|
Pakistan"ı seçimden sonra ne bekliyor?

Pakistan"da 86 milyon kişinin oy kullandığı seçimde Pakistan Müslüman Birliği Partisi Başkanı (PML-N) Navaz Şerif dün gece seçmenlerine %60"lık bir oy oranıyla galip çıkacağını duyurdu.

Görünen o ki Pervez Müşerref"in darbeyle düşürdüğü Navaz Şerif üçüncü kez Pakistan Başbakanı olacak.

Dünyanın en kalabalık nüfusa (180 milyon) sahip altıncı ülkesi olan Pakistan"ı oldukça hareketli günler bekliyor. Son 5 senedir askeri vesayetten kurtulmuş olsa da ülke sosyal ve ekonomik birçok problemle karşı karşıya. Uluslararası Şeffaflık Örgütü"nün raporlarına göre Pakistan"da yolsuzluk oranı 128 milyar dolarla gayrisafi yurt içi hasılanın %60"ına tekabül ediyor.

CIA factbook verilerine göre ise kamu borcu oranı %50.4. Enflasyon oranı %11.6; işsizlik oranı ise %6"larda... Ancak ülkeye gidince özellikle işsizlik rakamlarının çok da gerçeği yansıtmadığına tanık oluyor insan ve birçok insan da aynısını söylüyor. Doğru dürüst yabancı yatırımların gelmediği, bu kadar sorunlu bir ekonomik altyapı üzerine yolsuzluktan boğulan bir siyasi düzen de binince ülkede istikrarı sağlamak oldukça güç.

Seçim sonrası süreç için Dawn gazetesinin Noam Chomsky ile yaptığı özel röportaj önemli sinyaller içeriyor. Chomsky eyalet sisteminin hakim olduğu ülkede Pencap ağırlıklı bir sonucun sıkıntı yaratabileceğine işaret ediyor. Zira her bölgede ayrı partiler majoriteye sahip aslında. Hindistan-Pakistan ilişkileri açısından bakıldığında iki ülke arasında süregelen gerilim ve karşılıklı nükleer restleşme tekrar tansiyonu yükseltebilir, daha önce iki kez olduğu gibi, diyor.

ABD"nin Afganistan"dan çekilme süreci, bu bağlamda İslamabad"daki askeri bölgeler, bunun Pakistan"ın güvenliği ve ekonomisi üzerindeki etkileri tekrar gözden geçirilecektir ki Chomsky Afganistan"da kullanılan insansız hava araçlarının (drones) Pakistan"ın belirli bölgelerini alt üst ettiğini; öte yandan ülkenin El Kaide ve Taliban nedeniyle "terörist bir süper güç" tarafından işgali edildiğini vurguluyor.

Chomsky"nin Pakistan"daki askeri vesayetin son 5 senedir etkin olmamasından yola çıkarak Türkiye"yi bir nevi model gösteriyor.

Seçim sonrası süreç için Dawn gazetesinin Noam Chomsky ile yaptığı özel röportaj önemli sinyaller içeriyor. Chomsky eyalet sisteminin hakim olduğu ülkede Pencap ağırlıklı bir sonucun sıkıntı yaratabileceğine işaret ediyor. Zira her bölgede ayrı partiler majoriteye sahip aslında. Hindistan-Pakistan ilişkileri açısından bakıldığında iki ülke arasında süregelen gerilim ve karşılıklı nükleer restleşme tekrar tansiyonu yükseltebilir, daha önce iki kez olduğu gibi, diyor.

ABD"nin Afganistan"dan çekilme süreci, bu bağlamda İslamabad"daki askeri bölgeler, bunun Pakistan"ın güvenliği ve ekonomisi üzerindeki etkileri tekrar gözden geçirilecektir ki Chomsky Afganistan"da kullanılan insansız hava araçlarının (drones) Pakistan"ın belirli bölgelerini alt üst ettiğini; öte yandan ülkenin El Kaide ve Taliban nedeniyle "terörist bir süper güç" tarafından işgali edildiğini vurguluyor.

Chomsky"nin Pakistan"daki askeri vesayetin son 5 senedir etkin olmamasından yola çıkarak Türkiye"yi bir nevi model gösteriyor.

Benim için röportajın en vurucu kısmı Pakistan ABD"nin Afganistan"daki amaç ve hedeflerini desteklemek adına topraklarını ABD"nin her türlü agresif eylemine açık tutması (Afganistan"a karşı). Ayrıca ABD Pakistan"ın İran ile olan ilişkisini kesmesini istiyor. Küçük bir hatırlatma yapmak gerekirse geçtiğimiz Mart ayında İran ve Pakistan bir doğalgaz boru hattı projesine imza atmıştı. Türkiye ve Ermenistan"a gaz satabilen İran Pakistan"la yapılan bu anlaşma ile üçüncü müşterisini bulmuştu. Bu anlaşma İran"ın ambargodan nefes almasını sağlayacağı gibi Pakistan"ı da içinde bulunduğu ekonomik darboğaz ve enerji kesintileri konusunda rahatlatacaktı.

Askeri vesayet sonrası çok da sert olmayan İslamcı bir iktidar parti. Sosyo-ekonomik çöküntü, mücadele edilmesi gereken radikal uç beylikler... Arap Baharı"nın yaşandığı bölgelerden çok da farklı gelmiyor insana...

Galiba Pakistan"ın önümüzdeki 5 yıllık hamlelerini ABD dış politikası yönlendirecek. Ekonomisi oldukça kırılgan hale gelen Pakistan ise Çin, Hindistan veya Brezilya konumunda olmadığı için özellikle İran konusunda ABD angajmanlı bir siyaseti izlemeye mecbur kalacak...

Hayırlısı...


11 yıl önce
Pakistan"ı seçimden sonra ne bekliyor?
Ne olacak bu anne babaların hali?
Seçim sonrası ekonomide manzara nasıl?
Amerikan siyasetinin İsrail ‘trajedisi’
Jeopolitik sürpriz: ABD, Rusya ve İsrail nasıl anlaştı?
Nazlı seçmen günlerinde siyaset