ABD'de hükümet, altı gündür 'kapalı'. Bu, ülkedeki federal hizmetlerin durdurduğu anlamına geliyor.
Kördüğümün sebebi, ABD Başkanı Cumhuriyetçi Donald Trump'ın yasa dışı göçü önleme amacıyla Meksika sınırına duvar inşa etmek için istediği 5 milyar dolarlık ödenek konusundaki tartışmalar. Temsilciler Meclisi'nde çoğunlukta olan ve Ocak ayı itibariyle göreve gelecek olan Demokratlar ve Trump'a karşı çıkan bazı Cumhuriyetçiler ise yaklaşık 1.3 milyar dolarlık ödeneğin artırılmasına karşı çıkıyor.
Kısa zamanda çözüm beklenmiyor
Her iki taraf da fikir ayrılığının 2019'a taşınacağı görüşünde.
Bütçe konusundaki fikir ayrılığı nedeniyle yüzbinlerce federal hükümet görevlisi ücretsiz izne çıkmaya zorlandı, ücretlerinin ne zaman ödeneceği konusunda belirsizlik var.
Trump karşıtları, ABD Başkanı'nın siyasi amaçları uğruna göç meselesini olduğundan 'daha abartılı' bir hale getirdiğini ve duvar inşa etmek yerine sınır güvenliğini sağlamanın başka yolları olduğunu savunuyor.
Bütçe konusundaki tartışmalar ABD ekonomisi ve piyasaların 2019'da da sıkıntılı günler yaşayabileceğine işaret ediyor.
Kaynak akışı kesildi
Amerikan medyasında yer alan haberlere göre, Kongre'de bu hafta içerisinde bir oylama yapılması beklenmiyor. Dolayısıyla krizin yeni yıla sarkması ihtimali yüksek görünüyor.
Kongre’de bir harcama tasarısı üzerine anlaşmaya varılamadığı için Cuma geceyarısı itibariyle bazı federal kurumlara kaynak akışı kesilmişti. O günden sonraki dört gün haftasonu ve Noel tatillerine denk geldiği için, hükümetin kısmen kapanmasının ilk etkileri Çarşamba günü görülmeye başlandı.
420 bin deferal memur etkilendi, 380 bin memur ücretsiz izne ayrıldı
Kapanmadan kabine düzeyindeki dokuz bakanlık ve çok sayıda daire etkilendi. 420 bin civarında federal memur ücretsiz çalışırken, 380 bin civarı da ücretsiz izne ayrılmak durumunda kaldı.
Beyaz Saray’da Kongre’deki Demokratlar arasındaki görüşmeler devam ederken, Kongre üyelerinin ekipleri de kendi aralarında müzakerelerini sürdürüyor. Görüşmelerde hala bir sonuç alınabilmiş değil ve hızlı biçimde sürpriz bir gelişme yaşanması ümitleri azalıyor.
Trump'a yakın isim: Başkan'ı yıldıramazlar
Görüşmelere dahil olan ve Trump’a yakın isimlerden biri olan Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi üyesi Mark Meadows, Başkan Trump’ın sınırların güvenceye alınması noktasındaki kararlılığında çok katı olduğunu belirtti. CNN’e konuşan Meadows, “Eğer bu başkanın bu konuda teslim olacağını düşünüyorlarsa, onu yanlış okuyorlar” ifadesini kullandı.
Bu noktaya nasıl gelindi?
Çarşamba günü, federel kurumların 8 Şubat'a kadar açık kalmasını sağlayacak geçici bir bütçe Kongre'den geçmişti ancak bu bütçede Trump'ın istediği "duvar ödeneği" bulunmuyordu.
Trump ise ödeneğin yer almadığı bir bütçeyi imzalamayacağını açıkladı.
Cumhuriyetçilerin şu an için çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi, salt çoğunlukla 5,7 milyar dolarlık duvar ödeneğine destek verdi ancak bütçe tasarısının ABD Kongresi'nin üst kanadı olan Senato'da da en az 60 oy alması gerekiyor. Cumhuriyetçilerin Senato'daki sandalye sayısı ise 51.
Temsilciler Meclisi'ndeki sandalye dağılımı da Ocak ayından itibaren değişecek. Kasım ayında yapılan ara seçimlerle birlikte Temsilciler Meclisi'nde çoğunluk Demokratlara geçti. Ocak ayında yeni Kongre üyelerinin göreve başlamasıyla Temsilciler Meclisi'nde Demokratlar daha fazla söz sahibi olacak.
- ABD federal hükümeti benzer bütçe anlaşmazlıkları nedeniyle bu yıl 2 kez daha kapanmak zorunda kalmıştı. Bazı federal kamu kuruluşları 20-23 Ocak arası kapalı kalmış, aynı durum 9 Şubat'ta da birkaç saatliğine yeniden yaşanmıştı.
ABD'nin Meksika sınırına duvar örmek, Trump'ın 2016'daki başkanlık seçimi kampanyasının ana vaatlerindendi.
