Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), geçen yıla ilişkin üretim yöntemiyle hesaplanan gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı. Buna göre, Türkiye ekonomisi 2019'da yüzde 0,9, geçen yılın son çeyreğinde yüzde 6 büyüme kaydetti. GSYH verilerinde yapılan revizyonla 2019'un üçüncü çeyrek büyüme verisi yüzde 0,9'dan yüzde 1'e çıkarıldı.
Üretim yöntemiyle GSYH tahmini geçen yılın dördüncü çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 17 artarak 1 trilyon 189 milyar 855 milyon lira oldu. Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2019'da bir önceki yıla göre yüzde 14,9 artarak 4 trilyon 280 milyar 381 milyon lira olarak gerçekleşti. Kişi başına GSYH değeri, 2019'da cari fiyatlarla 51 bin 834 lira (9 bin 127 dolar) olarak hesaplandı. Bu değer, 2018'de 45 bin 463 lira (9 bin 632 dolar) olarak belirlenmişti.
Düşen faizlerle artan kredi büyümesinin desteklediği iç talebin etkisiyle kaydedilen güçlü büyüme, beklentileri aştı. GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, 2019 yılında zincirlenmiş hacim endeksi olarak finans ve sigorta faaliyetleri toplam katma değeri yüzde 7,4, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 4,6, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 3,7 ve tarım sektörü 3,3 arttı. İnşaat sektörü yüzde 8,6, mesleki idari ve destek hizmeti faaliyetleri ise 1,8 azaldı.
Yılın son çeyreğindeki büyüme rakamı bütün beklentilerin üzerine çıktı. Yeni Ekonomi Programı'nda (YEP) büyüme hedefi, 2019’un son çeyreği için yüzde 5 ve yılın tamamı için ise yüzde 0.5 olarak öngörülmüştü. AA Finans Beklenti Anketi'ne göre ekonomistlerin beklentisi ise 2019'da Türkiye ekonomisinin yüzde 0,6 büyümesini, 2019 yılı dördüncü çeyreğinde ise GSYH'nin yüzde 5 artması yönündeydi.
Geçen yıl, 2018'in zincirlenmiş hacim endeksine göre mal ve hizmet ihracatı yüzde 6,4 yükselirken, ithalat yüzde 3,6 düştü. Mal ve hizmet ihracatı, 2019'un dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre ise zincirleme hacim endeksi olarak yüzde 4,4, ithalatı da yüzde 29,3 yükseldi.
- Hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2019’da bir önceki yıl zincirlemiş hacim endeksine göre yüzde 0,7 arttı ve GSYH içindeki payı yüzde 57,4 oldu. Geçen yıl yüzde 19,9 artış kaydeden işgücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içerisindeki payı 2018’nin aynı çeyreğinde yüzde 33,8 iken bu oran geçen yılın dördüncü çeyreğinde yüzde 35,1 oldu. Makine teçhizat yatırımlarının %11.7 ile beş çeyrek üstüste daralmadan sonra belirgin toparlanma göstermiş olması ileriye dönük olumlu bir sinyal olarak öne çıktı.
