Slovenya'da düzenlenen 17. Bled Stratejik Forumu'na katılan Çavuşoğlu, "Avrupa'da kaç Avrupa var?" başlıklı panele konuk oldu.
- Paneli yöneten moderatör Nik Gowing'in, oturumun başında konukları tanıtırken İngilizce olarak "Turkey" ifadesini kullanması üzerine Çavuşoğlu, Gowing'i iki defa "Türkiye" demesi yönünde uyardı.
Rusya-Ukrayna savaşının er ya da geç bir aşamada sona ereceğini ancak ne kadar süreceğinin bilinmediğini ifade eden Çavuşoğlu, "Peki biz bu savaştan dersler çıkaracak mıyız?" sorusunu sordu.
Avrupa Birliği, Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütünün kurulma sebebinin kıtada ya da dünyada başka bir savaşın çıkmasına engel olmak olduğuna işaret eden Çavuşoğlu, "Ama şu anda bir savaş var. Şu anda savaş Avrupa'ya geri döndü maalesef." ifadesini kullandı.
"Çözüm aslında ilk haftalarda çok daha kolay olabilirdi"
Bakan Çavuşoğlu, iki ülkenin de kabul edeceği müzakere edilmiş bir barışa ulaşılması gerektiğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ukrayna'ya belki NATO müttefiklerinden daha fazla destek veriyoruz"
Türkiye'nin, savaşın başlangıcından bu yana güven artırıcı önlemler çerçevesinde attığı adımlara değinen Çavuşoğlu, iki ülke arasındaki müzakereler, tahıl anlaşması, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ve Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu arasındaki görüşmelerin bunlardan birkaçı olduğunu söyledi.
İlgili önlemlere yönelik Çavuşoğlu, "Ümit ediyorum ki bunlar, bizi bir ateşkes ve kalıcı bir barışa götürebilecek. Burada da güven arttırıcı önlemler dediğimiz savaş esirlerinin değişiminin yapılması yine devam eden adımlar. Bu çerçevede de biz arabuluculuğumuzu devam ettiriyoruz." ifadelerini kullandı.
Bakan Çavuşoğlu, bu kapsamda Türkiye’nin Kiev ve Moskova yönetimleriyle arka planda çeşitli kanallarla diyaloğu devam ettirdiğine işaret ederek, baştan beri bu kanalların olduğunu ve zaman zaman da olacağını söyledi.
"Dün itibarıyla 56 gemi 1,3 milyon ton tahıl taşıdı"
Tahıl anlaşmasının işleyişine de değinen Çavuşoğlu, "Şimdi tahıl anlaşması gerçekten iyi işleyen bir mekanizma. Ve dün itibarıyla 56 gemi 1,3 milyon ton tahıl taşıdı. Bu meyanda tabii Rusya'nın bazı endişeleri vardı. Biz bunu da yönetmeye devam ediyoruz." diye konuştu.
Türkiye'nin bu çerçevede ABD tarafı ve BM Genel Sekreteri ile görüştüğünü aktaran Çavuşoğlu, "Ümit ediyoruz ki bu herhangi bir aksamaya yol açmadan devam edebilir. Bu özellikle tahıl anlaşmasının ya da bununla ilgili olarak anlaşmanın herhangi bir engel olmadan uygulanması gerekiyor. Rusya tarafına herhangi bir şekilde bunu bloke etmek için bir artı sağlamamalıyız." şeklinde konuştu.
"Rusya'nın yaptırımları baypas etmesine izin vermiyoruz"
"Türkiye’nin Rusya ile ticareti artırarak savaşın sürmesini desteklediği" iddialarına da değinen Bakan Çavuşoğlu, bu kapsamda Türkiye’nin Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ni tamamen uyguladığını, Türkiye’nin hava sahasını Rus askeri uçaklarına kapattığını hatırlattı.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin prensip olarak tek taraflı yaptırımlara katılmadığına dikkati çekerek, "Bu yüzden Rusya ile ticaretimiz devam ediyor. Ancak Rusya'nın asla yaptırımları baypas etmesine izin vermiyoruz. Bu çok açık ve çok şeffaf." dedi.
Rusya ile ticaretin artış gösterdiği iddialarına ise Çavuşoğlu, "Neden? Çünkü biz doğal gazımızın yüzde 45’ini Rusya’dan ithal ediyoruz. Ve gaz fiyatları üçe katladı. Bu yüzden ana neden enerji fiyatlarının artması." ifadelerini kullandı.
Öte yandan iklim krizinin karşılaşılan en büyük sınamalardan biri olduğunu ve Türkiye’nin son yıllarda çok sayıda orman yangını ve sel yaşadığını belirten Çavuşoğlu, "Bu yüzden o gerçek ve hep birlikte mücadele etmeliyiz. İklim krizi sahip olduğumuz en acil kriz." diye konuştu.