Hükümetin Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’ında değişiklik yaparak orta-yüksek teknolojili üretim konularında 1 milyon lira ve üzeri yatırımlara Türkiye genelinde verilen 4’üncü bölge desteği sağlamasının bazı sektörleri yine de tatmin etmediği ortaya çıktı. Daha önemlisi sektör temsilcilerinin uygulamadaki yardımların hangi perspektifle hazırlandığını anlamadıkları anlaşıldı. Yatırımcılar yatırımların az gelişmiş bölgelerden gelişmiş bölgelere doğru azalan oran ve sürelerde yapıldığı yanlışını bildikleri dikkat çekti.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, sanayinin katma değerini ve yüksek teknolojili ürünlerin payını artırmak üzere başlattığı “Sanayide Yüksek Teknolojiye Geçiş Programı” ile sektörlerin görüşlerini alıyor. Bu kapsamda İzmir’de 15 Şubat’ta gerçekleşen “Türkiye Makine Sanayi Zirvesi”nde Makine İmalat Sanayi Dernekleri Federasyonu (MAKFED) temsilcileri de öneri ve taleplerini ilettiler. MAKFED temsilcileri sektörlerinde yatırımları artırabilmek için devlet desteklerinin ağırlıklı olarak faaliyet gösterdikleri aralarında Ankara, İstanbul, Bursa, Eskişehir, Kocaeli, İzmir, Aydın Adana gibi 20 ilin bulunduğu 1’inci ve 2’inci bölgede yoğunlaştırılmasını talep etti. Gelen talebi şaşkınlıkla karşılayan yetkililer, 2012 yılında yürürlüğe giren Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’da 2016 yılında yapılan değişiklikle, makine sektörü yatırımlarını da kapsayan orta-yüksek teknolojili üretim konularında yatırımların yeniden gözden geçirildiğini kaydettiler. Bu kapsamda İstanbul hariç olmak üzere 1’inci ve 2’nci bölgede asgari 1 milyon lira yatırım tutarı şartını sağlaması kaydıyla sektörler 4’üncü bölgede uygulanan bölgesel destekleri aldıklarını ifade ettiler.
4’ÜNCÜ BÖLGE DESTEKLERİ NELER?
Yetkililer, İstanbul ili hariç olmak kaydıyla, 1’inci ve 2’inci bölgedeki illerde gerçekleştirilen makine sektörü yatırımlarındaki desteklerin oldukça cazip olduğunu vurguladılar. Bu kapsamda; KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, yüzde 30 yatırıma katkı oranı ile vergi indirimi, 6 yıl süreyle sigorta primi işveren hissesi desteği, 600 bin liraya kadar faiz desteği ve yatırım yeri tahsisi desteklerinden faydalanıldığına dikkat çektiler.
- MAKİNE BİLİNMİYOR
- Yine yatırımcıların devlet desteği konusunda bilgisizliğini ortaya koyan bir başka talebin de kullanılmış makine ve teçhizat ithalatının teşvik edilmesi ile ilgili olduğu öğrenildi. Yetkililer, 2012 yılındaki devlet yardımları teşvikinde ithalat rejimi kararı uyarınca ithali mümkün olan kullanılmış veya yenileştirilmiş makine ve teçhizata müsaade edildiğini belirttiler. Makine ve teçhizatın teşvik belgesi kapsamında temininin mümkün olduğunu kaydettiler.
Yatırım teşvikleri ihtiyaca uygun
Yetkililer ayrıca yatırım teşvik mevzuatında 9 farklı destek unsurunun yatırımcıların kullanımına sunulduğunu da belirttiler. Bu kapsamda firmaların yatırımların yeri, sektörü ve büyüklüğüne göre değişebilen oran ve sürelerde bu desteklerden istifade edebildiklerini anlatan yetkililer, “Maalesef sektörlerimiz bu konuda da kendilerini geliştirmemiş. İzmir’deki zirvede yatırım teşviklerinin yatırım dönemindeki ihtiyaçlara hitap edecek şekilde yeniden ele alınması talebiyle karşılaştık” dedi.
YATIRIMCI GERÇEKTEN KAZANIYOR
Yetkililer, söz konusu destek unsurlarının KDV istisnası, KDV iadesi, gümrük vergisi muafiyeti, faiz desteği, gelir vergisi stopajı desteği, yatırım yeri tahsisi ve vergi indirimi şeklinde olduğunu ve yatırım döneminde yararlanılan destekler olduğunu kaydettiler. Yetkililer ayrıca, faaliyette bulunan yatırımcıların yatırıma katkı oranının yüzde 80’ini tüm faaliyetlerinden elde ettiği kazanca uygulanan vergiden indirebildiklerini de belirttiler. Bu çerçevede oranın 2017 ve 2018 yılı harcamaları için yüzde 100 olarak uygulandığını kaydettiler.
