ORHAN ORHUN ÜNAL-SERBEST PİYASA
Gayrimenkul piyasasında milyon dolarlık ev almak yerine yatırım yapmak isteyene anahtar teslim fabrika kuruluyor. 'Bir fikrim var hayata geçmeyi bekleyen', 'Birikimim var kazanca dönüşmek isteyen', 'Tek hayalimdir olmak bir Hulusi Kentmen' diyorsanız birkaç milyon dolara mikrofabrika satın alabilirsiniz. Nasıl mı?
Katı, sıvı ve gaz şeklinde olan maddenin hallerine bir de mobil hal eklenince, üretimin kuralları da değişiyor. Teknoloji sayesinde küresel köye dönüşen dünyanın makinesi de fabrikası da küçülüyor. İlk kez japonlar tarafından geliştirilip kullanılan mikrofabrikalardan bahsediyoruz. Aslında mantığı çok basit, dev tesisler yerine, onun yarısı kadar hatta atölye boyutunda son teknoloji ile donatılmış fabrika kuruluyor.
Otomotiv, elektronik başta olmak üzere her sektördeki firmalardan yoğun talep var. Maliyetleri düşürmek için kurulan mikrofabrika; ABD, Almanya, Fransa ve İngiltere gibi ülkelerdeki yerini çoktan aldı. Yılda yüzde 8 büyüyen sektör, dünyadaki üretimin yüzde 5'ini karşılıyor. Hal böyle olunca, ülkeler de onun peşinde. Türkiye’de henüz planlama aşamasında olan bu yapılar için Sanayi Bakanlığı teşvik verme hazırlığında.
Ülkemizde orijinal örneklerini bu yıldan itibaren göreceğiz. İşin ilginç tarafı Türk firmaları, anahtar teslim mikrofabrika ihraç etmeye başlamış. Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), ABD ve Almanya'ya talebe göre tesis kuruyor.
Mikrofabrika, üretimin süresini de yarıya indiriyor. Sabah üretimine başlanan bir akıllı telefon, akşam raflardaki yerini alabilecek. Bu ufaklıkların kurulması hızlı ve az maliyetli olduğu için stratejik bölgelere daha rahat yatırım yapılabilecek. Dağda, bayırda gecekondu misali türeyebilme özelliğine sahip olduğundan devrim niteliğinde. Aynı zamanda çevre dostu. Atık yönetimi konusunda da eski usül tesislere meydan okuyorlar.
Ülkemize gerçek anlamda ilk mikrofabrikayı 2018'de kazandıracak olan Elektronet'in Başkanı Can Yanyalı, Ekonomi Bakanlığı'nın kendilerine destek verdiğini söylüyor. Firma bu teknolojinin kurulum hizmetini ihraç etmeye başlamış. Yanyalı, bu yıl Dubai’de, 2019’da ABD’de ve 2020 senesinde Almanya’da toplam 4 adet mikrofabrikayı devreye alacaklarını paylaşıyor.
Mikrofabrikaların maliyetinin 5 milyon dolar ve kuruluş süresinin 9 ay civarında olduğunu belirten Yanyalı, bu tür üretim merkezlerinin ülkemizde öncelikli olarak otomotiv sonrasında da elektronik sektöründe kullanılacağını aktarıyor. Türkiye’nin, coğrafi konumu itibari ile mikrofabrika kurulması ve işletilmesi için öncelikli ülkeler arasında yer aldığını da vurguluyor. “Yatırımcı için ciddi bir maliyet ve süre avantajı sağlıyor. Stratejik bölgelere kurulduğunda lojistik ve dağıtım konularında büyük faydalar sağlayacak” diyen Yanyalı, "Prototip üretimi, geri dönüşüm işlemleri, tasarım evi ve benzeri konularda tercih edilmekte olan mikrofabrikalar için geleceğin üretim tesisleri diyebiliriz. Bu sebeple üniversite-sanayi işbirliği önemli. Eski usul devasa fabrikalar, verimsiz üretim, aşırı enerji kullanımı, çevre dostu olmayan tesislerden uzak durmamız gerekiyor” bilgisini veriyor.
Yanyalı süreç ile ilgili şu detayları da ekliyor: " Sanayi 4.0 standartları içerisinde yer almakta olan mikrofabrikalar hızlı ve seri üretime geçiş konusunda öncelik sahibi oldukları için tercih ediliyor. Sanayi Bakanlığımız da yeni destek paketinde mikrofabrikalar için teşvik vereceğini açıkladı. Bu işi, ciddiye alarak planlama ve mühendislik faaliyetlerini geliştirmemiz önemli. Ortaya çıkan model, dünyanın her tarafında inşa edilebilir bir üretim tesisi olarak kullanılacak. Bu üretim tesisleri sayesinde, üretim kavramının tamamen değişmesi hedefleniyor. Mekan, enerji ve atik yönetimi konusunda daha verimli olduğu unutulmamalıdır. "
Çok beğendim haberimi elime sağlık. Allah beni korusun. Yani şimdi maliyet düşecek, hayat daha da kolaylaşacak. Markalı telefonunun borcuna daha çabuk girmen için üretim hızlanacak. Üstelik ev fiyatına fabrikatörlük fırsatı da var. Daha ne olsun! Oysa ne zormuş eskiden herşey, mesela fabrikatörlük. Bir kere çocuğunun adı Ferit, geleceği Avrupa'daki parlak ihtisasında, gönlü de fabrikadaki fakir ustanın kızında olacak. Dahası var... Pos bıyıklı, babacan, yolun sonunda hak edenden taraf olacaksın. Fabrikatör de olsan sevdaya boyun eğeceksin. 'Oh olsun' filmini 84'üncü kez izleyecek bizlere duyurulur.
Kaynak: 'Oh olsun' filmi. Dakika 84, saniye 53...
