlar ve din görevlileri, cenaze evinde yemek dağıtma adetinin ulaştığı boyutlara karşı uyarıda bulunuyor: "Cenaze evinde yemek yenmez, cenaze evine yemek götürülür."
"Elalem Ne Der?" Korkusu Kredi Çektiriyor
Van İl Müftüsü Dr. Mehmet Sırrı Şık’ın açıklamalarıyla yeniden gündeme gelen konu, taziye geleneklerinin suistimal edildiğini ortaya koydu. Birçok ailenin, çevre baskısı ve "elalem ne der" korkusuyla devasa taziye masraflarının altına girdiği belirtiliyor. Öyle ki, cenaze masraflarını karşılamak ve taziye yemeği verebilmek için bankalardan faizli kredi çekmek zorunda kalan ailelerin olduğu iddiaları, durumun vahametini gözler önüne seriyor.
"Ölüm ziyafet sofrasına dönüştürülmemeli"
İbret alınması gereken bir an olan ölümün, bir gösteriş ve ziyafet sofrasına dönüştürülmesinin toplumsal bir yozlaşma olduğuna dikkat çekiliyor. Uzak yoldan gelen misafirlerin ağırlanması makul karşılansa da, belediyelerin ve komşuların getirdiği ikramların dışında, cenaze sahiplerinin yemek hazırlayıp dağıtması dini açıdan da uygun görülmüyor. İslam hukukuna göre, cenaze sahiplerinin bu telaş içinde yemek hazırlaması "mekruh" kabul edilirken, asıl görevin komşulara ve akrabalara düştüğü vurgulanıyor.
Sünnete uygun taziye: Hz. Peygamber’in mirası
Konunun dini boyutuna dair Hz. Muhammed’in (s.a.v.) hayatından önemli bir örnek rehberlik ediyor. Amcasının oğlu Cafer bin Ebu Talib şehit edildiğinde, Allah Resulü kendi ailesine şu talimatı vermişti:
"Cafer ailesine yemek götürün. Çünkü onlar şu anda yemek hazırlayacak durumda değiller."
Bu hadis-i şerif, İslam dünyasında taziye adabının temelini oluşturuyor: Cenaze sahibine yük olmak değil, onun yükünü almak.
Adetler mi, ayetler mi?
Taziyenin bir ikram yarışı değil, bir acıyı paylaşma platformu olması gerektiğini belirten yetkililer; Müslümanların toplumsal alışkanlıklardan önce ayet, hadis ve sünnetleri rehber edinmesi çağrısında bulunuyor. "Taziye evi ziyafet yeri değildir" düsturuyla, bu yanlış geleneğin terk edilmesi ve yardımlaşma ruhuna geri dönülmesi gerektiği ifade ediliyor.
