Emeklilikte yaşa takılanlara (EYT) ilişkin kanunun yürürlüğe girmesinin ardından Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) merkezlerinde yoğun mesai başladı. EYT ile ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un bugünkü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmesi sonrası SGK merkezleri önünde sabah saatlerinden itibaren kalabalıklar oluşmaya başladı. Emeklilik başvurusu yapmak isteyen vatandaşlar SGK Ankara İl Müdürlüğü ve diğer SGK merkezleri önünde uzun kuyruklar oluşturdu.
EYT başvurusu nasıl yapılacak?
Emeklilik başvuruları e-Devlet'ten yapılabiliyor. EYT düzenlemesiyle 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olup kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresini tamamlayanlar emekli olabilecek.
Aylık bağlanması talebinde bulunanlar, yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından yararlanabilecek. Emekli olduktan sonra aynı iş yerinde 30 gün içinde tekrar işe başlayan bütün çalışanlar için de yüzde 5 destek primi verilecek.
İlk etapta 2 milyon 250 bin kişinin emekli olmasını sağlayacak düzenlemede, vatandaşlar, başvuru sürecinin başlamasının ardından süre sınırı olmaksızın ve sosyal güvenlik kurumlarına gitmeden e-Devlet Kapısı üzerinden de emeklilik işlemlerini yapabiliyor.
SGK tarafından, emeklilik başvuru sürecine ilişkin aşamaların tek tek anlatıldığı animasyon film hazırlandı. Videoda başvuru sürecine ilişkin aşamalar tek tek anlatıldı.
EYT 1999 sonrası sigorta girişlileri kapsıyor mu?
"EYT'nin 8 Eylül 1999'dan önce işe başlayanları kapsadığını belirten Bakan Bilgin, "Bunların bazı istisnaları var. Doğum yapmış hanımların, askerlik yapmış olanların borçlanması var.
Bir kaç istisnai durumlar var. Onların dışında en çok sorulan soru; prim gün sayım eksik, borçlanabilir miyim? 1999'dan sonra işe girdilerse EYT'yi kapsamayacaktır. Mevcut yasamızda olan haklar devam edecek. Yurt dışında çalışanlar var. Olağanüstü bizim kurumlarımıza müracaat edenler var. Orada da benzer kafa karışıklıkları var. Onlar da 'prim gün sayılarımızı tamamlayalım, emekli olalım' diye kuyruklar oluşturuyor. Onlarda da aynı şey geçerli. EYT 8 Eylül 1999 öncesi işe başlamayı zorunlu kılıyor. Dünyanın neresinde olursanız olun. Aksi takdirde borçlanarak olmaz." dedi. EYT düzenlemesiyle 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olup kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresini tamamlayanlar emekli olabilecek.
1999 öncesinde SSK'lı olanlar EYT'den yararlanır ımı?
- 8 Eylül 1999 ve öncesinde SSK, BAĞ- KUR veya Emekli Sandığı'ndan herhangi birinde sigortalı çalışmış olanların prim günü koşulları farklı. 1999 öncesinde SSK'lı kadınlar 5000 prim günü ve 20 yıl sigortalılık süresine tabi iken, Emekli Sandığı'ndakiler 7200 prim gününü tamamlamak zorunda. Yasa ile 1999 öncesindeki prim günü ve sigortalılık süresi koşulları ile emeklilik hakkı getirilirse, Emekli Sandığı'na tabi kadınlar 7200, erkekler 9000 günü tamamladıkları tarihte EYT'den yararlanır.
8 Eylül 1999 öncesi prim gün şartı değişti mi?
9 Eylül 1999’dan önce sigorta başlangıcı olanlar yaş koşulu olmaksızın emekli olacaklar. Diğer yandan, daha önce de yazılarımızda ifade ettiğimiz kademeli prim koşulu ve sigortalılık süresinde bir değişiklik bulunmuyor. Buna göre erkeklerde 25 yıl, kadınlarda 20 yıl sigortalılık süre koşulu devam ediyor. Kadın ve erkeklerde 5000 ile 5975 arasında değişen kademeli prim günü de aynen uygulanacak. Bu hususta bir değişiklik olmadığını ifade etmiştik. Yani sigortalılık süresi dolmuş, sigortaya girdiği yıla göre değişen prim gününü tamamlamış kişiler yeni yasayla yaş koşulu olmaksızın emekli olacaklar.
Erkeklerde sigortalılık süresi ve prim gün sayısı
Kadınlarda sigortalılık süresi ve prim gün sayısı
1999 yılından sonra sigorta girişli olanlar ne zaman emekli olur?
- İlk sigortalı olduğu tarih 9 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 arası olanlar tamamlaması gereken sigortalılık süresi olmadan, 7000 gün prim ödemeleri ve 58 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
1 Mayıs 2008'den sonra işe başlayanlar ne zaman kaç yaşında, kaç prim günle emekli olur?
- 1 Mayıs 2008 ile 31 Aralık 2035 tarihleri arasında işe girenlerin emeklilik şartları da farklı olacak. Bu tarihler arasında işe girenlerin yerine getirmesi gereken ilk şart, prim ödeme gün sayısının 7200 olması. Bu şartı yerine getirenler sigortalılık süresine gerek olmadan 60 yaşında emekli olabilirler. Ancak bu tarihlerden sonra emeklilik yaşı de değişiyor. Şöyle ki:
- 1 Mayıs 2008 ile 31 Aralık 2035 arasında; 7200 prim ödeme süresini tamamlayanlar 60 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar.
- 1 Ocak 2036 ile 31 Aralık 2037 arasında; 7200 prim ödeme süresini tamamlayanlar 61 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar.
- 1 Ocak 2038 ile 31 Aralık 2039 arasında; 7200 prim ödeme süresini tamamlayanlar 62 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar.
- 1 Ocak 2040 ile 31 Aralık 2041 arasında; 7200 prim ödeme süresini tamamlayanlar 63 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar.
- 1 Ocak 2042 ile 31 Aralık 2043 arasında; 7200 prim ödeme süresini tamamlayanlar 64 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar.
- 1 Ocak 2044 ile 31 Aralık 2045 arasında; 7200 prim ödeme süresini tamamlayanlar 65 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar.
- 1 Ocak 2046 ile 31 Aralık 2047 arasında; 7200 prim ödeme süresini tamamlayanlar 65 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar.
1999 yılından önce sigorta girişi olanlar ne zaman emekli olacaklarını da merak ediyor. Alttaki linki tıklayarak kim ne zaman hangi tarihte emekli olacağını öğrenebililir.
