Hükümet, TBMM’nin eylülde açılmasıyla birlikte yabancıya konut ve işyerinin döviz kuru üzerinden satılmasını ve ihracat sayılmasını içeren bir düzenlemeyi getirmeye hazırlanıyor. Konu gayrimenkul sektörünün üç çatı derneği İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER), Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) ile Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) tarafından Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ve Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’la ele alındı. Her iki bakanın da prensipte olumlu baktığı öğrenildi.
SAĞLIK SEKTÖRÜ ÖRNEK OLDU
Türkiye, 15 Temmuz 2016’daki hain darbe girişiminin atlatılmasının ardından, son iki yılda yabancılar için hem turizm bölgesi, hem de konut ve işyeri edinimleri konusunda önemli bir destinasyon merkezi olmaya başladı. Gayrimenkul sektörünün üç çatı örgütünün de uzun bir süredir sektörün sorunlarının çözümü konusunda kapsamlı çalışma içerisinde olduğu biliniyor. Bu çerçevede Türkiye’de sağlık hizmeti alan yabancıların bu hizmetlerinin döviz getirici kalem olmasından dolayı ihracat sayılmasının benzeri gibi, yabancıya konut ve işyeri satışlarının da yabancı para birimi ile olması ve ihracat sayılması üzerinde duruluyor.
Konuyla ilgili geçtiğimiz haftalarda üç dernek başkanının Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ve Çevre, Şehircilik Bakanı Murat Kurum’la da görüştükleri öğrenildi. İki bakana yabancıya konut satışının ihracat kalemi arasına alınmasına ilişkin düzenlemenin öneminin anlatıldığı, bakanların da prensipte olumlu baktığı dile getirildi.
SATIŞLAR HER YIL ARTIYOR
Yabancıların Türkiye’ye ilgisinin her geçen gün arttığı, hem turist olarak gelişlerindeki rakamlarda, hem konut ve işyeri alımlarındaki rekor seviyedeki artışlarda görülüyor. Bu kapsamda 2017 yılının ocak-temmuz döneminde yabancılar tarafından 11 bin 321 olan toplam konut ve işyeri alımı, yüzde 30’luk artışla bu yılın aynı dönemlerinde 14 bin 674 adede çıktı.
DARBE AYINDA BIÇAK GİBİ KESİLDİ
2017 yılı tamamında yabancıların satın aldığı konut ve işyeri sayısı 22 bin 234 adet oldu. Yabancılara satılan konut ve işyeri satışları 2014 yılında ise 18 bin 959, 2015 yılında 22 bin 830’a çıkarken, 2016 yılı tamamında 18 bin 189 adede gerilemişti. Dikkat çeken bir nokta ise 2016 yılında yaşanan 15 Temmuz hain darbe girişiminde yabancıların konut ve işyeri alımının aniden bin 44 adede gerilemesi oldu. Ancak darbenin bastırılması ile yabancıların güvenlerinin devam ettiği ve takip eden aylarda yeniden aylık bazda 1500-1773 aded arasında satın almaların olduğu görüldü.
- REESKONT SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIYOR?
- Kriz için alınan bir önlem olan ihracat reeskont sistemi özetle şöyle çalışıyor: bu kapsama giren şirketler üç imzalı döviz cinsi ticari senetlerini, bankalar üzerinden Merkez Bankası’na ıskonto ettiriyor. Merkez Bankası faizini peşin keserek, döviz cinsi bu senetlerin karşılığını TL olarak ödüyor. Böylece piyasaya TL sürüyor. Senetlerin vadesinde (en fazla 240 gün), şirketler senette yazan döviz miktarını yine bankalar aracılığı ile Merkez Bankası’na geri ödüyor. İhracatçı şirketlere bankalar üzerinden reeskont kredisi programı 2008 küresel krizi sırasında 500 milyon dolarla uygulamaya sokulmuştu. 2009-2010 yıllarında birer milyar dolar olarak kullandırılmıştı. 2011 yılında 2 milyar dolara yaklaşan reeskont kredilerinin tutarı 2012 yılında 8 milyar dolara daha sonraki yıllarda 12 milyar dolara çıkmıştı.
AVANTAJLARI NE OLACAK?
Düzenlemenin hayata geçirilmesi ile ihracatçı şirketlerin bankalar üzerinden Merkez Bankası’nın ihracatçılara kullandırdığı reeskont kredilerinden inşaat sektörünün de yararlanması gündeme gelecek. Bilindiği üzere, reeskont kredilerine hal-i hazırda sadece mal ihraç edenler değil, ‘döviz kazandırıcı’ hizmet sağlayanlar da erişiyor. Yine yabancıya yapılan satışların ihracat sayılması ile KDV iadesi imkanı da sağlanacak. Yabancıya satış işlemlerinde resim ve harç istisnası da oluşacak.
