Türkiye ekonomisi sanayide çarkların hızlanması ile yılın ilk 3 ayında beklentilerin üzerinde büyüdü. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın ilk çeyreğine (ocak-mart) ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı. Buna göre GSYH tahmini, zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,3 artış gösterdi. Piyasada yüzde 7,2 büyüme bekleniyordu.
HARCAMADAN 11.6 PUAN
Yılın ilk çeyreğinde hanehalkı tüketimi yıllık yüzde 19.5, kamu harcamaları yüzde 0.9, yatırımları yüzde 1.1 arttı. İhracat büyümeye 3.5 puan katkı yaparken, stoklar büyümeyi 8.2 puan aşağı
çekti. Hanehalkı harcaması büyüme 11.6 puan katkı sunarken, kamu harcamasının katkısı 0.1 oldu. GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde büyümeye en büyük katkının finans ve sigorta faaliyetlerinden geldiği görüldü. 2022 yılı birinci çeyreğinde bir önceki yıla göre; finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 24.2, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 16.8, hizmetler yüzde 14.9, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 8.9, sanayi yüzde 7.4, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 6.8, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 5.4, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 5.2 ve tarım yüzde 0.9 arttı. İnşaat sektörü ise yüzde 7.2 azaldı. İlk çeyrek büyümesine sanayi üretiminin katkısı 1.64 puan oldu. İmalat sanayii ise yüzde 7,6’lık büyümesiyle 1.39 puan katkı verdi.
İLK ÇEYREKTE 2,5 TRİLYONLUK HASILA
- Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH tahmini, ilk çeyrekte geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 79,5 artarak 2 trilyon 496 milyar 328 milyon lira olarak gerçekleşti. GSYH’nin birinci çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD Doları bazında 179 milyar 800 milyon oldu. TÜİK verilerine göre işgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 35.5 iken bu oran 2022 yılında yüzde 31.5’e geriledi. Söz konusu oran 2020’nin ilk çeyreğinde yüzde 39.1 idi. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 45.6 iken yüzde 47.6 oldu.
Muş: İhracatın katkısı yüzde 47
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, sosyal medya hesabından, TÜİK tarafından açıklanan bu yılın birinci çeyreğine ilişkin büyüme rakamlarını değerlendirdi. Türkiye’nin ihracatla büyümeye devam ettiğini vurgulayan Muş, şunları kaydetti: “Türkiye ekonomisi 2022’nin ilk çeyreğinde yüzde 7,3 oranında büyüdü. Net ihracatın büyümeye katkısı 3,46 yüzde puan oldu. Bu güçlü büyümenin yaklaşık yarısı (yüzde 47’si) net ihracattan geldi. İhracat yine büyümenin lokomotifi oldu.”
Türkiye pozitif olarak ayrışacak
- Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, büyüme rakamlarını değerlendirdi.Nebati, iç talebin ve net dış talebin büyümeye katkısına dikkati çeken Nebati, “İlk çeyrekte, iç talebin büyümeye katkısı 3,9 yüzde puan olurken net dış talep büyümeye 3,5 yüzde puan katkı sağlamıştır. Küresel ölçekte vuku bulan olaylar neticesinde girdi maliyetlerindeki artışlar üretimimiz üzerinde risk oluşturmasına rağmen üretimi destekleyen politikalarımız sayesinde diğer ülkelerden pozitif ayrışmaya devam edeceğimizi öngörüyoruz” diye konuştu.
G20 ülkelerinde 3’üncü sıradayız
MÜSİAD Genel Başkanı Mahmut Asmalı, büyüme oranının, milli ekonomiye olan inançlarının haklılığını ortaya koyduğunu bildirdi. Asmalı, “Ülkemiz; Avro Bölgesi’nin yüzde 5,1, Çin’in yüzde 4,8, Almanya’nın yüzde 3,8, ABD’nin ise 3,5 oranında büyüdüğü bu dönemde G20 ülkeleri içerisinde Suudi Arabistan ve İngiltere’nin ardından 3. sırada yer almış ve pozitif ayrışmayı sürdürmüştür" dedi.
Üretim için var güçle çalışıyoruz
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, büyüme rakamlarını değerlendirdi. Hisarcıklıoğlu, şunları kaydetti: “Maliyetlerdeki artış, tedarik sorunlarına rağmen üretim, yatırım için var gücümüzle çalışıyoruz. Kapsayıcı, sürdürülebilir büyüme için ek önlemlere ve enflasyona odaklanmalıyız. El birliği, akıl birliği ile daha çok çalışma zamanı.”
