|

Berlin'de oturuyor Kabil'de oy verecek

Cumhurbaşkanlığı seçimi için 50 yıl sonra ilk kez oy kullanacak Avrupalı Türkler, randevu sistemi SEÇSİS şaibesiyle karşı karşıya. İddialara göre sistemdeki aksaklıklar nedeniyle vatandaşların oy kullanması için bir dizi zorluk çıkıyor. Stuttgart'ta oturan gurbetçinin sandığı Berlin'de, Berlin'de oturanın ise Afganistan'da görünüyor.

Aybike Eroğlu
00:00 - 31/07/2014 Perşembe
Güncelleme: 22:36 - 30/07/2014 Çarşamba
Yeni Şafak
Berlin'de oturuyor Kabil'de oy verecek
Berlin'de oturuyor Kabil'de oy verecek

Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının 50 yıl sonra ilk kez oy kullanma hakkı elde ettiği cumhurbaşkanlığı seçimine şaibe karıştı. YSK'nın kötü planlaması nedeniyle vatandaşların adeta oy kullanması engellendiği iddia edildi. Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı olan 2 milyon 750 bin vatandaşın pek çoğu randevu alamadı. Otomatik olarak verilen randevu günlerine mecbur kaldı.

ADETA BUBİ TUZAĞI

Avrupa'nın 27 bölgesinde faaliyet gösteren RTE Avrupa Seçim Ofisi Başkanı AK Parti İstanbul Milletvekili Metin Külünk, 'Vatandaşların oy kullanmak için kilometrelerce mesafe katetmesi gerekiyor. Bir de randevu sisteminin teknik özellikleriyle kısıtlama getirmek, vatandaşların oy vermesini bilinçli engellemektir. Uygulamanın dünden bugün görülerek iyi planlanmış bir engelleme olduğunu düşünüyorum. 'Seçim 31 Temmuz 3 Ağustos tarihleri arasında yapılacak, ilk iki gün iş günü. Çalışan vatandaşlarımız otomatik randevu sistemi Perşembe veya Cuma gününe randevu vermişse oy kullanamayacak. AK Parti'nin yurt dışındaki genel oy oranı yüzde 60 ila 70 arasında değişiyor. Oranın sandığa yansımaması için oy kullanma merkezleri ve randevu sistemi üzerinden bubi tuzağı kurmuş' şeklinde konuştu.

YERLER DEĞİŞİYOR BİLGİ VERİLMİYOR

YSK'nın sistem kapandıktan sonra açıklamış olduğu rakamların yurt dışı seçmen sayısının çok altında olduğunu belirten Union of European Turkish Democrats Genel Başkan Yardımcısı Asiye Bilgin, Avrupa'da oy kullanacak vatandaşların orta yaş ve üstü olduğuna dikkat çekti. Bilgin, 'Vatandaşların internet üzerinden sisteme girip randevu almasını beklemek anayasal hakkı zorlar nitelikte. Sistem yüzbinlerce insana otomatik sistemle randevu verdi. Randevu tarihleri daha sonradan sistem tarafından değiştirilmiş, bilgi dahi verilmemiş'dedi.

Kağıt üzerinde sorunsuz gibi görünen uygulamanın sahada zulme dönüştüğünü anlatan Bilgin, RTE Avrupa Seçim Ofisine gelen şikayetleri şöyle sıraladı: 'Otomatik sistem uygulamasıyla aile fertlerine değişik günler için randevu verilmiş.

SANDIĞA GİTMEK ZULME DÖNÜŞTÜ

Mesela evin babasının randevusu Pazar günü iken, annenin randevusu Cuma günü oy kullanacak. Bir vatandaşımızın ikametgahı Stuttgart şehrindeyken oy verme adresi olarak Berlin belirlendi.' Almanya'da yaşayan vatandaşın oy kullanma yeri olarak Afganistan belirlendiğini anlatan Bilgin, 'Söz konusu vatandaş hayatında Afganistan'a gitmemiş ve aslında Almanya'da seçmen kütüğüne kayıtlı. Birçok vatandaş kayıt yaptırmış olmasına rağmen randevu sisteminde kayıtları ise görünmüyor' diye açıkladı.

PARALEL YAPI HAZIRLADI

Öte yandan Avrupalı Türklerin seçim yapması için geliştirilen randevu sistemi SEÇSİS'in, paralel yapıya mensup olduğu belirtilen Havelsan'dan üst düzey yetkili S.M. ve YSK'nın paralel yapıya mensup hakim üyesi K. A.'nın girişimleriyle dizayn edildiği iddia edildi. SEÇSİS 21-25 Temmuz tarihleri arasında hizmete girmişti.

Kapıdan 400 bin oy girdi

Yaşadıkları ülkelerdeki konsolosluklarda cumhurbaşkanı seçiminde oy kullanabilmek için kayıt yaptırmayan gurbetçiler, sandık başına gümrüklerde ve havaalanlarında gidiyor. 5 gündür devam eden oy verme işlemlerinde şu ana kadar 400 bin gurbetçinin gümrük kapılarında oy kullandığı öğrenildi. Bu rakam yurtdışındaki 2 milyon 734 bin 429 seçmenin yüzde 15'ine tekabül ediyor. Gümrükler oy kullanacak seçmen sayısının 800 bini bulması bekleniyor. Cumhurbaşkanı seçiminin 2'nci tura kalması durumunda gümrüklerdeki oy verme işlemi 17-24 Ağustos tarihleri arasında gerçekleşecek.

İşler'den gurbetçiye oy çağrısı

Başbakan Yardımcısı Emrullah İşler, yurt dışındaki vatandaşları oy kullanmaya çağırdı. Almanya, Fransa, ABD ve Belçika gibi ülkelerde 4 gün, diğer ülkelerde de Türk nüfusuna göre 1, 2 ve 3 gün oy kullanılacağını belirten İşler, şunları kaydetti: 'Yurt dışında randevulu oy kullanılacak. Randevu almayanlar, sistem tarafından verilen oy kullanacakları tarihi YSK sitesinden öğrenebilirler. Yurt dışındaki Türkler'i oy vermeye çağırıyorum.'

Demokrasi ayıbına dönüşebilir

Avrupa'da yaşayan vatandaşlardan çok fazla tepki aldıklarını belirten Uluslararası Rabia Platformu Koordinatörü Cihangir İşbilir, 'Randevu sisteminin teknik olarak zorlukları var' dedi. Tedbir alınmazsa onbinlerce vatandaşın oy kullanamayacağını anlatan İşbilir, 'SEÇSİS'e bilgisayar ve internet kullanamayan yaşlılar başta olmak üzere süre kısıtlamalarından dolayı vatandaşlar giremedi.

Bir düzen sağlanması amacıyla düşünülen randevu sistemi teknik engellerden dolayı gülünç bir demokrasi ayıbına dönüşebilir. Oy kullanma hakkı bu tür teknik sebeplerden dolayı engellenmez. Eğer çözülmezse 'vatandaşlarımızın oy kullanmaları engelleniyor mu acaba?' sorusu haklı çıkacak. Çünkü oy kullanamayacak vatandaş sayısı ihmal edilmeyecek kadar çok' şeklinde konuştu.

YSK KULAK TIKADI

Oy verme yöntemi açıklandığında oluşacak sorunlarla ilgili YSK'ya başvuru yaptıklarını anlatan Union of European Turkish Democrats (UETD) Genel Başkan Yardımcısı Asiye Bilgin, YSK'nın şikayetlere kulak tıkadığını söyledi. Kanunen Türkiye temsilciliği bulunan şehirlerde oy kullanılabileceğini anlatan Bilgin, 'Ülkemizin Almanya'da Berlin, Kalsruhe, Stuttgart, Frankfurt, Düsseldorf, Köln, Essen, Münster, Münih, Nürnberg, Hannover, Hamburg şehirlerinde başkonsolosluğu bulunmasına rağmen sadece 7 bölgede oy kullanılabilecek. Aynı sorunlar diğer Avrupa ülkeleri içinde geçerli.

'SEÇİM SİSTEMİ ÇÖKERTİLDİ'

Mesela İngiltere'de sadece Londra'da oy kullanılacak. Vatandaşlar gerçekten zor durumda bırakıldı' açıklamalarında bulundu. Komplike olan sistemin uygulamasında eksiklikler bulunurken, 21 temmuz tarihinde sistemin geçici olarak çökerek vatandaşların oy kullanmasının engellendiği de iddia ediliyor.


10 yıl önce