Merkez üssü Yalova'nın Çınarcık ilçesi olan 4.1 büyüklüğündeki deprem paniğe neden oldu. Peki bu depremin beklenen büyük İstanbul depremi ile bağlantısı var mı? 4.1 büyüklüğünde olmasına rağmen neden bu kadar şiddetli hissedildi? Tüm merak edilen soruları dün de deprem uyarısında bulunan İTÜ Öğretim üyeleri Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan ve İTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Okan Tüysüz değerlendirdi.
Bu sabah 05.36'da merkez üssü Yalova'nın Çınarcık ilçesi olan 4,1 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Hürriyet'in haberine göre; Panik havası oluşturan depremle ilgili deprem uzmanları tüm merak edilen soruları sıcağı sıcağına yorumladı.
BEKLENEN İSTANBUL DEPREMİ NEREDE OLACAK?
"99 Gölcük depremiyle kırık ikiye bölündü. Bunlardan bir tanesi Çınarcık çukurunun bulunduğu kesimden; onun kuzeyinden İstanbul Avcılar'a yöneldi. Bu İstanbul'a doğru giden kırıktı, ondan ötesini kıramadı. Çünkü yerin altından 2 km magma yükselimi vardı. Yer kabuğunun kırılganlığını düşürdüğü için beklenen İstanbul depremini yapamadı.
Bunun dışında diğer konu ise Gölcük'ten başlayıp 180 km kırarak gitti. Karamürsel'i kırdı, Çiftlikköy'ü kırdı. Diğer bir kol da Çınarcık üzerinden Esenköy'e doğru ilerledi. Daha ötesine gitmiş olsa İmralı Adası'na gidip oradan da Bandırma'ya ulaşması gerekiyordu. Tam orada kaldı, kabuğu kıramadı daha fazla. Böyle durumlarda gerginlik kırığın uç noktalarında birikmeye başlar.
Burayı tekrar kırması için biriktirmesi gereken güç 6 milyar gigaton. Şimdi bu gücü biriktirirken depremcikler olmaya başlıyor. Bu depremciklerden birisi de bugün olan 4.1 büyüklüğündeki deprem. Kuzey Anadolu kırığının güney kolunda olmuştur. Burada şu şüphe uyandırıyor şu anda. Peki beklenen İstanbul depremi diye ağızda sakız edilen deprem İstanbul üzerinde mi olacak? Yoksa İmralı'nın üzerinde mi olacak diye bir kuşkusu yaratıyor. Eğer beklenen deprem Çınarcık, Gemlik Körfezi'nin olacağı yerde olursa 6,4 6,7 arasında değişebilir.
GERGİNLİĞİ BİRİKTİRDİĞİNİN İŞARETİ
O depremin öncüsü diyemeyeceğiz ama bir gerginlik biriktirdiğinin işaretidir bu. Şu anda orada bir gerginlik boşalması vardır. Şu anda Marmara çok büyük bir depreme yapacak bir gerginlik biriktirmesi yapmış mıdır? Bana göre şu an yapmamıştır. Onun için bir süre daha beklememiz gerekir diye düşünüyorum."
ŞU ANDAKİ HALİYLE TELAŞ EDİLECEK BİR DEPREM DEĞİL
"Bu bölge biliyorsunuz çok sayıda deprem üreten faylardan oluşuyor. 1999 depremi bunun hemen doğusunda meydana gelmişti. Büyüklükleri, Avrupa Sismolojik Birliği tarafından 4, AFAD tarafından 4,1, Kandilli tarafından 4,3 olarak veriliyor. Olan deprem karada olan bir deprem. Bu bölgede 4 büyüklüğünde deprem olması bir takım fayların kırılmasına işaret ediyor. Ancak bu herhangi bir depremin öncüsü olarak beklenen bir deprem değildir.
Bu 4 büyüklüğündeki deprem hepimizi biraz heyecanlandırdı. Yapılacak şey bunu izlemek, hemen arkasından artçıları olacak mı küçülerek sonlanacak mı buna bakacağız. Şu andaki haliyle telaş edilecek bir deprem gibi durmuyor.
DEPREM NEDEN ŞİDDETLİ ŞEKİLDE HİSSEDİLDİ?
Depremler eğer yüzeye yakın olursa, sığ olursa depremin derinliği o zaman geniş bir alanda hissedilir. Bu olağandır. 4 büyüklüğünde deprem de yüzeyde hissedilebilecek bir depremdir. Halkımıza geçmiş olsun. Telaş edilebilecek bir şey söz konusu değil. İstanbul'da deprem olmasını beklediğimiz fay, şu anki depremin oldukça kuzeyinde. Şu an o fay üzerinde bir deprem olmadığını söyleyebiliriz. Ancak önemli olan depreme hazırlıklı olmak. Bu konuda 1999'dan bu yana çok çeşitli uyarılar yapıyoruz. Ancak hazırlıklarımızın tamam olmadığı yetkili ağızlar tarafından da ifade edilebilmektedir. Deprem herhangi bir zamanda, herhangi bir anda olabilir.
Marmara Denizi'nin güneyinde olduğu için Bursa çevresi, Tekirdağ civarında deprem hissedilmesi olağandır. Ama bunu kısa bir zaman içerisinde izlemek mümkün olacaktır."
PROF. DR. ERCAN ÇANLAR 2033'TEN SONRA ÇALMAYA BAŞLAR
Beklenen İstanbul depremiyle ilgili dün yaptığı açıklamalarda Çanlar 2033'ten sonra çalmaya başlar diyen deprem uzmanı Prof. Dr. Ahmet Ercan, yapı niteliğine baktığımız zaman depremden yüzde 35 oranında Anadolu yakası etkilenecek. Yüzde 65 yıkımını ise Avrupa yakası yaşayacak diye konuştu. Ercan, Beklenen İstanbul depremi bir tane deprem olmayacak. İstanbul depremi en az 3 tane deprem olacak. dedi.
Irak-İran sınırında geçtiğimiz günlerde meydana gelen 6.4 büyüklüğündeki depremin Türkiye'yi etkileme ihtimali bulunmadığını fakat depremin Türkiye'de 17 Ağustos 1999 Gölcük, 12 Kasım 1999 Düzce ve 23 Ekim 2011 Van depremini yapan Kuzey Anadolu Fay Hattı'nda meydana geldiğini hatırlatan Prof. Dr. Ercan, “ Kuzey Anadolu fay hattındaki kırılmalar doğudan batıya doğru ilerliyor. İstanbul Küçükçekmece'ye ulaştığında fay ilerleyemiyor. Çünkü burada İstanbul Boğazı'nın altında 2 kilometrelik bir magma yükselmesi var diye konuştu.
İSTANBUL DEPREMİ TEK DEĞİL EN AZ ÜÇ OLACAK
Prof. Dr. Ercan, olası İstanbul depremin tek olmayacağını kaydederek, “Beklenen İstanbul depremi, bir tane deprem olmayacak. İstanbul depremi en az 3 tane deprem olacak. Kuzey Marmara'da daha önce olan büyük depremlere baktığımızda bunların hepsinin ardışık bir şekilde olduğunu görüyoruz. Bu depremler meydana geldikten 3 yıl içinde gerçekleşmiş şeklinde konuştu.
SİVRİADA 6.4, TEKİRDAĞ SİLİVRİ ARASI 7.3
Kuzey Anadolu Fay Hattı'nın Küçükçekmece bölgesinden geçemediğini söyleyen Prof. Ercan, “Orayı kırmak için 6 milyar gigatonluk güç gerektiriyor. Fay hattı bu gücü biriktirdiği anda burayı kıracak. O zaman 'İstanbul depremi oldu' diyeceğiz. Küçükçekmece Sivriada'nın önünde 6,4 ile 6,7 arasında orta büyüklükte deprem olacak. Ancak Tekirdağ Marmara Ereğlisi ile Silivri arasında 7 ile 7.3 büyüklüğünde deprem olacak ifadelerini kullandı.
YIKIMI AVRUPA YAKASI YAŞAYACAK
Depremin yıkım gücünün yapılaşmaya olan uzaklığı ve niteliğine bağlı olarak değiştiğini kaydeden Prof. Dr. Ercan, “Yapı niteliğine baktığımız zaman depremden yüzde 35 oranında Anadolu yakası etkilenecek. Yüzde 65 yıkımını ise Avrupa yakası yaşayacak dedi. Prof. Dr. Ercan İstanbul'da kentsel dönüşümün yapılamadığına dikkat çekerek, “Kentsel dönüşüm İstanbul'da tam anlamıyla uygulanamıyor. İstanbul'un kırsal kesimlerinde uygulanabiliyor. İstanbul'un en büyük sorunu ulaşım ve nüfus yoğunluğu diye konuştu.
15 BİN KİŞİ HAYATINI KAYBEDER
İstanbul depreminin 2045 yılından önce olmayacağını söyleyen Prof. Dr. Ercan, “Çanlar 2033'ten sonra çalmaya başlar. 2033'e kadar deprem olacağını düşünmüyorum. En olası yıllar 2040 ile 2050 yılları arasındadır. Deprem şu an için olursa biraz önce saydığım yerlerde 'Küçükçekmece, Silivri, Marmara Ereğlisi' 15-20 bin kişiyi kaybedebiliriz. İstanbul'da 1 milyon 750 bin olduğunu sanıyoruz. Milyonlarca kişi evsiz kalabilir dedi. Prof. Dr. Ercan, tarihi yarımada bölgesinin olası İstanbul depreminde en fazla etkilenen bölgelerden biri olacağını söyleyerek, “Ayasofya Müzesi'nden Süleymaniye Camii'ne, Süleymaniye Camii'nden Azatlı Deresi'nin olduğu kesime kadar olan bölgenin altındaki depremden çok güçlü olarak etkilenecektir şeklinde konuştu.
