Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, merakla beklenen reform paketini dün İstanbul’da açıkladı. “Yeni Ekonomi Programı Yapısal Dönüşüm Adımları 2019" toplantısında konuşan Berat Albayrak, yaptıkları düzenlemelerin ekonomi politikaları açısından önemli bir gündem olduğunu söyledi. Bu paketin hazırlıklarını geçtiğimiz ağustos ayında başladıklarını hatırlatan Albayrak, iş dünyası temsilcisi sivil toplum örgütleriyle odaların bu çalışmaya büyük katkı verdiğini söyledi.
Albayrak, tüm ekonomi politikalarındaki prensiplerin, yapısal reformların önceliklendirilmesi, serbest piyasa ilkeleri ile uyumluluk, ihracat ve istihdamın odaklı olmak, sürdürülebilir büyüme, sıkı maliye politikası, daha adaletli vergi sistemi, para ve mali politikalar arasında koordinasyon olduğunu vurguladı. Albayrak, ekonomik dengelenme, istikrarlı büyüme, daha adaletli paylaşım ve nitelikli insan gücü ve güçlü toplum başlıklarında dönüşüm hedeflerini belirtip, uygulamaya başladıklarını hatırlattı.
BU BİR İLK ADIMDIR
“Biz bu paket ile bugün ekonomimizin karşılaştığı en temel sorunlara yeterli çözüm sağlayacağını düşündüğümüz düzenleme ve adımların ilk aşamasını ele aldık” bilgisini veren Albayrak, Yeni Ekonomi Programı’nda ortaya koydukları hedeflere ulaşmak için sadece 2019 yılında hayata geçirmeyi taahhüt ettikleri, düzenleme ve adımları paylaşacağını vurguladı. Albayrak, “2020 yılında, yani Yeni Ekonomik Programın ikinci yılında yine o yılı ilgilendiren, önümüzdeki yıl gerçekleştirmeyi planladığımız reformlarımızı seneye buluşup o adımları atacağımız programın tanıtımını yapacağız” dedi.
“TÜRKİYE’NİN GÜNDEMİ EKONOMİDE REFORM”
Bu adımları hayata geçirecek iradeye ve uzun bir zamana sahip olunduğuna dikkati çeken Bakan Albayrak, yüzde 52 oy oranı ile hem Cumhurbaşkanlığı Sistemi hem de Cumhur İttifakı vatandaşlardan güçlü bir güvenoyu aldığını ifade etti ve Türkiye’nin önünde yaklaşık dört senelik seçimsiz bir dönem olduğunu kaydetti. Türkiye’nin gündeminin ekonomide reform olduğuna işaret eden Albayrak, “Amacımız, büyük ve güçlü Türkiye idealine kavuşmak için ekonomide gerekli yapısal dönüşümleri hayata geçirmektir. Bugün başlatacağımız süreç, yalnızca bir paketin hayata geçirilmesinden ibaret olmayacak. Bugün sadece, 2019 yılında tamamlayacağımız bir dizi reformu sizlerle paylaşacağız. Ama bu değişim ve reform süreci önümüzdeki 4,5 yıl boyunca, yılmadan kararlılıkla devam edecektir” diye konuştu.
HAYATA GEÇİRİLMEYE HAZIR DÜZENLEMELER
Paketin bütününü bir reform paketi olarak adlandırdıklarını, içerisinde tek başına ele alındığında bile başlı başına önemli birer reform olacak adımlar olduğu gibi, onları destekleyen, hedefleri yakalamayı sağlayacak maddelerin de olduğunu aktaran Albayrak, bu zamana kadar bu maddelerin teknik detayları ve içeriği ile ilgili de önemli çalışmaların yapıldığını ve artık hayata geçirilmeye hazır hale getirildiğinin altını çizdi. Albayrak, bu nedenle 2019 yıl sonuna kadar diyerek tüm Türkiye’ye dünyaya ve ekonomideki paydaşlara net bir tarih verdiklerini vurguladı.
EN ÖNEMLİ AYAĞI FİNANS
Albayrak, reform alanlarının başında finansal sektör geldiğini belirterek, finansal sektör altındaki ilk alanın da bankacılık sektörü olacağını kaydetti. Bu kapsamda bir dizi önemli adımı devreye aldıklarını ve finansal sektörün daha sağlıklı işleyişini sağlamak için reel sektör alanında bazı adımlar atacaklarını belirten Albayrak, "İlk adımımız kamu bankalarımızın sermayelerini güçlendirmek için olacak. Hazine ve Maliye Bakanlığı ihraç edeceği 28 milyar TL'lik İkrazen Özel Tertip Devlet İç Borçlanma Senetlerini kamu bankalarına verecektir” dedi.
GIDA ENFLASYONUNU BÖYLE AŞAĞI ÇEKERİZ
Enflasyonda en önemli sorunun gıda alanında yaşanmasından dolayı yapısal reformların da en önemli ayağını gıda alanında hazırladıklarını belirten Albayrak, şunları kaydetti: “Bu alandaki adımları Tarım Bakanlığımız ile Gıda Komitesi koordinasyonunda takip edeceğiz. Gıda enflasyonu ile mücadele için en önemli yapısal reformumuz ‘Tarımda Milli Birlik Projesi’ olacak. Tarım ve Orman Bakanlığımız tarafından çalışılan bu kapsamlı strateji mayıs ayında kamuoyumuzla paylaşılacak. Özellikle mevsimsel dalgalanmalarla enflasyonla mücadelede önemli yer tutan taze meyve sebze pazarında dengeleyici unsur olması amacıyla Tarım Kredi Kooperatifi ortaklığıyla Sera A.Ş kurulacak.”
Bakan Albayrak, hal yasası kapsamında üretici kooperatiflerinin haller içerisindeki payının artırılmasını hedeflediklerine de dikkat çekti.
- Yüksek teknolojik üretimi önceleyen ekonomi
- Açıkladığı tüm reformlarla bir hedefin de alt yapısını çok sağlam adımlarla hayata geçirmiş olacaklarını vurgulayan Albayrak, ulaşmak istedikleri noktanın sürdürülebilir bir büyüme ve istihdam olacağını, ihracata dayalı, yüksek katma değer ve teknolojik üretimi önceleyen bir ekonomiyi tesis edeceklerini bildirdi.
DAHA ADİL BİR VERGİ REFORMU
- Yeni vergi mimarisinde istisna ve muafiyetler azaltılacak ve Kurumlar Vergisi kademeli olarak düşürülecek.
- Daha adaletli bir vergi sistemi için, gelire göre artan oranlarda vergilendirmeyi sağlanacak.
- Dolaylı vergileri azaltıp, dolaysız vergileri arttırarak verginin tabana yayılması sağlanacak.
KIDEM TAZMİNATI FONU KURULUYOR
- Bireylerin kazançlarına göre kesinti oranlarının belirleneceği zorunlu bir bireysel emeklilik sistemi yeniden ele alınacak.
- Bu sistemle birlikte Kıdem Tazminatı Reformu da hayata geçirilecek.
- Yeni yapıyla birlikte 5 yılda, sistemde biriken fon miktarı, milli gelirin yüzde 10’unun üstüne çıkarılacak.
- BANKALARA YAPISAL DESTEK
- * Hazine ve Maliye Bakanlığı Kumu bankalarının sermayelerini güçlendirmek için 28 milyar TL’lik Özel Tertip Devlet İç Borçlanma Senetlerini ihraç edecek.
- * Tarafların çıkarına olacak şekilde Konkordato ve kredi yapılandırma işi yeni bir yasal çerçeveye kavuşturulacak.
- * Yeni yasal çerçeve, yeniden yapılandırma ve alacak tahsil süreçlerini hızlandıracak, borç ödeme kabiliyetini yitirmiş şirketlerin hızlı şekilde tasfiyesini sağlayacak şekilde olacak.
- * Bankacılık sektörünün aktif kalitesini arttırmak için Bankalar Birliği öncülüğünde ve kamu bankalarının içinde olmadığı bir yapıyla oluşturulacak iki ayrı girişim sermayesi fonu (enerji ve gayrimenkul) kurulacak.
- * Yüksek sorunlu kredilerin olduğu enerji ve gayrimenkul sektörlerindeki sorunlu varlıkları alıp, borç-hisse takası ile dışarı çıkaracak ve bankaların bilançoları temizlenecek.
- * Finansal sektörün daha sağlıklı işleyişini sağlamak için reel sektör alanında bazı adımlar atılacak.
- TARIM VE HAYVANCILIKTA DAHA FAZLA ÜRETİM
- * Gıda enflasyonu ile mücadele için en önemli yapısal reform Tarımda Milli Birlik Projesi olacak.
- * Taze meyve sebze pazarında dengeleyici unsur olması amacıyla Tarım Kredi Kooperatifi ortaklığıyla Sera AŞ kurulacak.
- * Sera A.Ş bünyesinde ilk etapta 2 bin hektar teknolojik sera inşa edilecek.
- * Verilecek desteklerle Türkiye’deki 47 milyon olan küçükbaş hayvan varlığı 4 yıl içinde 100 milyona yükseltilecek.
- İHRACAT, TURİZM VE LOJİSTİK İÇİN MASTER PLAN
- * Ticaret Bakanlığı; kısa-orta ve uzun vadede ihracat potansiyelini ortaya koyacağı İhracat Master Planı’nı ağustos ayında açıklayacak.
- * Turizm Master planı ile 4 yıl içerisinde 70 milyon turist, 70 milyar dolar turizm gelirine ulaşma hedefi gerçekleştirilecek.
- * Varlık Fonunca, ülkemizi uluslararası ticarette bölgesel lojistik üs haline getirmek amacıyla Lojistik Master Planı hazırlanacak.
REFORMLAR ORTAYA KONDU
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç, “Reform paketi ekonomi yönetiminin Türkiye’nin değişim ve dönüşüm sürecini, reformist bir akılla yönetmek istediğini açıkça ortaya koyuyor” dedi. Programın reel sektörün beklentilerini karşılayan ekonominin temellerini güçlendiren nitelikte olduğunu belirten Avdagiç, birinci adımın atıldığını ve reform başlıklarının belirlendiğini belirterek, “Şimdi kararlı ve etkin şekilde bu başlıkları hayata geçirmemiz gerekiyor” değerlendirmesi yaptı.
ADIMLAR UMUT VERİCİ
İstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, açıklanan paketin, Türkiye’nin üretim ekonomisine yönelik yeni adımları içermesi sebebiyle umut verici olduğunu kaydetti. Bahçıvan, “Özellikle bankacılık kesiminin kaynak kalitesini artırmaya yönelik düşüncelerin, reel sektör açısından kredi arzını artıracağını ümit ediyoruz. Ayrıca kıdem tazminatının da reforma tabii tutulacak olmasını, Türkiye’nin en büyük ihtiyacı olan uzun vadeli fon birikimine güçlü bir katkı sağlayacağı için çok anlamlı ve değerli buluyoruz” dedi.
GÜCÜMÜZE GÜÇ KATAR
Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı İsmail Gülle, yapılması planlanan reformların Türkiye ekonomisinin gücüne güç katacağını aktardı. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin dinamik, hızlı ve nokta atışı politika üretebildiğini vurgulayan Gülle, ilettikleri taleplere süratle verilen cevaplar ve alınan sonuçların kendilerinin en önemli güç kaynağı olduğunu belirtti. Gülle şunları kaydetti: “Kamuoyunda bavul ticareti olarak bilinen, yolcu beraberinde ve lojistik firmalarınca taşınan malları kapsayan ihracatı kayıt altına alıyoruz.”
KABUK DEĞİŞİMİ İÇİN İLK SAFHA
MÜSİAD Genel Başkanı Abdurrahman Kaan, sıkça dile getirdikleri kalemlerin bu pakette yer almış olmasının kendilerini mutlu ettiğini belirterek, “Ulusal refaha katkı sağlamak adına ‘Meselesi Türkiye’ olan her kesimin beraberlik duygusu içinde nasıl kenetlenebileceğini bir kez daha göstermiştir” diye konuştu. Kaan, 4,5 yıl sürecek seçimsiz yönetim döneminde açıklanan Dönüşüm Adımları Paketinin, Türkiye’nin ihtiyacı olan kabuk değişiminin ilk safhası ve yeni hikâyemizin ilk adımı olarak hayırlar getirmesini diledi.
ROTA BELİRLENDİ
Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Orhan Aydın, pakete ilişkin olarak, “Türkiye’nin önünde 4,5 yıl gibi kesintisiz bir icraat dönemi var. Bu dönemi avantajımıza çevirecek, iş dünyamıza yeni bir yol haritası gerekiyordu. Açıklanan yeni yapısal dönüşüm adımları sayesinde topyekûn kalkınma yolunda yeni bir rotanın belirlenmiş oldu” dedi.
TESPİTLER ÇOK DOĞRU
Dış Ekonomi İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, açıklanan reform paketi ile birlikte ekonomideki temel sorunlarının tespitinin doğru yapıldığının ve ülkemizin ihtiyaçlarına özel bir reçete çalışıldığının anlaşıldığını söyledi. “Önümüzdeki süreci kendi tedavilerimizi geliştireceğimiz ve daha sağlıklı ilerleyeceğimiz bir dönem olarak da değerlendirmek gerekiyor” diyen Olpak, iş dünyası olarak, bu adımların yılsonuna kadar takviminin açıklanmasını önemsediklerinin altını çizdi.
SEKTÖRÜMÜZÜ RAHATLATIR
KONUTDER Yönetim Kurulu Başkanı Altan Elmas da, reform paketiyle açıklanan sermaye enjeksiyonun kamu bankalarıyla birlikte tüm alanları ve emlak sektörünü pozitif etkileyeceğine dikkati çekti. Elmas, sektörde kredilerin bir kısmının kurulacak olan gayrimenkul fonu hissesi ile takas edilmesinin sektörlerini rahatlatacağını ve kredilerin fona konulmayan kısımlarının ödenebilirliğini daha da artıracağını ifade etti. Elmas, böylelikle gayrimenkul fonun hem bankalar hem de sektör firmalarının yararına bir enstrüman olacağına vurgu yaptı.
