Bosna Savaşı''nın sonunda ortaya çıkan "barış" adındaki belirsizliğin üzerinde artık durulmuyor. Kosova''da NATO görevlisi askerler, Kosovalılar''ı pasifize etmekle meşgul. Bu da pek dikkatleri çekmiyor. Kosova''daki güçlerin komutanı, "Kimse Kosova''yı tek bir etnik yapıya veya bağımsızlığa götürme rüyaları görmesin" diyerek Kosovalılar''ı adeta tehdit ediyor. Şimdi oradaki barış güçleri, Sırplar''ın geri dönüşünü sağlayarak etnik dengeyi yeniden kurmaya kilitlenmiş durumda. Sırplar''ı da söz sahibi yapacak ve Kosova''nın Sırbistan''a bağlılığını meşru hale getirecek bir düzenin bekleyişi var. Yazık ki bunun Kıbrıs''taki bekleyişle aynı anlama geldiğini farkedecek bir politika anlayışımız yok.
Bosna''daki bekleyişin başında İzzetbegoviç''in yardımcısı olan Halis Sladzic şöyle demişti :
Eğer bir insanı öldürürseniz, katilsiniz.
Eğer yüz insanı öldürürseniz, katliam yapmış olursunuz.
Ama eğer bir milyon insan öldürürseniz, bir barış konferansına davet edilirsiniz.
Bu sözler, Batı dünyasının hukuk ve adalet anlayışına karşı büyük bir güvensizlik ifadesiydi. Ve tecrübeye dayanmaktaydı.
Bugünlerde Çeçenistan''la ilgili Batılı haber ajanslarından veya medyasından aktarılan haberlere bakınız. Bir yandan fundamentalist gruplar veya isyancılardan (rebels) bahsedildiğini, öte yandan Rus bombalarının katliamından ve göçmenlerin sefaletinden dem vurulduğunu göreceksiniz. Rus ilerlemesi uzun süre dünya medyasında pek yankısını bulamamıştı. Dağıstan''da "İslam şûrâsı kurulması" gibi haberlerin öne çıkmasını kuşkuyla karşılamalıydık. Rusya''nın, planladığı harekatı yapmak için zemin hazırladığı ve sempati topladığını bugünlerde sezinleyebiliyoruz. Bu bilinçli bir politika olmasa bile Dağıstan''daki birtakım gerilla faaliteyetlerinin "İslami, Vehhabi vs." kimliğinin sürekli vurgulanması, Ruslar''ın çok işine yaradı. Çeçenler onca kayıplarına rağmen hâlâ dünya gündeminde "sempati" toplayamıyor. Çünkü dünya kamuoyu şu anda Usame Bin Ladin''in bile Çeçenler''in arasında olduğuna inanıyor.
Ruslar önceki Çeçenistan savaşında daha hazırlıksızdı, konjonktür müsait değildi ve kendini Akka Andlaşması''na bağlı kalmak zorunda hissetmişti. Çeçen halkının efsanevi direnişi olmasaydı kuşkusuz bu maddeler devreye bile girmezdi. Geçtiğimiz yıllarda Avrupa ve ABD''nin uluslararası hukuk sistemine müdahaleci katkıları, Rusya''nın önünde bir meşruiyet alanı açtı. Eğer BM, Çeçen halkının hukukunu koruma yönünde adım atmaya niyetli olsaydı, Baltık Cumhuriyetleri''nde olduğu gibi siyasi tanıma yoluna gidebilirdi. Fakat öyle yapılmadı. Beklemeye alındı. Batı dünyasının da rahat edeceği bir anlaşmaya varılıncaya kadar. Bosna''da Avrupa''nın ortasında bir İslam devleti istemediklerini öğrenmiştik. Şimdi anlaşılıyor ki Kafkasya''nın ortasında da Müslüman ahalinin istediği gibi bir devlet istemiyorlar. Bu nedenle uluslar arası kuruluşlarda bir karara varılmamıştı. Sırası gelip çözülünceye kadar rafa kaldırılmıştı. Kıbrıs sorununun da benzeri nedenlerle rafta bekletildiğinden ve sırası geldikçe ısıtılıp önümüze sürüleceğinden emin olabilirsiniz.
Çeçenistan olayında Ruslar''ın kullandığı bir propaganda aracının da Çeçen güçlerin direniş gücü olduğunu düşünüyorum. Rus tanklarının Grozni''ye dayandığı şu günlerde bile medyada Çeçenler''in "kuşatmayı yardığı ve Ruslar''ı püskürttüğü" haberleri yer alıyor. Bu gibi haberler ister istemez, "Çeçenler''in yardıma gerek duymadığı" izlenimi uyandırıyor. Çeçen yetkililere atfedilen, Ruslar''ın bu defa Çeçenistan''dan çıkamayacağına dair haberler de korkarım aynı amaca hizmet ediyor.
Aslında ulus olarak bizim sorumluluk alanımıza giren Çeçenler''e karşı daha önce hezimete uğrayan Ruslar bu defa bütün propaganda araçlarını kullanıyor. Kullandığı yöntemler bana Orta Asya Türk hanlıklarının Rus boyunduruğuna geçiş günlerini hatırlatıyor.
Farkında olsak da olmasak da Ruslar Kafkaslar''da bizim onurumuza vuruyor.
