Bu sütunda iki hafta BM’nin yayımladığı “iklim değişikliği” konusunda yazdık. Bu son yazı olacak.

Gün geçmiyor ki televizyon ekranında bir kurumuş göl, çürümeye terkedilmiş balıkçı sandalları görmeyelim. Göllerimiz kuruyarak haritadan siliniyor.

Derelerimizin suyu kapkara. Bu kirli dere suları toplanıp nehirlere karışıyor. Ergene’nin suyu tarımda bile kullanılmayacak hâle gelmiş. Gediz, Menderes, Sakarya, Kızılırmak gibi büyük nehirlerimiz aynı kaderi paylaşıyor.

Yirmi beş yıldır Avrupa’da çalışan bir makina mühendisi arkadaş anlatıyor: “Bir göl görüyorsunuz, etrafı temiz, suyu billur gibi. Adamlar çevreyi korumayı biliyor diyorsunuz. Ne var ki o billur gibi suyu olan gölde değil balık, bakteri bile yaşamıyor. Asit yağmurları ile zehirlenmiş bir su.”

Bu bahsi burada bırakalım.

Kalkınma, zenginleşme, ilerleme, refah ve konfor toprağın, suyun, havanın zehirlenmesi; insanın-hayvanın ve bitkilerin insafsızca sömürülmesi sonucu elde edildi.

Pek çok bitki türü, pek çok hayvan nesli yok edildi. Nehirlerin ne denizlerin yapısı değişti.

Galipler mağlupların kanını içti, eskiden zevk için arslanların önüne atılan insanlar, çağdaş dünyada fırınlarda yakıldı veya nükleer-kimyasal bombalarla imha edildi.

Günümüzde hangi sanayi insanlığın hayrına çalışmaktadır. Gıda mı, silah mı, ilaç mı? Kimya mı, petrol mü, nükleer mi?

Evdeki eşyalardan, duvardaki boyalardan, çocukların oyuncaklarından sinsi sinsi sızan nedir?

Bu hayat tarzını oluşturacak sistem önce fikrî bir ceht istiyor, bir zihniyet değişimi. Açıkçası “Bir başka dünya mümkün” demek lazım. Sonra “toprağa dönüş”ün ilmî, içtimaî, iktisadî, siyasî ve hukukî çerçevesini çizmek. Bu ne kadar zaman alır. Bilemeyiz. Gayret bizden tevfik Allah’tan.