Terör örgütlerini hedef alma bahanesiyle sivil halkın katledilmesi Fransa’nın Mali’de çıkmaza girmesine neden oldu. Batı Afrika üzerine araştırmalar yapan İstanbul Ticaret Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Dr. Murat Yiğit, Fransa’nın bölgede varlığını sürdürme konusunda sorunlar yaşadığını dile getirdi.
Yiğit, sözlerini şöyle sürdürdü: “Fransa, uzun zamandan beri bölgede kalmakta sorun yaşıyor. Çünkü üzerinde toplumsal ve siyasi bir baskı var. Mali’de yakın bir zaman önce gerçekleşen askeri darbede rol oynadığı için Fransa’ya yönelik bir tepki artmıştı. Ancak bir anda Fransa’yı oyun dışı bırakabilecek bir yönetim söz konusu değildi. Fransa kendisine yönelik tepkinin farkında askeri, siyasi ve ekonomik olarak orada çok fazla barınamayacağını anladı. Terörle mücadele gerekçesiyle askeri olarak bölgede kalmaya çalışıyor. Öte yandan halk, bizim artık Fransa’ya neden ihtiyacımız, neden Fransa ordusu burada sorusunu yöneltmeye başladı.”
UZUN VADELİ PLAN
Fransa’nın doğrudan doğruya belli lokasyondaki saldırıları üstlenmediğine dikkat çeken Yiğit, şunları dile getirdi: “Mali’deki irili ufaklı grupları harekete geçirmeyi tercih ediyor. Diğer yandan sahadaki kayıplarını öne sürürek askerlerini çekmiyor. Çünkü orada uzun vadeli planlar yapmıştı. Askeri olarak ABD ile birlikte destekledikleri bölgesel bir takım organizasyonların sürdürmesi gerekiyor.” Fransa’nın orada bulunmayı çok zaruri görmesinin iki önemli nedeni olduğuna dikkat çeken Yiğit sözlerini şöyle sürdürdü: “Birincisi bölgenin kontrolü ve diğeri de Nijer’deki uranyumun kontrolüdür. Fransa Nijer’den uranyum alıyor. Fransa’daki nükleer enerji üretiminin üçte ikisini sağlayan bir uranyum kaynağı ve bunu garanti altına almak adına Mali-Nijer sınırını güvenli hale getirmeye çalışıyor. Mali ve Nijer sınırındaki silah ve uyuşturucu trafiği de Fransa’nın işine yarıyor. Aynı zamanda Mali ve Libya arasında ciddi bir silah trafiği var. Fransa, bu yolla Libya’daki savaşın seyrini kendi lehine değiştirmeyi hedefliyor.”
Fransızlar istemiyor
- Fransa’da yapılan bir anket, halkın yüzde 51’inin Fransa’nın Afrika ülkesi Mali’deki askeri operasyonlara karşı çıktığını ortaya koydu. Fransa’nın 11 Ocak 2013’te Mali’de başlattığı Serval operasyonunun 8. yıl dönümü vesilesiyle yapılan ankete katılanların yüzde 51’i, Fransa’nın askeri operasyonlarını onaylamadığını belirtti. Ifop yetkilisi Jerome Fourquet, soruda sadece Mali’den bahsedildiğini ancak Fransızların bölgede ayrım yapmadığını, bu nedenle cevaplarının Çad, Nijer, Burkina Faso ve Moritanya’yı da kapsayan Sahel bölgesindeki Barkhane operasyonuna karşı olduklarını gösterdiğini kaydetti. Öte yandan Mali’deki sivil toplum kuruluşları (STK), 3 Ocak’ta Fransız Barkhane Operasyonuna bağlı güçlerin düzenlediği ve yüzden fazla sivilin yaşamını yitirdiği belirtilen hava saldırısına ilişkin bağımsız bir soruşturma başlatılması çağrısında bulundu.
