Kardeş ülke Azerbaycan, Türklerin ata topraklarındaki büyük kültürlerden biridir. Tarihi eskiçağlara dayanan Azerbaycan en çok halılarıyla meşhur. Çok renkli, çok kültürlü ve gözalıcı güzelliklere sahip bu ülkenin mutfak kültürü de çok zengindir.
Coğrafi ve kültürel kökleri nedeniyle Asya ve Kafkas mutfaklarının izlerini taşıyan Azerbaycan mutfağında pirinç oldukça büyük önem taşıyor. Aslında bu “bir besinden birçok yemek yapabilme” becerisi sadece pirinçle sınırlı değil. Dolma ve sarmaların, çorba ve salataların da onlu sayılarla ifade edilen çeşitleri var.
ZEYTİNYAĞLI YEMEKLER YOK
Mutfağa daha çok sıcak yemekler hakim. Zeytinyağlı yemekler yok. Etler, hamur işleri, çorba ve pilavlar en fazla karşımıza çıkan çeşitler. Nimet Berkok, Kamil Toygar hocaların anlattığına göre Azeri mutfağında soğuk algınlığı için hamur işi yemek adetten imiş. Türk mutfaklarının genel özelliklerinden biri olan kurutulmuş gıdalar bu mutfakta da yaygındır. Etin kavrulup, kurutulup saklanması eski geleneklerden biridir. Yine deniz kenarında olmanın etkisiyle balık ta Azerbaycan mutfağında sevilip pişirilir. Karabağ’ın Ağdam şehrinde 1982 yılında kurulan ekmek müzesi, gastronomi açısından görülmeye değer bir yerdi. Burada bulunan, daha sonra Azerbaycan Tarih Müzesine aktarılan M. Ö. 7.bin yıla ait buğday kalıntıları, bölgenin kültür köklerinin ne kadar zengin olduğuna işaret eder. Maalesef 1992’de füze ateşiyle tahrip olan bu güzel müzeden buğdayların kurtarılmış olması yegane tesellimiz.
Yerel otlardan şerbetlere, mantı ve erişteden paça çorbasına, dolmadan pilava yüzlerce ortak lezzetle kardeş Azerbaycan mutfağı, elbette bir kaç köşe yazısı gerektiriyor. Bu yüzden tariflere geçip sofralarımıza kardeş lezzetler taşıyalım istiyorum.
Yarım kilogram un
Bir tatlı kaşığı tuz
Bir su bardağı su
300 gram kıyma
Bir kuru soğan
Bir çay kaşığı kişniş
Bir çay kaşığı karabiber
2 yemek kaşığı domates salçası
1 yemek kaşığı tereyağı
2 litre et suyu
Un, tuz ve suyla orta sertlikte bir hamur yoğuralım, 10 dakika dinlendirelim. Soğanı rendeleyelim. Kıymayı kavurup soğan, kişniş, karabiber ve tuz ekleyelim. Hamuru bezelere ayırıp mantı hamuru gibi açalım. Bir Pet şişe kapağı boyunda yuvarlak keselim. İçini koyup uçları az geride kalacak şekilde yarım ay şeklinde katlayalım. Uçlarından tutup midye şekli verelim. Et suyunu kaynatalım, düşbereleri haşlayalım.
Yarım kilogram sarımsak
Yarım kilogram ekşi kara erik
4 adet defne yaprağı
5-6 tane karabiber
Bir yemek kaşığı tuz
4 su bardağı sirke
Dereotu
Karanfil
Sarımsaklar ayıklayalım. Erikleri yıkayıp bir kaç delik açalım. Kaynar su ile dezenfekte ettiğimiz kavanoza tane kare biber, defne yaprağı, tuz, dere otu, karanfil yerleştirelim. Üzerine erik ve sarımsakları kat kat yerleştirelim. Kavanozu sirke ile dolduralım ve ağzını sıkıca kapatalım. 15 gün serin ve karanlık bir yerde bekletelim. Afiyet olsun.
