Yasa dışı korsan ve kaçak ürün ticaretinin dünyadaki ekonomik büyüklüğü 1 trilyon dolar. Araştırılan 17 Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ülkesinin 11'inde kayıt dışı ekonominin Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) içindeki payının yüzde 10'dan fazla olduğu belirtiliyor. Araştırmalarda Türkiye'deki kayıt dışı ekonominin boyutlarının ise yüzde 28,72 olduğu ifade ediliyor.
1950'lerde yüzde 50'yi aşan kayıt dışı ekonomi oranı 1990'ların sonlarına doğru yüzde 30 seviyelerine kadar gerilemiş durumda. Yurt içi taklit piyasasının 5,4 milyar dolar olduğu hesaplanırken, ithalat veya diğer yollarla ülkemize giren yasa dışı ürün pazarının tahmini büyüklüğü 17,2 milyar dolara ulaşıyor.
Yasadışı faaliyetlere savaş açan Türkiye, kaçakçılığın önlenmesi için teknoloji ve güvenlik yatırımlarına ağırlık veriyor. Ülkemizin kayıtdışıyla mücadelesini Yeni Şafak'a değerlendiren Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, söz konusu yatırımlar sayesinde 2016'da bir önceki yıla göre olay bazında yüzde 28 artışla 4 bin 424 kaçakçılık faaliyetini ortaya çıkardıklarını söyledi. Tüfenkci, “Bunların mali boyutu 2 milyar 633 milyon TL oldu. Bu yakalamaların yaklaşık 225 milyon TL'si yurt içinde gerçekleştirildi” dedi.
Şeffaf piyasa yapısına yönelik tehdit oluşturan sigara kaçakçılığının, organize suç ve terör örgütlerine de finansman sağladığını belirten Tüfenkci, 2014 yılında yüzde 21 seviyelerine kadar çıkan kaçak sigara oranının, 2016 yılı sonunda yüzde 7,5 seviyelerine gerilediğinin altını çizdi. 2013 yılında 11 milyon TL olan kaçak sigara yakalama değerinin, 2014 yılında 52 milyon TL'ye, 2015 yılında 94 milyon TL'ye ve 2016 yılında 90 milyon TL'ye yükseldiği bilgisini veren Bakan Tüfenkci, 2017 yılında toplam yakalanan sigara miktarının ise 11 milyon 450 bin pakete ulaştığını kaydetti.
Tüfenkci, geçtiğimiz yıl kaçak sigara yakalamasında rekora imza attıklarının altını çizerek, “Temmuz ayında Marmara Denizi'nde bir gemide tek seferde 28 milyon 500 bin TL değerinde, 3 milyon 450 bin paket kaçak sigara ele geçirildi. Bu yakalama, denizlerde gerçekleştirilen en büyük sigara yakalaması olarak kayıtlara geçti” diye konuştu.
Bakanlık olarak uyuşturucu kaçakçılığı ile mücadeleye önem verdiklerini vurgulayan Bülent Tüfenkci, gerçekleştirilen başarılı baskınlar sonucunda, 2015 yılında 2 ton 689 kilo olan yakalama miktarının, 2016 yılında yüzde 30 artışla, 3 ton 426 kiloya yükseldiğini paylaştı. Bakan Tüfenkci, “2015 yılında 206 milyon TL değerinde uyuşturucu yakalanmış iken bu değer 2016 yılında yüzde 16 artışla 236 milyon TL'ye ulaştı” ifadesini kullandı.
Bakanlık olarak yerli sanayicilerin rekabet gücünü korumak ve haksız rekabetin önüne geçmek için büyük çaba sarf ettiklerini dile getiren Bülent Tüfenkci; sözü kaçak elektronik eşya ile mücadeleye getirdi. 2015'te 431 bin adet elektronik eşya yakalandığını, 2016'da bu sayının 5 katına çıkarak 2 milyon 225 bin adede ulaştığını ifade eden Tüfenkci, “Bu yakalamaların 64 bin cep telefonu ve 682 bin adedi ise cep telefonu parçası” dedi.
Sınır kapılarında yer alan araç ve konteyner tarama sistemlerindeki kapasite artışının kaçakçılıkla mücadelede önemli bir etken olduğuna dikkati çeken Tüfenkci, 2013 yılında 18 olan araç ve konteyner tarama sisteminin yaklaşık 3 katı arttırılarak 53'e çıkarıldığı bilgisini verdi. Tüfenkci, Türkiye'de ilk defa kullanılan mobil bagaj tarama sistemlerinden 18 adet temin edildiğini ve ilgili birimlerde kullanmaya başladıklarını aktardı. Suriye, Irak ve İran'a açılan gümrük kapılarına, yüksek çözünürlüklü kapalı devre kamera ile yüz tanıma sistemleri kurarak tedbirleri en üst seviyeye çıkardıklarını ifade eden Tüfenkci, şunları kaydetti: “24 Gümrük İdaresi'ndeki saha ve yüz tanıma sistemlerinden alınan görüntüler, 679 kamera ile 7/24 eş zamanlı olarak izleniyor. Kara, hava ve deniz sınır kapılarından ülkeye girebilecek yasadışı radyoaktif veya nükleer maddelerin takip edildiği yeni Komuta Kontrol Merkezimiz de faaliyete geçti.”
