UNESCO tarafından Yaşayan İnsan Hazinesi ilan edilen Sıtkı Usta (Olçar)’nın kızı Nida Olçar tarafından hazırlanan ‘Çiniden Şifa Tasları’ sergisi ziyarete açıldı. Abdülmecid Efendi Köşkü’nde düzenlenen sergide, Bizans, Roma, Frig ve Anadolu’ya has 107 adet şifa tası yer alıyor. Sergi farklı dönemlere ve birçok medeniyetin dini ve kültürel kodlarına dair ipuçları veriyor.
İLHAM BABAANNEMDEN
Üzeri ayet yazılı olan şifa tasları insanların eskiden beri başvurduğu mistik tedavi türleri arasında yer alıyor. 10.kişisel sergisi ile babasına ve Kütahya çiniciliğine vefa borcunu ödediğini belirten Nida Olçar ile konuştuk. Projeye geçen yıl babaannesinden kalan bakır tası bulmasıyla başladığını belirten Olçar, Topkapı Sarayı’nda porselenden şifa tasları olduğunu görmüş ve bunu çiniye uyarlamak istemiş. Sanatçı, sergilenen tasların tariht nasıl kullanıldığını şöyle anlatıyor: “Üzeri ayet yazılı olan taslar Anadolu’da insanların eskiden beri başvurduğu bir tür mistik tedavi usullerinden biri. Eskiden evde ya da mahallede bir komşuda muhakkak şifa tası bulunurdu. Bu taslarla su dökünen, bu tastan su içen insanların, hatta hayvanların şifa bulup iyileşeceğine inanılırdı.”
Dini motifleri farklı
Sergide yer alan tasların Roma, Frig, Anadolu’ya özgü olduğunu görüyoruz. Nida Olçar, tasların farklı kültürlerde nasıl yer bulduğu sorusuna şu yanıtı veriyor:”Gerek kenar gerek göbek şekilleri bakımından birbirinin aynı olan bu tasların aralarındaki tek fark, bizdeki şifa için kullanılan tasların iç ve dış yüzeylerine Kur’an-ı Kerim’den çeşitli ayetlerin işlenmiş olması. Frig tasları stilize edilmiş palmiye yaprakları ile süslüdür. Benzerlikleri, orta kısmındaki şekillerinin aynı olmasıdır.”